پیر در دیوان حافظ و شعر شاعران کُرد (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
خواجه شمس الدین محمد مشهور به حافظ شیرازی، یکی از شاعران بی بدیل ادب پارسی است، که اشعارش سال ها ورد زبان عارف و عامی بوده و می توان گفت شعر کمتر شاعر ایرانی به وسعت اشعار حافظ در میان مردم رواج یافته است. حافظ در عرصه انتخاب و کاربرد واژه ها و ترکیب های خاص نیز، شاعری مبدع بوده و نه تنها برخی واژه ها را در شعر خود در معنی خاصی به کار برده؛ بلکه ترکیب هایی نیز ساخته است که حاصل ذهن پویا و خلاق اوست. با توجه به هنرمندی حافظ در ساختن و برساختن این گونه ترکیب ها، شاعرانِ پس ازوی نیز، گاه همان ترکیب های خاصِ شعر خواجه را در اشعار خود به کار برده اند. شاعران کُرد نیز از این نوع تأثیرپذیری به دور نمانده اند. یکی از واژگان پر بسامد در شعر حافظ، واژه پیر و ترکیب های خاص آن نظیر؛پیر خرابات، پیر مغان، پیر میخانه و پیر میکده است. در این مقاله، چگونگی کاربرد این واژه و برساخته های آن را در شعر شاعران کُرد با شعر حافظ شیراز مقایسه شده است.The Old Sage in Hafiz and Kurd Poets’ Divans
Khajeh Shamsoddin Mohammad, known as Hafiz Shirazi, is one of the unparalleled poets in Persian literature, whose poetry has been the focus of people of common and high rank for so many years. It is said that in the course of history no Persian poet's work has been so widely circulated and popularized. Hafiz has developed and mastered a unique and sublime diction. By virtue of his wit and originality, Hafiz has not only given distinctive color to his diction, but has coined such original poetic vocabulary that impresses all his audience and encourages them to emulate the eloquent style to enrich their works. Among the most frequent terms in Hafiz are certain compound words based on ‘ pir or old’, in such terms as Pire Kharabat, Pire Moghan, Pire Meykhane, and Pire Meykade , which literally mean an old wine-seller or tavern-keeper. This article compares the use of these terms and their stylistic and thematic function in the works of Hafiz and Kurd poets.