کاربرد استصحاب در قوانین مدنی به تفکیک نوع آن (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در شریعت مقدّس اسلام، احکام شرعی فرعی، با استعانت ادله اربعه مورد استخراج و استنباط قرار می گیرد و این در کلیات امر است و تکالیف مکلّفین در موارد جزئی و خاصّی و استنتاج احکام آن تعیین نگردیده است و از ابتداء چاره جوئی و تدبیر نگردیده است. برای حلّ این معضل، مجتهدین عظام و فقهاء عالیقدر دست به کار شدند به عرصه عمل ورود نمودند. استصحاب، یکی از اصولِ عملیه است. هرگاه شخصی به وجود موضوعی یا وجود حکمی در زمان گذشته علم و یقین نماید؛ سپس این علم در زمانِ حال، به جهتی از جهات، مورد شک و تردید و دودلی قرار گیرد، اگر اساس و مبنای معتبر را این قرار دهد که حالت سابق چه بوده است و حکم به باقی ماندن بر حالت سابق نماید، گفته می شود که آن حکم خاصّی یا آن موضوعِ خاصّی، استصحاب گردیده است. مثلاً به وجود و حیات فردی در سال یکهزاروسیصدوپنجاه علم و قطع داریم در سال 1370ایشان غایب مفقودالاثر شده و پدرش فوت نموده است. آیا باید براساس حیات او را وارث پدر به حساب آوریم و به او ارث تعلّق گیرد یا براساس مرگ، ارثی به او تعلّق نگیرد؟ در اینجا یقین سابق حیات و زندگی فرد است و شک لاحق، شک در موت اوست اگر براساس زندگی و یقین سابق عمل کنیم حیات و زندگی آن فرد را استصحاب نموده ایم. چون اصل استصحاب دارای جایگاه ممتازی در حقوق مدنی و فقه امامیه است. در این مقاله سعی در تدوین و تجزیه و تحلیل این اصل پرکاربرد در حقوق مدنی و فقه شیعه می باشدThe Use of Istishab in Civil Law Distinguished by its Different Types
The subsidiary religious laws, in the sacred Islamic law, are extracted and inferred using the book (Quran), tradition, consensus (among Fokaha) and wisdom. However, it is very general in nature and no more specific details had been set from the beginning. The great mujtahids and scholars of Fiqh embarked upon the problem in order to solve it. Accordingly, Istishab is considered as one of the oft-used principles in this respect. It is where a situation existing previously is presumed to be continuing at present, although there is some doubt, it presumes the continuation of the fact until the contrary is proven. For example: we know that someone was certainly alive in 1971, and was missed in 1991 when his father died. Doubt arises as to whether a man is still alive and can inherit his father's wealth? The previous certainty, in this case, is presumed to be continuing at present that he is known to have been alive. In case of doubt, on the contrary, it is assumed that he is deceased. However, by istishab, the presumption will be that the death is not proven. Because the principle of Istishab, has a privileged position in civil law and Imamieh jurisprudence. The purpose of this study was to analyze the role of Istishab in civil law and Imamieh jurisprudence.
تبلیغات
