بررسی تطبیقی ساختار آیینی نوروز سیاوشان و آکیتو برمبنای نظریّه اسطوره و آیین (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مدّعای اصلی نظریّه اسطوره و آیین، تأثیرگذاری اسطوره ها و آیین ها بر یکدیگر و درنتیجه وابستگی اسطوره به آیین است. بنا بر این نظریّه، اسطوره و آیین ساختاری مشترک دارند. سیاوش در فرهنگ ایرانی و تموز در فرهنگ سامی از ایزدان گیاهی و دو آیین «نوروز سیاوشان» و «آکیتو (نوروز بابلی)»، آیین های مرتبط با این اسطوره ها هستند. با توجّه به نظریّه اسطوره و آیین، در این جستار ابتدا دو آیین مورد نظر را بررسی کرده و سپس به مقایسه ساختار «آکیتو» با «نوروز سیاوشان» و دیگر آیین های مرتبط باقی مانده از آن؛ مانند «عمونوروز» و «میر نوروزی» با عنوان الگوواره قربانی پادشاه مقدّس پرداخته ایم. یافته های پژوهش نشان داد که وجه اشتراک موجود در ساختار اسطوره-آیینی سیاوش و تموز، تکرار نمایشی هر ساله این آیین ها و تکرار الگوی مرگ و تولّد دوباره شاه است. قربانی شاه رکنی اصلی است که برای بازگشت برکت به جامعه در هر دو آیین اجرا می شود. وجود دوگانگی سوگواری و شادخواری، برگزاری سوگواری با محوریّت زنان، وجود مکان های مخصوص برای اجرای آیین و ساختن پیکرک ایزد از جمله شباهت های موجود در هر دو آیین است.A comparative study of the ritual structure of Nowruz Siavoshan and Akitu based on the theory of myth and religion
The underlying claim of the myth-ritualist theory is that myths and rituals operate together, and consequently, myths depend on rituals. According to this theory, myths and rituals must go hand in hand. “Siavash” in Persian culture and “Tammuz” in Semitic culture are goddess of agriculture and vegetation rituals relevant to them are “Siavoshan Ritual” and “Akitu” (Ritual of Babol Nowruz). The two mentioned rituals are initially examined according to the myth-ritualist theory. This is followed with the analysis of the structure of “Akitu” and “Siavoshan Nowruz” and other relevant rituals left alive, such as "Mir-Nowruzi" are studied in the light of the paradigm of sacred king sacrifice. The results of the study suggest that what the myth-ritualist structures of “Siavash” and “Tammuz” have in common is the annual dramatic repetition of the rituals as well as the repetition of death and king’s rebirth patterns. Sacrifice of the king was the main pillar, which is performed in both rituals in order to bring blessings back to the society. The duality of mourning and happiness, holding female-mourning, dedicating special places to performing these rituals and constructing statues of goddess are points of similarity in these rituals.
تبلیغات
