مالک و وارث دیه مقتول از دیدگاه فقهای مذاهب خمسه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
دیه مالی است که در صورت قتل شخص و عدم وجود مجازات و به عنوان بدل نفس، پرداخت آن لازم می شود. بدیهی است که مقتول امکان استفاده از دیه را نداشته و در عین حال نمی توان دیه را بدون مالک دانسته و آن را به حال خود رها کرد. به همین دلیل علما در مورد مالک و وارث دیه اختلاف دارند. برخی بر این اعتقادند که می توان آن را در ردیف اموال متوفا و ماترک وی محسوب کرد و برخی دیگر عقیده بر این دارند که مستقیماً باید آن را به ورثه مقتول انتقال داد و برخی تفصیلات دیگری را مطرح ساخته اند. پذیرش هر کدام از این اقوال، توابع و آثار خاصی را به دنبال دارد. جمهور فقها با استدلال به برخی ادله نقلی و اینکه دیه بدل نفس مقتول است آن را در شمار ماترک وی لحاظ کرده اند. در مقابل گروهی با این استدلال که دیه بعد از فوت شخص واجب شده و در نتیجه، شخص اهلیت تملک بر اموال را از دست خواهد داد، معتقد به انتقال مستقیم دیه به ورثه هستند و برخی دیگر رأی به اخراج بخشی از افراد از شمار وارثان دیه داده اند. ترجیح این پژوهش بعد از مقایسه ادله و دیدگاههای مذکور در این باب، مالک دانستن مقتول بر دیه و در نتیجه ماترک و میراث بودن دیه است.The Owner and Heir of the Ransom from the Viewpoint of the Jurists of Islamic Denominations
Diyah is a financial ransom that must be paid in case of murder and in the absence of punishment as a ransom. It is obvious that the victim could not use the Diyah and at the same time it is not possible to consider the Diyah without the any owner. For this reason, the scholars disagree about the owner and heir of the blood money. Some believe that it can be considered as the property of the deceased and his estate, while others believe that it should be directly transferred to the heir of the victim, and some have provided other details. Acceptance of each of these statements has certain functions and effects. The Majority of Jurists, considering some narrated evidences and considering the ransom as exchange instead of the victim’s soul, have regarded it as his properties. On the other hand, some believe that Diyah becomes obligatory after the death of the deceased and as a result, the person will lose the ability to own the property. After comparing the arguments and views, the preference of this study is to consider the victim as the owner of the blood money, so it is considered as the property of the deceased and can be inherited by the heirs.
تبلیغات
