بازشناسی عمارت تاریخی شاسوسا (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بنای تاریخی شاسوسا در میان اراضی زراعی دشت ملاحبیب در حدود دو کیلومتری شهر کاشان و در کنار جاده قدیم آران وبیدگل، پشت خط راه آهن کاشان قرار گرفته است. ساختار بنا یک چهارطاقی است با پوشش کلنبو به عنوان طاق، و گوشواره های طاق از نوع سه کنج است. این بنا یک بنای خشتی است و مصالح آجر تنها در قسمت رینگ طاق آن به کار رفته است. اندود گچ و کاهگل دو اندود اصلی هستند که به ترتیب در بدنه های داخلی وخارجی بنا استفاده شده اند. این فضا در میان زمینی با دیواری گلی و آجری محصور شده است. قدیمی ترین سندی که از این عمارت ذکری به میان آورده، کتاب تاریخ کاشانِ ضرابی است. اما آنچه باعث شده نام این بنا بر سر زبان ها بیفتد، شعری از سهراب سپهری به نام «شاسوسا»ست که در مجموعه شعر آوار آفتاب وی به چاپ رسیده است. با توجه به اینکه تاکنون مطالعات دقیقی راجع به دوره بندی تاریخی و کاربری این بنا صورت نگرفته، در این مقاله سعی شده است با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی، به پاسخی دقیق درباره دوره بندی تاریخی و نوع کاربری بنا برسد. با استناد به این مطالعات، می توان گفت که عمارت شاسوسا، در گذشته بنایی مذهبی بوده و به عنوان زیارتگاه، مورد توجه اهالی منطقه کاشان بوده است.