بررسی مینی مالیسم و مؤلّفه های آن در تذکره الاولیاء عطار نیشابوری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مینی مالیسم یا کمینه گراییگونه ای نو در داستان است که بر حذف عناصر غیرضروری و ایجاز بیش از حد تأکید دارد و همین عامل، سبب سادگی و دوری از پیچیدگی در داستان ها می شود. اگرچه این گونه در ادب غرب پدیده ای نوظهور است، ولی نمونه های آن در آثار کهن ایرانی به وفور یافت می شود. تذکره الاولیاء عطار نیشابوری شاعر قرن هفتم هجری از این دسته از آثار است. برهمین مبنا نگارنده پژوهش حاضر برآن است با بررسی مینی مالیسم در اثر یاد شده، میزان مؤلّفه های آن را تحلیل نمایند. برای رسیدن به این منظور،  پس از بررسی کتاب تذکره الاولیا و استخراج حکایات و داستان های کوتاه مینی مالیستی، ویژگی های مختلف آن بررسی و تحلیل شد. این پژوهش که به شیوه کتابخانه ای و بر مبنای توصیف و تحلیل انجام گرفته، این نتایج را در برداشته که حکایت های کوتاه تذکره الاولیاء با توجه به برخورداری از حجم کم، سادگی زبان، پیرنگ ساده، گفتگو، شخصیّت های محدود و محدودیت صحنه پردازی در زمره داستان های مینی مالیستی قرار می گیرد و عطار در این زمینه بسیار موفّق و الگویی برای دیگر نویسندگان بوده است.