مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری

مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری

مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری سال سوم تابستان 1400 شماره 7

مقالات

۱.

مقایسه ی سبک های دفاعی و هراس اجتماعی افراد ترنسکشوال با افراد عادی

کلید واژه ها: سبک های دفاعی هراس اجتماعی ترنسکشوال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۱۲۴
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای سبک های دفاعی و هراس اجتماعی افراد ترنسکشوال با افراد عادی بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل ترنس های مراجعه کننده به دی کلینیک میرداماد واقع در شهر تهران برای تغییر جنسیت در فاصله زمانی خرداد لغایت شهریور 1399 بود که با افراد عادی شهر تهران مورد مقایسه قرار گرفتند. تعداد نمونه 60 نفر (30 نفر ترنسکشوال و 30 نفر عادی) شیوه نمونه گیری به صورت در دسترس و هدفمند بود. جهت بررسی از دو پرسشنامه هراس اجتماعی کانور و همکاران (2000) و سبک های دفاعی آندروز و همکاران (1993) استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین سبک های رشد نیافته و روان آزرده در افراد ترنسکشوال بالاتر از افراد عادی می باشد. همچنین میانگین سبک دفاعی رشد یافته در افراد ترنسشکوال پایین تر از افراد عادی می باشد. اما بین میزان هراس اجتماعی در افراد ترنسکشوال و عادی تفاوت معناداری به دست نیامد.
۲.

زنان و اعتیاد به سوء مصرف مواد

کلید واژه ها: زنان اعتیاد به سوء مصرف مواد برچسب زنی آسیب های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۱۳۰
بالا رفتن نرخ اعتیاد در زنان یک واقعیت تلخ است، نمی توانیم استراتژی انکار و بی اعتنایی را در این زمینه پیش بگیریم. در حالی که اعتیاد زنان بنا به ملاحظات اجتماعی، دست اندرکاران مربوطه را از رویارویی مستقیم منع می کند. تا وقتی که مواجهه مستقیم با اعتیاد زنان صورت نگیرد نمی توان به نتایج موفقی در این زمینه دست یافت. هدف این مقاله گسترش راه های تفکر در مورد درک و درمان اعتیاد زنان می باشد. داده های مورد نیاز به روش کتابخانه ای جمع آوری و به روش فراتحلیل بررسی شده است. برای تبیین داده های ارائه شده از نظریه ی رشد استفاده شده است و نتایج در پنج سطح تنظیم شده و پیشنهاد اجرایی فراهم می آورد. نتایج مطالعات انجام شده نشان می دهد اعتیاد زنان از مناطق فقیر و حاشیه نشین به مناطق عام تر مانند باشگاه های ورزشی و سالن های آرایشی کشیده شده است. یکی از موانع درمان اعتیاد زنان برچسب های اجتماعی به آنان است و این مساله باید حل شود تا زنان جسارت مراجعه به مراکز درمانی را پیدا کنند. زنان معتاد حق دارند به عنوان معتاد شناخته شده و درمان شوند. فرصت ها و امکانات برابر برای زنان و مردان معتاد به معنی همسان بودن الگوی پیشگیری و درمان اعتیاد زنان و مردان نیست. این دیدگاه پیچیدگی هایی دارد. زنان با مردان در تجربه بی کنترلی در مصرف مواد یکسان هستند اما روند و شرایط اعتیاد آن ها یکسان نیست. پذیرش و مطالعه اعتیاد زنان به عنوان یک واقعیت اجتماعی، هم در پیشگیری و درمان و هم در بازپروری آنان مهم است و ضروری است با دیدی بلند مدت به این آسیب اجتماعی نگاه کنیم.
۳.

تاثیر آموزش بازسازی شناختی بر عاطفه مثبت و منفی و تحمل ناکامی مادران دارای کودک بیش فعال

کلید واژه ها: بازسازی شناختی عاطفه مثبت و منفی تحمّل ناکامی مادران کودک بیش فعال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۵۶
این پژوهش با هدف بررسی تعیین تاثیر آموزش بازسازی شناختی بر عاطفه مثبت و منفی و تحمل ناکامی مادران دارای کودک بیش فعال بود. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی بود که با روش پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه انجام شد.جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه ماداران دارای کودک بیش فعال منطقه 2 شهر تهران بودند.نمونه پژوهش شامل 30 نفر (15 نفر گروه گواه و 15 نفر گروه آزمایش) بودکه به روش نمونه برداری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه مساوی آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جایگزین شدند.ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه عاطفه مثبت و منفی و تحمل ناکامی و جلسات آموزشی بازسازی شناختی جهت تجزیه و تحلیل داده ها از میانگین و انحراف معیار آزمون لوین و همگنی شیب از رگرسیون و تحلیل کواریانس برای بررسی فرضیه های پژوهش استفاده شد.نتایج پژوهش نشان دادند که آموزش بازسازی شناختی بر عاطفه مثبت و منفی و تحمل ناکامی مادران دارای کودک بیش فعال تاثیر معنادار دارد.
۴.

بازکاوی تعاملات اجتماعی سبط اکبر علیه السلام

کلید واژه ها: تعامل اجتماعی رفتار اجتماعی سیره سبط اکبر امام حسن علیه السلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۱۱۷
تعامل اجتماعی از مهمترین علل بقای انسانی به شمار می رود؛ دین مبین اسلام برای تمام ابعاد انسانی به خصوص تعاملات اجتماعی اهتمام ویژه ای ورزیده است، بدون شک هیچ دینی در میان ادیان به اندازه اسلام؛ احکام، قوانین و نگاه خاصی به بعد اجتماعی حیات انسانی نداشته است. اکثریت آیات قرآن کریم به نحوه کنش جمعی انسان ها اشاره دارند، ائمه اطهار علیهم السلام هم در ابعاد مختلف علمی و عملی به این مهم پرداختند. بدین اهمیت پژوهش حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی به واکاوی تعاملات اجتماعی سبط اکبر حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام می پردازد. یافته های پژوهش حاصل آن است که امام حسن مجتبی علیه السلام در تعامل با دیگران تلاش فراوانی را در ابعاد علمی و عملی نموده اند، ایشان مصداق عملی آیات قرآن بوده اند، ایشان آنچه که خداوند متعال در قرآن به صورت نظری اشاره نموده است را به صورت عملی در زندگانی خویش پیاده کرده اند. از مصادیق عملی تعاملات اجتماعی ایشان می توان به «گذشت، انفاق، نهی از مدح، پرهیز از بدی، خوش برخوردی، آموزش وضوء، پاسخ نیکی، تواضع، عفو قاتل، شجاعت، صبر، خوش کلامی، صداقت، روش دوست یابی وغیره» اشاره نمود. نتیجه آنکه دین مبین اسلام به تعامل اجتماعی اهتمام فوق العاده ای دارد و برای مشاهده عینی نحوه به کاری گیری این تعاملات باید به زندگانی ائمه اطهار علیهم السلام مراجعه نمود.
۵.

مقایسه تعهد و رضایت زناشویی در زنان متأهل، بر مبنای دوستی های قبل از ازدواج

کلید واژه ها: تعهد زناشویی رضایت زناشویی دوستی های قبل از ازدواج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۱۷۴
ارتباطات پیش از ازدواج بخشی از فرآیند عادی زندگی محسوب می گردد که می توان آن را با درک نیازهای طرفین به یک رابطه قراردادی و نظام مند تبدیل نمود. روابط قبل از ازدواج زنان به صورت عاطفی و جنسی با مردان قبل از ازدواج می تواند روابط با همسر بعد از ازدواج را تحت الشعاع قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه تعهد و رضایت زناشویی در زنان متأهل، بر مبنای دوستی های قبل از ازدواج انجام گردید. جامعه آماری این تحقیق زنان متأهل شهر کرج بود که براساس نمونه گیری تصادفی 120 نفر مراجعه کننده به کلینیک های «رازی» و «آریا» بودند، انتخاب گردید. جهت سنجش نگرش به ارتباط قبل از ازدواج از الگوی کردلو(1380) و جهت سنجش تعهد زناشویی (تعهد شخصی، تعهد اخلاقی، تعهد ساختاری) از پرسشنامه آدامز و جونز (1997) و جهت سنجش رضایت زناشویی از پرسشنامه اولسون و همکاران (1998) استفاده شد. روایی هر کدام از این پرسشنامه ها با نظر کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت، همچنین جهت سنجش پایایی سؤالات پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای هر کدام از پرسشنامه ها بیشتر از 70 درصد شد. یافته های تحقیق نشان داد بین تعهد و رضایت زناشویی در روابط های قبل از ازدواج به طرز معنی داری متفاوت است. بر این اساس، بیشترین تعهد زناشویی مربوط به زنانی است که قبل از ازدواج، رابطه جنسی با همسر خود داشته اند و کمترین تعهد زناشویی مربوط به زنانی است که قبل از ازدواج رابطه جنسی با غیر همسر دارد، همچنین، بیشترین رضایت زناشویی مربوط به زنانی است که قبل از ازدواج رابطه عاطفی با همسر خود داشته اند و کمترین میزان رضایت زناشویی مربوط به مردانی است که روابط جنسی با غیر همسر خود داشته اند. در آخر نیز پیشنهادات و محدودیت هایی بر مبنای یافته های تحقیق آورده شده است.
۶.

اثربخشی تئوری انتخاب بر وسواس فکری - عملی و نشخوار ذهنی در دوره بیماری کرونا ویروس در زنان خانه دار شهر همدان

کلید واژه ها: تئوری انتخاب وسواس فکری - عملی نشخوار ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۱۳۴
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی تئوری انتخاب بر وسواس فکری - عملی و نشخوار ذهنی در دوره بیماری کرونا ویروس در زنان خانه دار شهر همدان انجام شد. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل، گروه برابر بود. جامعه آماری پژوهش را همه مبتلایان به وسواس فکری - عملی و نشخوار ذهنی در دوره بیماری کرونا ویروس تشکیل داد. روش نمونه گیری در دسترس بود. جهت انتخاب تعداد نفرات نمونه، پس از اجرای پرسشنامه وسواس فکری - عملی و نشخوار ذهنی در مورد زنان و غربال کردن 40 نفر از زنانی که در آزمون وسواس زیر 15 و در آزمون نشخوار نمره زیر 44 کسب کرده بودند به صورت تصادفی در دو گروه 20 نفره آزمایش و کنترل جایگزین، گروه آزمایش (هشت جلسه گروهی، به مدت 8 هفته و یک جلسه یک 90 دقیقه ای) تحت جلسه های آموزش گروهی تئوری انتخاب قرار گرفتند اما این آموزش برای گروه کنترل اجرا نشد. سپس از هر دو گروه به وسیله پرسشنامه های مذکور پس آزمون به عمل آمد. ابزار پژوهش شامل آموزش گروهی برنامه تئوری انتخاب و دو پرسشنامه استاندارد وسواس فکری هاجسون و راچمن (1997) و نشخوار ذهنی نولن هوکسما، مارو و فریدریکسون (1991) بود. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و بررسی فرضیه های پژوهش از تحلیل کوواریانس چند متغیره و تک متغیره استفاده شد. تحلیل نتایج نشان داد مداخله آموزش تئوری انتخاب باعث می شود میانگین نشخوار ذهنی زنان خانه دار کاهش معناداری پیدا کند همچنین مداخله آموزش تئوری انتخاب تأثیری بر وسواس زنان خانه دار نداشته و تفاوت معناداری بین گروه آزمایش و کنترل ایجاد نکرده است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، درمان مبتنی بر تئوری انتخاب، می تواند به عنوان یک مداخله اثربخش بر کاهش نشخوار ذهنی به کار رود.
۷.

راهبرد سنجی موفقیت در رقابت های انتخاباتی با استفاده از مدل SWOT-QSPM (مورد مطالعه: انتخابات مجلس شورای اسلامی استان ایلام)

نویسنده:

کلید واژه ها: رقابت های انتخاباتی برنامه ریزی راهبردی SWOT QSPM

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۱۲۰
رقابت های انتخاباتی سنگ بنای دموکراسی است. با این حال، اندازه گیری میزان و شدت متغیرهای تاثیرگذار در این رقابت ها، یک کار چالش برانگیز است. هدف از این مقاله، که از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است، راهبردسنجی موفقیت در رقابت های انتخاباتی با استفاده از مدل SWOT-QSPM (انتخابات مجلس شورای اسلامی ایلام) است. فلذا با استفاده از داده های به دست آمده از پرسشنامه به تعیین ابعاد چهارگانه مدل SWOT پرداخته شده و راهبردهایی برای وضعیت های مختلف تعیین گردید و در نهایت با استفاده از ماتریس اندازه گیری کمی (QSPM)، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در بین نقاط قوت رقابت های انتخاباتی بر مولفه های «آراء ایلی»، در بین نقاط ضعف، مولفه «تکثر کاندیداهای هم ایلی»، از بین فرصت های بیرونی، مولفه «ائتلاف با سایر ایلات و طوایف» و از بین تهدیدهای خارجی، مولفه «نداشتن تعامل، اجماع و ائتلاف» دارای بالاترین اهمیت می باشند. با توجه به نمودار ماتریس عوامل داخلی و خارجی، امتیاز نهایی عوامل داخلی2.77 و امتیاز نهایی عوامل خارجی 2.88 تعیین گردید. اولویت بندی پنج استراتژی برگزیده شده نشان داد، استراتژی تاکید بر «مدیریت افکار عمومی و ایجاد موج» به دلیل وجود مزیت های نسبی با نمره جذابیت 5.07 و نسبت به دیگر استراتژی ها از اولویت بالایی برخوردار هستند، و از لحاظ استراتژی ترکیبی بالاترین امتیاز به استراتژی های 2 و 4 یعنی استراتژی های« مدیریت افکارعمومی و ایجاد موج به نفع خود» و «استفاده از نخبگان، اساتید، مدیران رده بالا، ریش سفیدان و متنفذین در تبلیغ و حضور در سایر مناطق غیرایلی» قرار گفت.
۸.

تحلیل امر به معروف و نهی از منکر بر پایه مستندات قرآنی، روایی، فقهی و حقوقی

کلید واژه ها: فقه حقوق حقوق بشر امر به معروف نهی از منکر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۱۴۸
تمامی دستورات مکتب متعالی و نجات بخش اسلام برای رستگاری و سعادتمندی در بستر زندگانی مادی و معنوی انسان وضع شده و می تواند ابعاد گوناگون زندگی انسانی را پوشش دهد. یکی از موضوعاتی که شاه راه فلاح و رستگاری بشر امروز به حساب می آید مسآله امر به معروف و نهی از منکر است که با توجه به ابعاد زندگی اجتماعی انسان وضع شده و شارع مقدس از دید و زاویه عمومی به آن نگاه انداخته است. آیات و احادیثی زیادی یاد آور می شود که مسایل اعتقادی، فرهنگی و مدیریت کلان جامعه در تمامی سطوح و لایه ها نباید از دید آمران به معروف و ناهیان از منکر دور بماند پر واضح است در صورتی که آگاهان جامعه از این مهم غفلت نمایند کشتی نجات جوامع انسانی دچار تلاطم گردیده همه سرنشینان آن به تباهی و نابودی کشانیده خواهد شد. با توجه به اهمیت ویژه موضوع امر به معروف ونهی از منکر در جامعه اسلامی بلکه در تمامی جوامع بشری، نوشته حاضر تلاش نموده است که مساله امر به معروف و نهی از منکر را از منظرآیات و روایات مورد تحلیل و بررسی قرار داده و از نظر فقهی نیز وجوب آن را به اثبات برساند و با تجربه تلخ بشر امروز بعد از جنگ های ویرانگر و متولد شدن واژه تحت عنوان حقوق بشر ظرفیت های حقوق بشری مولفه امربه معروف و نهی از منکر، برای تأمین حقوق بشر در ابعاد مهم سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مدنی آن مورد بحث و کنکاش قرار گرفته است.
۹.

نقش کنکور آزمایشی در موفقیت دانش آموزان در کنکور سراسری

کلید واژه ها: کنکور آزمایشی کنکور سراسری موفقیت دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۱۵۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کنکور آزمایشی در موفقیت دانش آموزان در کنکور سراسری در استان یزد انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی و پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان سال چهارم متوسطه استان یزد و همه دبیران این مقطع تحصیلی در سال 90-1389 بود؛ از این بین با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و طبقه ای تناسبی 392 دانش آموز و با استفاده از روش تصادفی ساده 135 دبیر انتخاب شدند. جهت گرداوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته رضایت از کنکور آزمایشی و داده های مکتوب آموزش و پرورش در رابطه با کنکور آزمایشی دانش آموزان سال چهارم متوسطه سال 90-1389 و نتایج کنکور آن ها در سال مذکور استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و آزمون t تک نمونه ای استفاده شد. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد بین نتایج کنکور آزمایشی و کنکور سراسری (درصد پاسخگویی به دروس و رتبه کنکور) در هر سه رشته ریاضی-فیزیک، علوم تجربی و علوم انسانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج آزمون t تک نمونه ای نیز نشان داد هم دانش آموزان و هم دبیران از کنکور آزمایشی رضایت دارند.
۱۰.

اثربخشی تکنیک های شناختی طرحواره درمانی یانگ بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه دختران آزار دیده جنسی

کلید واژه ها: تکنیک شناختی طرحواره درمانی یانگ طرحواره های ناسازگار اولیه آزار جنسی دختران بی سرپرست و بد سرپرست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۲۴۷
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی تکنیک های شناختی طرحواره درمانی یانگ بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در دختران آزاددیده جنسی صورت گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دختران بی سرپرست و بدسرپرستی می شد که مورد آزار جنسی قرار گرفته اند و در مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی شهرستان ری در سال 1394 نگهداری می شدند. از این جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 20 دختر با استفاده از پرسشنامه ی طرحواره ی یانگ(YSQ-L2) مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از غربالگری 20 دختر (با استفاده از جدول کوهن و در نظر گرفتن حجم اثر 50/0 و توان آزمون 57/0) انتخاب و از طریق جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش(10 نفر) و کنترل(10 نفر) کاربندی شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه تحت درمان تکنیک های شناختی طرحواره درمانی یانگ قرار گرفتند. گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکرد. گروه ها در ابتدا و انتهای پژوهش مجدداً به وسیله ی پرسشنامه ی طرحواره یانگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری(MANCOVA) نشان داد اجرای تکنیک های شناختی طرحواره درمانی بر کاهش ابعاد بریدگی/طرد، دیگر جهت مندی، وخودگردانی و عملکرد مختل طرحواره های ناسازگار اولیه مؤثر است ولی بر کاهش ابعاد محدودیت های مختل و گوش به زنگی بیش از حد و بازداری مؤثر نیست.
۱۱.

مقایسه تنیدگی و تاب آوری در کودکان بیش فعال وعادی

کلید واژه ها: تنیدگی تاب آوری کودکان بیش فعال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۱۶۸
هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه تنیدگی و تاب آوری در کودکان بیش فعال بود. طرح این پژوهش علی-مقایسه ای بود و جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه کودکان بیش فعال مراجعه کننده به مراکز روانپزشکی منطقه دو تهران بود. در این مطالعه 50 کودک بیش فعال به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. پرسشنامه های تنیدگی و تاب آوری را تکمیل کردند. برای تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزارspssاستفاده شد. برای توصیف اطلاعات از شاخص های آمار توصیفی شامل فراوانی، میانگین و انحراف معیار و برای آزمون فرضیه ها از تحلیل واریانس چند متغیره(مانوا)استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بین کودکان بیش فعال و عادی در تنیدگی و تاب آوری تفاوت وجود دارد.
۱۲.

تاثیر کرونا بر آموزش پایه اول ابتدایی (مطالعه موردی رضایت والدین)

کلید واژه ها: کرونا آموزش آموزش ابتدایی پایه اول ابتدایی رضایت والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۲۰۷
به دلیل شیوع ویروس کرونا تعداد زیادی از مدارس و دانشگاه ها مجبور شده اند فعالیت های حضوری خود را تعطیل کنند و اکنون در حال تغییر شیوه های آموزش از نظام آموزش حضوری به نظام آموزش و یادگیری الکترونیکی به ویژه آموزش آنلاین هستند. این شرایط به وضوح در ایران و سایر کشورهای جهان قابل مشاهده است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر کرونا بر آموزش پایه اول ابتدایی انجام گرفت. این پژوهش به صورت کیفی انجام شده که در آن 10 خانواده مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری اطلاعات از روش مصاحبه عمیق و «خود شرح حال نویسی» و از طریق نمونه گیری هدفمند انجام شد. روش تجزیه و تحلیل یافته ها، تحلیل محتوای متن مصاحبه است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که تمامی خانواده ها موافق آموزش حضوری هستند و همچنین معتقدند آموزش حضوری تاثیرات مثبت دیگری از جمله اجتماعی شدن دانش آموز، کاهش وابستگی به خانواده و استقلال دانش آموزش داشته است که در آموزش مجازی این شرایط فراهم نیست.
۱۳.

بررسی دفاع مشروع به عنوان یکی از مصادیق قاعده نفی عسر و حرج

نویسنده:

کلید واژه ها: عسر و حرج دفاع مشروع مدافع مهاجم مراتب دفاع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۱۴۸
قاعده نفی عسر و حرج یکی از قواعد عامی است که در فقه تشیع به عنوان مبنا قرار داده شده است و به عنوان یکی از احکام ثانویه در ابواب مختلفی جاری و ساری است. جریان این حکم مانع اجرای بسیاری از احکام شده و موضوعا آنها را منتفی می کند و کابردهای بسیاری در مصادیق مختلفی می توان برای این قاعده تصور کرد. یکی از مصادیق کاربری که برای این قاعده کلیه در قانون مجازات اسلامی وارد شده است، موضوع دفاع مشروع است که قانون گذار در ماده 156 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به بیان آن پرداخته است. بر اساس این قاعده حرمت جان و مال مسلمان که به عنوان یکی از مهم ترین قواعد در اندیشه اسلام و تشیع وارد شده است، در صورتی که فرد به عنوان مهاجم و دیگری تحت عنوان مدافع قرار گیرد، تخصیص خورده و بر اساس مستنداتی که در این زمینه وارد شده است، مدافع می تواند در مقام دفاع، نسبت به جان و مال مهاجم تعرض کرده و از عواقب آن مصون بماند. این امر ناشی از قواعد عامی است که در باب نفی عسر و حرج وارد شده است.
۱۴.

اثربخشی پذیرش و تعهد(ACT) بر ارتقای عملکرد پرستاران اورژانس

نویسنده:

کلید واژه ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد عملکرد شغلی پرستاران اورژانس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۹۸
هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر ارتقای عملکرد شغلی پرستاران اورژانس بیمارستان میلاد شهر تهران بود. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی و جامعه آماری شامل کلیه پرستاران اورژانس بیمارستان میلاد شهر تهران به تعداد 40نفر بود که باروش تصادفی در دو گروه برابر 20نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند.ابزارهای استفاده شده دراین پژوهش عبارتند از:پرسشنامه های عملکرد شغلی موتوپدلوون ،اسکاتر( 1944) و 17جلسه 50 دقیقه ای آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد .روش تجزیه و تحلیل اطلاعات شامل دو بخش آمار توصیفی(میانگین،انحراف استاندارد،آزمون های کلمو گروف –اسمیرنوف) و بخش استنباطی آزمون لوین،و برای همگنی شیب از رگرسیون و تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها:نتایج نشان داد که آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد موجب افزایش ارتقای عملکرد شغلی پرستاران و سه خرده مقیاس آن (عملکرد شغلی عمومی،بین فردی و فنی)شده است.
۱۵.

تأثیر توحید و عدل بر هندسه زندگی اجتماعی از دیدگاه آیات و روایات اسلامی

کلید واژه ها: توحید توحید عملی توحید نظری عدل جامعه نهاد های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۱۹۵
نحوه نگرش و اعتقادات انسان، ارتباط مستقیمی بر زندگی اجتماعی او دارد. در این نوشتار سعی شده تا به بررسی اعتقادات اسلامی از دریچه توحید و عدل بپردازیم که آیا توحید و عدل باوری تأثیری بر روند زندگی انسان دارد یا خیر؟ آیا می توان با وارد کردن اعتقاد به توحید و عدل در زندگی انسان ها، مدینه فاضله ای در این دنیا بنا کرد و راه نوع بشر را به سمت تعالی و رستگاری هموار ساخت؟ توحید جزء اساسی ترین و بنیادی ترین اعتقادات انسان است که می بایست در حوزه نظری توحید ذاتی، توحید صفاتی و توحید افعالی را به صورت دقیق شناخت و در حوزه عملی یا همان توحید عملی باید اعتقاد به حوزه نظری را به منصه ظهور رساند. از آن جایی که قرآن کریم، احکام گوناگونی برای تعامل انسان ها با یکدیگر وضع کرده و زندگی اجتماعی را تأیید کرده است و اجتماع را به طور کلی به چهار نهاد (خانواده، تعلیم و تربیت، اقتصادی، حکومت) تقسیم کرد؛ شاهد آن هستیم که اعتقاد به توحید در هر یک از این نهاد ها تأثیر بخصوصی دارد و برای هریک هدف و مسیر معینی را مشخص می کند.
۱۶.

تاثیر اقتصاد بر معیشت و بهداشت روانی مردم در زمان کرونا

کلید واژه ها: فشار اقتصادی بهداشت روانی دوران کرونا افسردگی ناهنجاری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۲۳
بر طبق دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تبریز، بهداشت روانی را می توان این گونه تعریف کرد: «بهداشت روان موضوعی فراتر از فقدان یا نبود بیماری روانی است» بعد مثبت بهداشت روان که سازمان بهداشت جهانی نیز روی آن تاکید دارد در تعریف سلامتی لحاظ شده است:«سلامتی یک حالت رفاه جسمی، روانی و اجتماعی است نه فقط نبود بیماری یا ناتوانی» بنابراین بهداشت روانی حالتی از رفاه است که در آن فرد توانایی هایش را بازمی شناسد و قادر است با استرس های عادی و معمول زندگی سازگاری داشته و ازنظر شغلی مفید و سازنده باشد. اغلب مردم از اهمیت حفظ سلامت جسمانی خود آگاهند و برای کسب اطمینان از سلامتی خود، از روش هایی همچون ورزش منظم، تغذیه مناسب و آزمایش های پزشکی استفاده می کنند اما تعداد کمی از مردم به اهمیت حفظ سلامت روانی خود واقف هستند. حال آنچه که در این بین در مبنای بهداشت روانی خود را بیش تر می نمایاند، هزینه های مربوط به حفظ بهداشت روانی است که در این تحقیق از بعد اقتصادی و تاثیر آن بر زندگی مردم در زمان کرونا را بررسی می کنیم. در زندگی همه فشار روانی را تجربه می کنند علی الخصوص در شرایط اجتماعی خاص یک سیستم دیگری بر فشار روانی اضافه می شود و آن، فشار اقتصادی است که زندگی را بر طبقه متوسط و قشر محروم جامعه تنگ تر می کند و بحران های روحی از جمله افسردگی و انواع ناهنجاری های اجتماعی را به ارمغان می آورد. البته ناگفته پیداست که کرونا هم هزینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و روحی خاص خود را دارد.
۱۷.

واکاوی خشونت و راهکارهای کاهش آن علیه زنان با تأکید بر فرهنگ افغانستان

کلید واژه ها: خشونت زنان افغانستان آموزه های دینی آداب سنتی و راه کارها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۱۹۷
عنوان انتخابی این مقاله «خشونت و راهکارهای کاهش آن علیه زنان در افغانستان» است. افغانستان کشوری است که پس از سه دهه التهاب خونین, در حال گذر از بحران می باشد. آن چه برای ساکنان این سرزمین حایز اهمیت است, دست یابی به امنیت، اشتغال، تثبیت درآمد، عادی شدن زندگی و مانند آن می باشد. زنان در این کشور بخشی عظیمی از نیروی انسانی است که در طول سال های خون و آتش, سخت ترین شرایط زیست محیطی را پشت سر نهاده اند. آنان قربانیان اصلی هر نوع خشونت بوده اند. آنان غیبت چندین ساله همسر، فقر خانواده، مرگ و میر فرزندان خورد سال، آتش جنگ، بمب باران های هوایی، تخریب منزل مسکونی، رنج آوارگی و ... را تحمل نموده اند. در واقع هیچ نوع خشونتی در دنیا نمانده که علیه زنان در افغانستان به اجرا در نیامده باشد. اکنون پس از تصویب قانون اساسی، دایر شدن مجلس ملی، برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و حرکت به سوی سازندگی, انتظار می رود که وضع زندگی آنان بهبود پیدا کند. اصل رعایت و دفاع از حقوق زنان یک خواست معقول و در چارچوب قانون و احکام شریعت می باشد. وضعیت امروز جامعه نسوان نیز با گذشته فرق کرده است؛ مسکوت ماندن و بی اعتنایی به وضعیت کلی آنان پیامد ناگوار خواهد داشت. تبلیغات مهار ناپذیر عوامل فراملی هم در جریان می باشد، پس خطر احتمالی غلطیدن در دادم آن چه که امروز به نام «نهضت برابر خواهی زنان با مردان» خوانده می شود, به طور جدی احساس می شود، چیزی که صرف یک اغتشاش است نه تأمین حقوق زنان. براین اساس اقدام به موقع خواهد بود, اگر در روند نوسازی، سیستم نرم افزاری کشور توجه جدی به مسایل زنان به عمل آید. در این نوشته تلاش برآن بوده که مسایل زنان در قالب خشونت تبیین گشته و راه کارهای مؤثر برای کاهش آن پیش نهاد گردد.

آرشیو