پژوهش های اسلامی جنسیت و خانواده

رعایت پوشش و پرهیز از خود نمایی و ظاهر شدن در برابر نامحرمان، سفارش ائمه معصومین علیهم السلام بوده است. مقوله بی حجابی و بد حجابی یک معضل کاملاً مشهود در جوامع اسلامی است. معضلی که فقط برای افراد بد حجاب مشکل ایجاد نمی کند؛ در واقع آسیبهایی که از بدحجابی ناشی میشود، تمام اعضای جامعه در بر میگیرد. حجاب و عفاف یک دستور دینی است و از مسائل مهم و کلیدی جوامع اسلامی به حساب میآید که رعایت آن از سوی بانوان مسلمان، زمینه ساز حل بسیاری از معضلات اجتماعی خواهد شد. در این مقاله در ابتدا به مفهوم حجاب و عفاف و اهمیت آن در ابعاد مختلف پرداخته شده است وسپس علل بدحجابی از جهات مختلف بررسی شده است. از جمله آسیب های بدحجابی، سقوط شخصیت انسانی زن، کاهش جذابیت زنان در نزد همسران، افزایش طلاق و جدایی، از بین رفتن آرامش روانی و ... است. با توجه به اینکه در جوامع امروزی بد حجابی باعث ایجاد ناهنجاری های اجتماعی و فردی میشود، روش هایی را برای از بین بردن این معضل بیان کردیم. این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی و به شیوه کتابخانه ای به طرح بحث می پردازد.

اصل تغافل یکی از راهکارهای قرآنی و اسلامی برای تحکیم روابط زناشویی است. تغافل بدین معناست که انسان علیرغم اینکه از خطای شخص دیگر آگاهی یافته است، عمدا خود را به غفلت بزند و وانمود کند که عیب دیگری را مشاهده نکرده و از آن مطلع نگردیده است. تغافل عاملی است که در محیط خانواده و زندگی مشترک موجب تحکیم روابط زوجین می شود و شادکامی و زندگی همراه با آرامش و به دور از تنش را به ارمغان می آورد. در آیات و روایات، تاکید فراوانی بر مسئله چشم پوشی از خطاهای دیگران شده است و فوائد و آثار شگفت انگیز آن بر شخص خطاکار، شخص تغافل کننده و جامعه مورد توجه قرار گرفته است.

همسری بر پایه ی ازوداج میان زوجین پدید می آید. درباره ی کیفیت این رابطه اظهار نظرهای متفاوتی از سوی صاحبنظران و مکاتب مختلف صورت گرفته است. از دیدگاه اسلام، مرد و زن در قبال هم و در جایگاه همسری، مسئولیت هایی بر دوش دارند. یکی از تعابیر قرآن در این باره آیه 187 سوره بقره است."«...هن لباس لکم و انتم لباس لهن...»" یعنی «... زنان لباس شما هستند و شما لباس آنان هستید... ». در این مقاله به مفهوم لباس بودن زن و شوهر نسبت به یکدیگر با توجه به روایات وارده در این باب و تفاسیر مهم شیعی و اهل سنت پرداخته می شود. طبق بررسی های انجام شده، لباس بودن زن و شوهر در مواردی که قرآن به آن تشبیه کرده است، نتایج مثبتی برای زن و مرد در زندگی مشترک در بر خواهد داشت. اگر زن و شوهر پوشش و لباس یکدیگر باشند، این امر سبب تحکیم روابط زناشویی، کاهش اختلافات و آسیب های زندگی مشترک و ایجاد فرصت های بیشتر برای خوب زندگی کردن خواهد گشت.                

امروزه یکی از چالش های زندگی در جوامع بشری، چگونگی تربیت صحیح فرزند و رشد متعادل شخصیت اوست. دوران کودکی، دوران سرنوشت ساز زندگی هر فرد محسوب می شود. در این دوره است که کودک تمام آنچه را که در بزرگسالی لازم دارد، به واسطه تربیت فرا می گیرد. اگر والدین از اصول و روش های تربیتی مناسب در تربیت کودک بهره برند، کودک شخصیت خود ساخته پیدا کرده و فرایند رشد عقلانی و عاطفی و اجتماعی متعادلی را طی می نماید و دچار افسردگی، عقده های روحی، خل أ شخصیتی و ... نمی گردد. تربیت امری بسیار ظریف و حساس است که به داشته های زیادی از جمله علم و دانش، تجربه، درایت و صبر و ... نیاز دارد . در این مقاله به روش توصیفی و کتابخانه ای به گرد آوری مطالب مهم در خصوص اهمیت تربیت کودک، تربیت از نگاه آیات و روایات، اصول و روش های تربیت کودک و عوامل موثر تربیت کودک پرداخته شده است. اگر تربیت کودک در ابعاد مختلف جسمی، روحی و روانی ، مادی و معنوی از منظر اسلام مورد بررسی قرار گیرد، به ایجاد نسلی مومن و متعادل و خود ساخته منجر خواهد شد و جامعه اسلامی از منافع آن منتفع خواهد گشت.

یکی از اساسی ترین و ارزشمند ترین راهکارهای پایداری و استمرار ارزش های اخلاقی و دینی در جامعه، تقویت و تحکیم بنیان خانواده است. از سوی دیگر زن به عنوان الگوی همسرانه و مادرانه در خانواده مطرح است. زن است که راهبرنده، تنظیم کننده و جهت دهنده حرکت خانواده در سبک و مدل زندگی است و اخلاق و عملکرد و حتی نگرش او سایه گستر بر همسر و فرزندان خویش خواهد بود. اهمیت این مسأله سبب می گردد تحصیل معرفت نسبت به تاثیر زن در استحکام خانواده و تاثیر خانواده در تداوم سلامت اجتماع و فرایند شکل گیری این چرخه از ضروریات به حساب آید و محققین را در بررسی آن مصمم سازد. این مقاله به روش توصیفی، تحلیلی به کنکاشی درباره نقش زن در استحکام خانواده اسلامی پرداخته است. از مهم ترین عوامل استحکام خانواده، ایمان به خدا، مدیریت اقتصادی خانواده، عفو و گذشت، پرهیز از کینه توزی، پرهیز از سوء ظن، احترام متقابل و مشورت است. زن قادر است با همسر داری نیکو، حسن خلق، راز داری و قناعت و عدم منت گذار ی بر همسرموجبات استحکام خانواده را فراهم آورد.

مشارکت سیاسی اجتماعی زنان در کشور افغانستان همواره با فراز و نشیب های زیادی روبرو بوده است. به جهت بررسی این موضوع، تحقیق حاضر به بررسی مشارکت زنان در افغانستان   در سه دوره ی پیش ازطالبان، زمان طالبان و بعد از طالبان پرداخته است. تشکیل د ولت جدید در سال 2001   بعد از ورود نیروهای ناتو باعث ایجاد تحول در مساله مشارکت سیاسی اجتماعی زنان شد. زنان دریافتند که نقش مهمی در تصمیم گیری های سیاسی اجتماعی کشور میتوانند داشته باشند. در افغانستان با توجه به ظهور حکومت جمهوری و چالش های جدید حک ومت ، توجه به مسائل زنان از جایگاه خاصی برخوردار است. هدف از این تحقیق، بررسی وضعیت مشارکت سیاسی اجتماعی زنان در افغانستان و نگاهی به برخی قوانین حمایتی دولت جدید از آنان است. نوشتار حاضر با بررسی مقالات داخلی و خارجی پیرامون این موضوع و با روش فردی، اسنادی، توصیفی و کاربردی به بررسی وضعیت مشارکت سیاسی اجتماعی زنان در افغانستان می پردازد.