کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی

شناسایی، ماموریتی برای کسب اطلاعات در مورد فعالیت ها، منابع، توانمدی ها و موقعیت دشمن است. شناسایی اهداف نظامی می تواند اطلاعاتی پیرامون وضعیت فعالیت ها، استقرار نیروها، آرایش نظامی و بسیاری از اطلاعات گوناگون دیگر از یک محدوده نظامی را در اختیار فرماندهان قرار دهد. در سال های اخیر پیشرفت تکنولوژی در زمینه سنجش از دور امکان تهیه تصاویر مختلف با قدرت تفکیک طیفی و مکانی بالا را فراهم نموده است. تلفیق تصاویر فراطیفی و تصاویر با قدرت تفکیک مکانی بالا می تواند کمک موثری به شناسایی، استخراج و تولید نقشه از عناصر سازنده یک محیط را فراهم نماید. هدف از تحقیق حاضر، شناسایی اهداف نظامی با استفاده از تلفیق تصاویر فراطیفی و تصاویر با قدرت تفکیک مکانی بالا می باشد. برای این منظور، پنجره ای از تصاویر سنجنده های هایپریون،ALI و OrbView3، انتخاب گردید. در ابتدا نسبت به پیش پردازش داده فراطیفی هایپریون از لحاظ باندهای غیرقابل استفاده، نوارهای بد عمود، تصحیح اتمسفری و تصحیح هندسی اقدام شد. در ادامه تصویر هایپریون در فرایند دو مرحله ای با باندهای پانکروماتیک تصاویر ALI و OrbView3 با استفاده از الگوریتم های Gram schmidt ، Pc Spectral و IHS تلفیق شد. نتایج تلفیق نشان داد، روش Gram schmidt بهترین عملکرد را از نظر طیفی و مکانی داشته است. در ادامه تحقیق از تبدیل MNF به منظور کاهش ابعاد تصویر و کاهش نویزها بهره گرفته شد و از الگوریتم PPI خالص ترین پیکسل ها به منظور استخراج پروفیل طیفی با مقایسه با طیف های مرجع به صورت بصری و دقیق به دست آمد. در ادامه از الگوریتم های BANDMAX ، نقشه بردار زاویه طیفی و دایورجنس اطلاعات طیفی جهت شناسایی اهداف استفاده شد. نتایج ارزیابی شناسایی اهداف نشان داد که روش BANDMAX با دقت کلی 89.77 و ضریب کاپای 0.81 نسبت به دو الگوریتم دیگر عملکرد بهتری داشته است.

امروزه فرسایش خاک به عنوان خطری برای رفاه انسان و حیات او بشمار می آید درمناطقی که فرسایش کنترل نمی شود خاکها به تدریج فرسایش یافته و حاصل خیزی خود را از دست میدهند لذا بررسی موضوع فرسایش ضرورت می یابد. با توجه به مطالعه انجام شده در حوزه آبخیز ماسوله، دو نوع از شدت فرسایش به نام های تیپ 3 یا فرسایش متوسط با مساحت 15/28 کیلومتر مربع، تیپ 4 یا فرسایش زیاد با مساحت 79/13 کیلومترمربع، را دارا می باشد. اشکال غالب فرسایشی در منطقه شامل فرسایش مکانیکی، سطحی، شیاری، آبراهه ای و واریزه ای می باشد. طبق این مطالعه مقدار متوسط فرسایش بر اساس روش Mpsiac در این حوزه 81/4 تن در هکتار در سال، نسبت تحویل رسوب(SDR) 3/74 و مقدار متوسط رسوب در این حوزه 58/3 تن در هکتار در سال می باشد که بیانگر فرسایش و رسوبزائی متوسط در کل حوزه و زیاد در بعضی زیرحوزه ها است. جهت کنترل فرسایش و کاهش رسوب تولیدی این حوزه برنامه های مختلفی شامل برگزاری دوره های آموزشی برای مردم در برخورد با طبیعت، اجرای برنامه های مدیریتی( شامل اعمال سیستم های چرایی، تعادل دام و مرتع، توسعه و گیاهان داروئی)، انجام عملیات بیولوژیک( شامل مرتعکاری به صورت بذرکاری، بذرپاشی، کپه کاری و نهالکاری به صورت غیرمثمر) و اجرای عملیات مکانیکی( شامل احداث بندهای سنگی ملاتی، گابیون، خشکه چین، و...) پیشنهاد گردیده است.

اعمال تصحیحات اتمسفری به منظور کاهش اثرات مخرب اتمسفری بر کیفیت و صحت داده های ثبت شده، نیازمند دانش جامعی از شرایط، ویژگی ها و رفتار اتمسفر به هنگام گذر سنجنده در مختصات هدف است. امروزه تجهیزات، مدل ها و الگوریتم های بسیاری جهت مطالعه و بررسی مؤلفه های اتمسفری استفاده می شود. بدین منظور در این تحقیق به طراحی و ساخت سامانه بومی تابش سنج خورشیدی جهت محاسبه عمق اپتیکی هواویز ها اقدام گردید. به منظور شبیه سازی و بررسی اثرات ناشی از تغییرات هر مؤلفه اتمسفری از مدل MODTRAN در محیط PCModWin استفاده شد. در این سامانه الکترواپتیکی در دو طول موج 450 و 550 نانومتر، به دلیل محدوده جذبی هواویزها، در دو روز متفاوت ازنظر میزان آلاینده موجود در اتمسفر، داده های شدتی ثبت گردید. به منظور اطمینان از یکنواختی و خطی بودن پاسخ دهی سامانه الکترواپتیک طراحی شده در اندازه گیری تغییرات شدت نور خورشید، به کالیبراسیون رادیومتریک این سامانه اقدام گردید. با استفاده از مدل های اتمسفری، از داده های شدتی ثبت شده، عمق اپتیکی هواویز و میزان نمایانی افقی اتمسفر محاسبه شد. به منظور صحت سنجی و ارزیابی عملکرد سامانه طراحی شده، از داده های عمق اپتیکی به دست آمده از سنجنده MODIS(Aqua) و داده های نمایانی افقی ایستگاه هواشناسی فرودگاه مهرآباد تهران استفاده گردید. نتایج ارزیابی صحت، نشان داد که محاسبه عمق اپتیکی توسط سامانه طراحی شده و سنجنده MODIS(Aqua) هردو در ساعت گذر ماهواره عدد 0.5 را نشان می دهد. همچنین نتایج نشان دهنده همبستگی خوب نمایانی افقی محاسبه شده در این تحقیق با داده های به دست آمده از ایستگاه هواشناسی مرجع می باشد.

ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﺷﻬﺮ ﭼﻬﺎرداﻧﮕﻪ از ﻧﻈﺮ وﺳﻌﺖ و ﺟﻤﻌﯿﺖ، اراﺋﻪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﺧﺪﻣﺎت ﺷﻬﺮی ﺑﻪ اﻣﺮی ﺗﺨﺼﺼﯽ و ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻫﺎی ﻓﻨﯽ و اﺻﻮﻟﯽ اﺳﺖ و در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﺑﺰار ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز در اﺧﺘﯿﺎر داﺷﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﺎﻣﻊ از ﺷﻬﺮ و اﻣﮑﺎن دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﻪ آﻣﺎرﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻗﻮی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﺑﺰار در دﺳﺖ ﻣﺪﯾﺮان و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮان اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدی در رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت و ﺑﺮآورده ﻧﻤﻮدن ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺷﻬﺮ ﺑﮑﻨﺪ. ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﺤﺚ ﻫﺎ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮ، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﻣﻼک و زﻣﯿﻦ ﻫﺎ ﺷﻬﺮی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. داﺷﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت دﻗﯿﻖ، ﮐﺎﻣﻞ و ﺑﻪ روز ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﮑﺎﻧﯽ (ﻣﮑﺎن ﻣﺮﺟﻊ) و اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺑﺮ روی ﻫﺮ ﻧﻮع از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ زﻣﯿﻦ ﻫﺎ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺰاﯾﺎی ﺑﺴﯿﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. اﻣﺮوزه ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ (GIS) ﺑﺎ در اﺧﺘﯿﺎر ﻗﺮار دادن اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻤﻊ آوری، ﭘﺮدازش و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰاری ﻧﻮﯾﻦ و ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺪﯾﺮان ﺷﻬﺮی در اﻣﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﺷﻬﺮی ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺰاﯾﺎی اﺳﺘﻔﺎده از GIS در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﻣﻼک ﺷﻬﺮ ﭼﻬﺎرداﻧﮕﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻻﯾﻪ ﻫﺎی و ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﺨﺮاج و اراﺋﻪ ﺷﻮد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎی ﺑﻌﻤﻞ آﻣﺪه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ در ﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده ﻫﻤﺰﻣﺎن از اﻃﻼﻋﺎت ﻫﻨﺪﺳﯽ و ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان روﻧﺪ اﺟﺮای ﮐﺎداﺳﺘﺮ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮی را ﺑﺼﻮرت دﻗﯿﻘﺘﺮی ﺑﻪ ﻣﻮرد اﺟﺮاء ﮔﺬارد.

نقشه های کاداستر، نقشه هایی هستند که برای تهیه و به روزرسانی شان باید بانک اطلاعاتی آن ها را تهیه کرده و یا در اختیار داشته باشیم. بانک های اطلاعاتی از یک سو شامل اطلاعات توصیفی و مکانی زمین مرجع بوده و از سوی دیگر شامل تکنیکهای جمع آوری، به هنگام سازی، پردازش و توزیع داده ها می باشند. مزایای استفاده از تصاویر ماهواره ای، زمان بر بودن و حجم کاری بالای استفاده از تصاویر هوایی در تولید و به روزرسانی نقشه های توپوگرافی و همچنین مسائل مربوط به پرواز بر روی مناطق مرزی کشور، لزوم بررسی و مطالعه بیشتر بر روی تصاویر ماهوارهای را بیش از پیش بر ما روشن می گرداند. در این تحقیق، ابتدا یک بررسی منظم در پتانسیل سنجی تصویر ماهواره ای IKONOS، به منظور استخراج لایه های اطلاعاتی نقشه های کاداستر (بزرگ مقیاس) و سیستم های اطلاعات زمینی بیان گردید. استخراج مرز املاک زراعی بر مبنای عملیات استخراج لبه های تصویر، شناسایی بصری و طبقه بندی تصویر است.در ارزیابی دقت هندسی تصویر IKONOS بصورت تئوری، نتیجه اینگونه بود که دقت هندسی این تصویر مطلوب نقشه های 1:5000 می باشد.بهترین ترکیب بدست آمده در ارزیابی دقت هندسی تصویر IKONOS با استفاده از معادلات چندجمله ای دو بعدی درجه3 مربوط به انتخاب 95 نقطه کنترل و 5 نقطه چک با مقدار RMSE=0.56M مطلوب نقشه های 1:2000 بوده وبهترین ترکیب با استفاده از معادلات رشنال با 95 نقطه کنترل و 5 نقطه چک در استفاده از 13جمله به دقت RMSE=0.4M مطلوب نقشه های 1:1000 و بهترین ترکیب با استفاده از معادلات SPLine با 80 نقطه کنترل و 20 نقطه چک به دقت RMSE=2.6M مطلوب نقشه های 1:5000 می باشد. از نظر محتوایی، تصویر IKONOSدر رویت، تشخیص و استخراج لایه اطلاعاتی مرز املاک زراعی موجود در مناطق مختلف تصویر برای تهیه نقشه های بزرگ مقیاس یا کاداستر ملکی زراعی مناسب است.

چکیده به منظور مدیریت صحیح اکوسیستم های مرتعی و پوشش گیاهی، باید ارتباط بین اجزای آنها را شناخت. یکی از اجزای اصلی این اکوسیستم ها پوشش گیاهی و ترکیب آن بوده که تحت کنترل عوامل محیطی قرار دارد. به عبارت دیگر، الگوی توزیع پوشش گیاهی بوسیله بسیاری از عوامل محیطی تأثیر می پذیرد. .امروزه کسب وآگاهی در رابطه با پوشش گیاهی و سلامت آن نقش مهمی در مدیریت خاک و گیاهان ایفا می کند. همچنین در حال حاضر استفاده از نقشه های پوشش گیاهی یکی از ارکان مهم در تولید اطلاعات جهت برنامه ریزی های منطقه ای است. لذا با استفاده از دانش سنجش از دور و بررسی دقیق عناصر میتوان پی به شناخت پوشش گیاهی و انواع آن و پراکندگی آن با استفاده از تصاویر ماهواره ای برد. لذا در تحقیق حاضر برای ارزیابی پوشش گیاهی و پراکندگی آن برای منطقه آبیک از دو الگوریتم طبقه بندی نظارت شده شامل Maximum likehood و Spactral angel mapper استفاده شده است. صحت کلی برای الگوریتم MLC و SAM به ترتیب 91.86 و 68.85 و ضریب کاپا MLC و SAM به ترتیب 0.89 و 0.62 ارزیابی شده است. بنابراین الگوریتم MLC روش مناسب تری برای ارزیابی و تخمین پراکندگی پوشش گیاهی منطقه آبیک شناخته شد و براین اساس الگوریتم MLC دارای صحت بالاتری نسبت به الگوریتم SAM است. ناگفته نماند که همبستگی بین پوشش گیاهی و عوامل محیطی یکی از مهمترین مسائل تأثیرگذار در شکل گیری ساختار جوامع گیاهی و پراکنش آنها در هر ناحیه و منطقه ای مورد مطالعه ای می باشد و به طبع شرایط خاص هر منطقه متفاوت است و باید بررسی های دقیق برای شناخت پوشش گیاهی و مدیریت آن انجام پذیرد.