ثریا قاسمی

یکی از برجسته ترین نیازهای انسان در زندگی اجتماعی، زندگی کردن در محیطی است که همواره از قسط و عدل در جامعه برخوردار باشد. عدالت اجتماعی باعث می شود تا افراد جامعه در پرتو تعالیم و قوانین ارزشمند رشد کنند. از سویی، عدالت اجتماعی، از جمله اهداف مهم اسلام و اهمیت آن تا به آنجاست که یکی از بنیادهای مذهب شیعه به شمار می آید. در این جستار، سعی بر آن است تا عدالت اجتماعی از دیدگاه آیت الله جوادی آملی و علامه طباطبائی بررسی شود. بر اساس این دو دیدگاه، همه انسان ها خواستار عدالت هستند و عدالت به عنوان مؤلفه ای مهم در همه ساختار هستی وجود دارد و موجب رشد فرد و جامعه و نیز تداوم زندگی فردی و اجتماعی می شود. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی صورت پذیرفته است، علاوه بر اختلاف دیدگاه ها در برخی موضوعات، می توان به مهم ترین نتایج بین دو دیدگاه در «تحلیل عقلی زندگی اجتماعی»، «جهاد»، «رفع اختلاف ها»، «دستور به برپایی قسط و عدل در جوامع انسانی» و «ارتباط حق و قانون» اشاره کرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه ی طرحواره های ناسازگار اولیه، هوش هیجانی و سازگاری اجتماعی نوجوانان دارای گرایش به رفتارهای پرخطر و نوجوانان عادی بود. روش بررسی: روش پژوهش حاضر غیر آزمایشی وطرح آن از نوع همبستگی است. نمونه ی این پژوهش متشکل از 380 نوجوان (190 نوجوان پسر دارای گرایش به رفتارهای پرخطر و عادی، 190 نوجوان دختر دارای گرایش به رفتارهای پرخطر و عادی عادی) در شهرستان شهرکرد بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار به کار گرفته شده، فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره، پرسشنامه هوش هیجانی بار-آن، پرسشنامه سازگاری بل و مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس چند متغیره یا مانوا) استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات طرحواره های ناسازگار اولیه در میان نوجوانان پسر (001/0P=) و دختر (003/0P=) دارای گرایش به رفتارهای پرخطر و عادی تفاوت معناداری وجود دارد. بین میانگین نمرات هوش هیجانی در میان نوجوانان پسر (002/0P=) و دختر (005/0P=) دارای گرایش به رفتارهای پرخطر و عادی نیز تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، بین میانگین نمرات سازگاری اجتماعی نوجوانان پسر (003/0P=) و دختر (002/0P=) دارای گرایش به رفتارهای پرخطر و عادی نیز تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، به نظر می رسد که گرایش به رفتارهای پرخطر می تواند ویژگی هایی همچون طرحواره ها، هوش هیجانی و سازگاری اجتماعی نوجوانان را تحت تأثیر منفی خود قرار دهد. لذا، پیشنهاد می شود که کارشناسان و مسئولان خدمات بهداشتی و درمانی کارگاه های آموزشی برای نوجوانان دارای گرایش به رفتارهای پرخطر به منظور آشنایی با این رفتارها و پیامدهای ناگوار آنها برگزار کنند تا زمینه پیشگیری از این گونه رفتارها فراهم گردد.