یحیی اسلامی

بهبود بهره وری یکی از هدف هایی است که سازمان ها همزمان با توسعه سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات (IT) دنبال می کنند اما رشد کند آمارهای بهره وری کل باعث بروز برخی نگرانی ها و مطرح شدن «پارادوکس بهره وری IT» شده است. به طوری که بعضی از صاحبنظران بهره ور بودن IT را مورد تردید جدی قرار داده اند. شناخت، تبیین و شفاف سازی رابطه بین افزایش سرمایه گذاری در IT و رشد بهره وری، ارائه مدل مناسب جهت بیشینه کردن بهره وری IT و شناسایی اقدامات سازمانی مکمل IT از اهداف این پژوهش می باشد. فرض اساسی پژوهش حاضر این است که با ورود IT در سازمان ها فناوری مورد استفاده آن ها که یکی از عناصر سازمانی مطابق مدل لویت و اسکات (Leavitt & Scott) است تغییر می یابد و اگر سازمان ها را سیستم های باز در نظر بگیریم اثربخشی سرمایه گذاری روی IT مستلزم اعمال همزمان تغییرات در دیگر عناصر سازمانی (افراد، اهداف / وظایف و ساختار) می باشد که دراین پژوهش به عنوان مکمل های IT از آن ها یاد می شود. جامعه مورد بررسی این پژوهش سازمان های مسکن و شهرسازی استانها بوده و نمونه ها هم با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردیده اند. داده های میدانی با استفاده از پرسشنامه و اعداد مربوط به بهره وری اندازه گیری شده سازمان ها از مستندات آن ها استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه به منظور بررسی وجود یا عدم وجود اختلاف معنا دار بین سازمان ها با توجه به میزان بهره وری آن ها، از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن برای آزمون فرضیات و از آزمون فریدمن جهت رتبه بندی عناصر سازمانی استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل ها نشان می دهد: بهره وری اندازه گیری شده سازمان هایی که همزمان با سرمایه گذاری در IT اقدامات مکمل از قبیل سامان دهی استراتژی- زیرساخت IT با استراتژی- زیرساخت سازمان، مهندسی مجدد فرایندها و ساختاردهی مجدد، آموزش منابع انسانی و تفویض اختیارات تصمیم گیری، برقراری جریان آزاد اطلاعات و سیستم های اطلاعاتی یکپارچه را به عمل آورده اند نسبت به سازمان های دیگر بالا بوده است.

امروزه رجحان اقتصاد خدمت محور بر اقتصاد تولیدی محور و ضرورت ارائه خدمات برتر و باکیفیت تر سبب شده است که سازمان ها سرمایه انسانی را به عنوان عامل کلیدی در کسب مزیت رقابتی،در نظر گیرند. زمانی کارکنان یک سازمان می توانند تعامل خوب با مشتریان داشته باشند که از شغل و جایگاه سازمانی خود راضی و خشنود باشند . کارمندانی که احساس رضایت می کنند، معمولاً مایل به ارائه رفتار شهروندی سازمانی هستند. هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین ابعاد خدمات گرایی سازمانی بر روی رضایت شغلی و رفتار شهروندی کارکنان در ارتباط با مشتری می باشد. روش این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است جامعه آماری آن، تمام مدیران وکارمندان شعب انتخاب شده بانک ملت شهر تهران می باشند. جمع آوری اطلاعات به دو روش کتابخا نه ای و میدانی(پرسشنامه) صورت گرفته است. سازه ها از طریق استفاده از مقیاس های موجود مورد اندازه گیری قرار گرفته و تاثیرات از روش تحلیل عامل تاییدی و مدل معادلات ساختاری به منظور بررسی آنها استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از تایید تمامی فرضیه ها بجز فرضیه های پنجم و نهم در سطح اطمینان 95 % دارد مدیران بایستی از رهبری خدمتگزار، اقدامات نظام های ارائه دهنده خدمت ، مدیریت منابع انسانی و خدمت دهی رو در رو جهت تاثیر گذاری مستقیم بر رفتار شهروندی سازمانی و از همه موارد بجز خدمت دهی رو در رو استفاده نمایند تا رضایت شغلی کارکنان و رفتار شهروندی سازمانی را بهبود بخشند

هنر- صنعت فرش دستباف از نظر اشتغالزایی و ارزآوری اهمیت بالایی دارد. اهمیت فرش دستباف در اقتصاد کشور از یک طرف و وجود رقبای خارجی قدرتمند مثل چین، هند، پاکستان و... از طرف دیگر باعث شده که کسب و حفظ مزیت رقابتی ملی در این عرصه از اولویت های مسئولین باشد. صاحبنظرانی همچون مایکل پورتر و دیگران در مسیر بدست آوردن مزیت ملی رقابتی به اهمیت فناوری اطلاعات و سیستم های اطلاعاتی توجه خاص نموده اند، اما با اینحال موارد شکست پروژه های مربوطه و هزینه های بسیار بالا و بعضاً بدون دستاورد آنها هم کم نیستند. لذا مدیریت فرش دستباف، پژوهشی را با هدف امکان سنجی توسعه سیستم اطلاعات مدیریت فرش دستباف ایران تعریف و توسط مجری طرح اجرا نمایند. پژوهش حاضر، یک پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری آن شامل تمام سازمان های مسئول، شرکتها، بنگاه های فعال (153 سازمان) در زمینه فرش دستباف در استان های تهران و آذربایجان شرقی می باشد و از روش نمونه گیری طبقه ای برای انتخاب افراد نمونه استفاده شده است. طی این پژوهش، امکان پذیری توسعه و پیاده سازی سیستم های اطلاعاتی فرش دستباف در سه حوزه سازمانی، فنی و اقتصادی با تنظیم نه فرضیه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داده است که توسعه سیستم های اطلاعاتی مدیریت فرش دستباف از نظر فنی، سازمانی و اقتصادی امکان پذیر می باشد.