مهدی میزبان

در این مقاله، ابتدا عوامل اقلیمی، اقتصادی و سیاسی ـ اجتماعی موثر در پیدایش، تکوین و تداوم زندگی عشایری و کوچ‌نشینی در ایران و اطلس قلمرو زیست و پراکندگی جغرافیایی جامعه‌‌ عشایری که تقریبا شامل 60 درصد از فضای جغرافیایی کشور می‌شود، بررسی شده و در ادامه‌، سیر روند تغییر و تحول در جمعیت آنان قبل از 1300 ه‍ . ش. تا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به همراه برخی شاخص‌‌های مربوط به توسعه‌ انسانی در مناطق عشایری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برخی از این شاخص‌ها عبارتند از: آموزش و سوادآموزی، کوچ و تغییرات آن، اقتصاد و نظام بهره‌برداری در عشایر، صنایع دستی، استعدادها و قابلیت‌ها، چالش‌ها و محدودیت‌ها و چشم‌انداز آینده‌ جامعه‌ عشایری.