حسن امامی

در این تحقیق، کمّی سازی عوامل محیطی و انسانی در وقوع و گسترش آتش سوزی جنگل در منطقه جنگلی حفاظت شده ارسباران، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور با ترکیب داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، از باندهای انعکاسی و حرارتی تصاویر ماهواره ای لندست 8، مدل رقومی ارتفاعی زمین، سرعت و جهت باد، پوشش گیاهی، دمای سطح زمین، شیب، جهت شیب، نزدیکی به جاده ها و مناطق مسکونی  به عنوان عوامل طبیعی  و انسانی  استفاده شده است. ابتدا با تلفیق این داده ها، نقشه من اطق خطر آتش سوزی جنگل تولید گردید و سپس نقشه مناطق با ریسک 50 درصدی آتش سوزی تولید شد. برای بررسی و اعتبار سنجی نتایج حاصل، داده های مرجع آتش سوزی های پیشین مورد استفاده قرار گرفت.  نتایج کمّی پارامترهای مذکور نشان دادند که پوشش گیاهی با 58/36 درصد هم بستگی، شیب با مقدار 38/38 درصد دارای بالاترین تأثیر و سایر پارامترها در مراتب بعدی در انتشار آتش سوزی قرار دارند. همچنین نتایج مقادیر ضرایب هم بستگی نرمال شده این پارامترها نشان داد که به ترتیب شاخص های پوشش گیاهی، دمای سطح زمین، جهت شیب و شیب با 29/20 %، 29/11 %، 21/93 % و 19/75 %،بالاترین میزان هم بستگی با نقشه خطر وقوع آتش سوزی را دارند. همچنین، نتایج ارزیابی نقشه پتانسیل آتش سوزی با ریسک 50 درصدی نشان داد که حدود 17 % منطقه دارای پتانسیل خیلی زیاد بوده و بیش تر از 50 درصد منطقه در وضعیت خطر زیاد برای آتش سوزی قرار دارد. علاوه بر عوامل محیطی، بررسی ارتباط عوامل انسانی با خطر آتش سوزی نشان داد که عامل نزدیکی به جاده بیش ترین سهم را در ایجاد وقوع آتش سوزی در منطقه دارد. نتایج کمّی عوامل انسانی در وقوع خطر آتش سوزی نشان داد که راه های ارتباطی و مناطق مسکونی به ترتیب حداقل 32 درصد و حداکثر 68 درصد هم پوشانی با خطر وقوع آتش سوزی در منطقه مطالعاتی را دارا هستند.

پژوهش بر اساس نظریه های بنیادی ادبیات تطبیقی- گستر? پژوهش در پیوندها و داد و ستد های ادبی ملل– نشان می دهد که گنجین? فرهنگ و ادبیات فارسی نقش بسزایی در الهام بخشی و آفرینش شاهکارهای متعدد در ادبیات جهان داشته است. آندره ژید، نویسند? مشهور فرانسوی، از کسانی است که تحت تأثیر این میراث غنی به خلق آثار منحصر به فرد دست یافته اند. او کتاب مائده های زمینی خود را به گونه ای در پیوند با ادبیات شرق، به ویژه ادبیات فارسی آفریده است. ژید با ذکر مصراعی از حافظ و آیه ای از قرآن کریم در آغاز کتابش، توجه ویژ? خود را به این آثار نشان داده است. در حالی که ژید نام خیام را تنها یک بار در کتاب مائده های زمینی آورده است، گمان می رود که این کتاب نمایانگر برخی تأثیرپذیری های آندره ژید از خیام نیشابوری نیز باشد و شاید بتوان گفت، تأثیر اندیشه خیام در این اثر بیش از اندیشه حافظ است؛ از این رو در این نوشتار ضمن بررسی شیوه و میزان آشنایی ژید با رباعیات خیام، با تحلیل تطبیقی مفاهیم مشترک رباعیات خیام و مائده های زمینی آندره ژید، نقش رباعیات در آفرینش مائده ها آشکار شده است.

هدف از این تحقیق، بررسی نرخ تاریک شدن آسمان در مناطق مختلف و تأثیر آن در مدل سازی بهینه پارامترهای رصد رؤیت هلال ماه و تعیین بهترین زمان رؤیت آن است. برای این منظور، از 268 گزارش رصدی معتبر نجومی 20 سال اخیر (از 1379 تا 1400 خورشیدی) از نقاط مختلف ایران، برای مدل سازی پیش بینی بهترین زمان رؤیت هلال ماه استفاده گردید. مدل های پیشنهادی، علاوه بر اینکه داده های 20 ساله را برای تأمین کلیه فرکانس های مؤثر جزر و مدی ماه (حداقل دوره تناوب حرکت نوتیشن ماه برابر با 18/61 سال) مورد بررسی قرار داده است، بلکه برای بهبود تعیین زمان انتظار، در کنار استفاده از پارامترهای تغییر روشنایی آسمان (نظیر مدت زمان اختفاء محلی خورشید و نرخ تاریک شدن محل)، اثر فاصله ماه تا زمین و زاویه ارتفاعی ماه از خورشید را نیز دخالت داده است. عامل تاریک شدن محلی آسمان ناشی از عوامل مختلف نظیر تغییرات عرض ژئودتیک، به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، مدل های پیشنهادی با استفاده از گزارشات رصدی طبقه بندی شده، با کمترین خطا مدل سازی گردیده که می تواند برخلاف تحقیقات قبلی، زمان رؤیت هلال ماه را در حضور خورشید (در زمان روزگاه) نیز پیش بینی نماید. در گام اول، همبستگی آماری بین مدت زمان انتظار هر رصد با پارامترهای مؤثر در رؤیت پذیری هلال ماه مورد بررسی قرار گرفت. سپس، پارامترهایی با بالاترین وابستگی به عنوان کمیت های اصلی، برای مدل سازی زمان بهینه انتظار انتخاب شدند. در ادامه، 17 مدل خطی چندجمله ای مختلف با تعداد 2، 3، 4 و 5 پارامتر طراحی و مورد بررسی قرار گرفتند و ضرایب دو مدل نهایی ) مدل دو و پنج پارامتری ( به عنوان مدل پیشنهادی، با استفاده از روش برآورد کمترین مربعات حاصل شدند. مدل ها، به ترتیب برای رصدهایی با فواصل حضیض مدار ماه (فاصله کمتر از 375 هزار کیلومتر) و برای رصدهایی با فواصل اوج مدار ماه (فاصله بیشتر از 390 هزار کیلومتر) به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مدل 5 پارامتری نشان داد در این دو حالت به ترتیب، دارای خطای مربعی متوسط 3/6 دقیقه و 4/0 دقیقه برای پیش بینی بهترین زمان رؤیت هلال ماه هستند. همچنین نتایج نشان داد، با توجه به تغییرات جدایی زاویه ای ماه از خورشید (10 تا 20 درجه) و اختلاف ارتفاع ماه از خورشید (5 تا 20 درجه)، مدت زمان انتظار رؤیت هلال ماه از 32 دقیقه بعد از غروب خورشید تا 12 دقیقه زودتر از غروب خورشید، به دست آمده است. نتایج بیانگر این بود که با افزایش نرخ تاریک شدن آسمان، مدت زمان انتظار رؤیت هلال ماه کاهش می یابد. به عبارتی، هلال ماه در نیمه شمالی کشور زودتر از نیمه جنوبی کشور دیده می شود.

مقدمه: زردی یکی از مشکلات شایع دوران نوزادی است که حدود 60 درصد از نوزادان رسیده و 80 درصد از نوزادان نارس در هفته اول زندگی به آن مبتلا می شوند. مطالعه حاضر، به منظور ایجاد سیستمی برای پیش بینی زردی نوزادان در 24 تا 72 ساعت اول پس از تولد با بکارگیری الگوریتم ماشین بردار پشتیبان انجام شد. روش ها: این مطالعه از نوع کاربردی -توسعه ای بود که با روش کمی انجام شد. ابتدا بر اساس بررسی متون، پرسشنامه ای حاوی عوامل مؤثر در پیش بینی زردی نوزادان طراحی شد. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی انجام شد و عواملی در مدل لحاظ شد که حداقل 50 درصد از متخصصان آن را ضروری تشخیص دادند. سپس، داده های 1178 نوزاد متولدشده در بیمارستان لولاگر تهران از پرونده زایمان استخراج شد و جهت پیش بینی زردی نوزادان، از چندین الگوریتم یادگیری ماشین استفاده شد که در این میان با توجه به نتایج حاصله جهت مدلسازی نهایی، الگوریتم ماشین بردار پشتیبان استفاده و با سنجه های مختلف ارزیابی گردید. یافته ها: یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که مدل پیشنهادی با الگوریتم SVMبه دلیل ایجاد فاصله بین کلاس ها به عنوان بهترین خروجی انتخاب شد. بنابراین، مدل نهایی الگوریتم SVM با استفاده از هسته گوسی و با سیگمای 1/2360605 ایجاد شد که 30 درصد از نمونه ها (354 مورد) آزمون شدند و از این تعداد 321 مورد به درستی پیش بینی شد. در این مدلسازی سنجه های دقت، سطح زیر نمودار ROC و معیار F1 به ترتیب 92/7 درصد، 93 درصد و 88 درصد بدست آمد. نتیجه گیری: استفاده از SVM در ایجاد سیستم پیش بینی زردی نوزادان می تواند به پزشکان در پیش بینی به موقع زردی نوزادان کمک نماید و امکان انجام اقدامات پیشگیری و جلوگیری از خطرات احتمالی ناشی از زردی نوزادان را فراهم نماید.

در این تحقیق بررسی و مقایسه دقت تولیدات مختلف چهار نرم افزار تخصصی فتوگرامتری پهپادمبنا، Inpho UASmaster (UASmas) ، Photomodeler UAS (PhUAS) ،  Agisoft metashape (AgisMesh) و MapperPix4D،  برای مدل سازی سه بعدی در مناطق شهری و غیرشهری باحداقل نقاط کنترل زمینی انجام گرفت. برای این منظور، تولیدات مختلف این نرم افزارها بر روی چهار سری داده، دو سری مربوط به ایران و دو سری مربوط به دیگر کشورها، از مناطق بایر، مسکونی، فضای سبز و مناطقی با بافت یکنواخت، به صورت کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج کیفی بصری نشان  داد که نرم افزار AgisMesh در مدل سازی سه بعدی انواع سطوح در همه مناطق تست بهترین نتایج داشت ولی در بازسازی لبه های ساختمان ها در مناطق شهری عملکرد ضعیفی دارد. در مقابل Pix4D در مناطق با بافت یکنواخت نتایج ضعیفی داشته ولی در تشخیص اختلاف ارتفاع و بازسازی لبهء ساختمان ها، قوی تر عمل می کند. در بررسی های کمی،  تولیدات این نرم افزارها ابتدا با استفاده از نقاط چک و سپس با انتخاب نقاط تصادفی در سه کلاس مختلف، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نقاط چک با در نظر گرفتن خطای ریشه مربعی متوسط، به ترتیب 2/82، 2/63، 5/28 و 3/03  سانتی متر در  AgisMesh، UASmas، Pix4D و PhUAS حاصل شد. همچنین، نتایج نقاط تصادفی در سه منطقه مسکونی، بایر و فضای سبز نشان داد که UASmas به ترتیب دقت های 1/83، 1/20 و 2/74 سانتی متر، PhUAS دارای دقت های 6/90، 2/96 و 7/24 سانتی متر، Pix4D دارای دقت های 4/72، 3/46 و 3/59 سانتی متر  نسبت به AgisMesh داشتند.

در این تحقیق، رویکردی متفاوت به منظور تولید ارتوفتو از تصاویر گوگل ارث برای کاربردهای خاص پیشنهاد شده و با ارتوفتوی تولیدی از تصاویر پهپاد از لحاظ کیفی و کمّی مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفته است.  دقت ارتوفتوی حاصل از تصاویر گوگل ارث و داده های پهپاد به ترتیب 0.124 و 0.059 متر بر پیکسل حاصل شد. ارزیابی بصری نتایج نشان داد که در ارتوفتو تولیدی از تصاویر گوگل ارث لبه های عوارض کم ارتفاع بهتر از ارتوفتو تولیدی از تصاویر پهباد هستند، ولی  لبه های عوارض بلند به خصوص دارای سایه محسوس،  کیفیت مناسبی ندارند. همچنین، نتایج کمّی در مناطق غیرساختمانی نشان داد که با در نظر گرفتن خطای ریشه مربعی متوسط خطای ارتفاعی، در ارتوفتوی تولیدی از داده های گوگل ارث نسبت به داده های پهپاد به ترتیب  1.10 متر و 1.34 متر است. علاوه برآن، در این مناطق ارتوفتوی تولیدی از داده های پهپاد و گوگل ارث دارای همبستگی بالای 95 درصد بوده و ضریب تعیین 91 درصد را نشان دادند. در مقابل، در مناطق ساختمانی متوسط خطای ارتفاعی با در نظر گرفتن خطای ریشه مربعی متوسط، در ارتوفتوی تولیدی از داده های گوگل ارث نسبت به داده های پهپاد، به ترتیب حدوداً  9 متر  و 5 متر است. در این مناطق نیز همبستگی پایین 80 درصد بوده و ضریب تعیین 65 درصد بین دو ارتوفتو حاصل شد. بنا به مجموع نتایج حاصله، خطای مؤلفه ارتفاعی ارتوفتوی تولیدی از تصاویر گوگل ارث با افزایش ارتفاعات عوارض و وجود سایه های بلند، افزایش می یابد. بنابراین استفاده از تصاویر گوگل ارث در تولید ارتوفتو برای کاربردهای خاص و مناطق مسطح و تپه ماهور پیشنهاد می شود. از دیگر مزایای استفاده از داده های گوگل ارث نسبت به داده های پهپاد، رایگان بودن داده های آن، استفاده از تصاویر قدیمی برای تولید ارتوفتو، کمتر بودن تقریباً چهار برابری در حجم ارتوفتو تولیدی و زمان پردازش است.

این مقاله جهت بررسی گرایش نام گذاری از مذهبی (عربی) به ملی (ایرانی) در سه دهه اخیر در شهر بیرجند تهیه شده است. عوامل متفاوتی همچون اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، سیاسی، آگاهی افراد از کارکرد اجتماعی - فرهنگی نام، ... می تواند نقش بسزایی در این گرایش داشته باشد و باعث تغییر نگرش والدین و خانواده ها شود؛ به گونه ای که انتخاب نام که عملکرد فرهنگی - اجتماعی دارد، از این عوامل تأثیر قابل ملاحظه ای می پذیرد. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر گرایش به گزینش نام های ایرانی در دو دهه اخیر از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی در شهر بیرجند است. پژوهش حاضر یک پژوهش نظری - اسنادی است. روش گردآوری داده ها اسنادی بوده است. جامعه آماری پژوهش تمامی نام های گزینش شده از ابتدای سال 1370 تا پایان سال 1399، که در سازمان ثبت احوال شهر بیرجند ثبت شده، است. حجم نمونه شامل 171855 (با احتساب تکرار نام) نام دختر و پسر است. داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی (فراونی و درصد) و به کمک نرم افزار SPSS، بر مبنای دهه ها (دهه 70، 80 و 90) تجزیه وتحلیل شد و عوامل  مؤثر در دگرگونی و تغییر نگرش والدین در مورد گزینش نام در جامعه مورد مطالعه، توصیف شد. یافته های پژوهش نشان داد در سه دهه اخیر در شهر بیرجند، نام های گزینش شده که شامل سه گروه نام های مذهبی، ملی (ایرانی) و ترکیبی (ملی - مذهبی) است، گرایش قابل ملاحظه ای از مذهبی به ملی داشته اند و گزینش نام مذهبی روند رو به کاهشی را در مورد هر دو جنسیت دختر و پسر نشان می دهد؛ به گونه ای که نام های گزینش شده برای دختران  به نسبت پسران گرایش بیشتری به ملی دارند.

روستای آبیز شهرستان زیرکوه در استان خراسان جنوبی، به دلیل نزدیکی به کویر، واقع شدن در منطقه کوهستانی، در گذر تاریخ کمتر مورد تاخت و تاز و هجوم بیگانگان قرار گرفته و در نتیجه گویش آن پاکیزه تر و دست نخورده تر باقی مانده است. این گویش از گویش های فارسی نو محسوب می شود و نسبت به زبان فارسی کمتر تحول یافته و عوامل بیرونی کمتر بر آن اثر گذاشته است و بسیاری از ویژگی های فارسی کهن را حفظ کرده است. این پژوهش در پی آن است تا توصیفی همزمانی از ساختمان فعلی گویش آبیز ارائه کند. در بررسی ها مشخص شد که در این گویش، افعال شامل بسیط (ساده) و غیر بسیط (مرکب، پیشوندی، عبارت فعلی) می شوند و هرکدام از آنها به همراه اجزایی چون پیشوندها، ریشه ها، شناسه های فعلی، ساختمان فعلی گویش آبیز را تشکیل می دهند. همچنین مشخص شد که در گویش آبیز، به لحاظ پیشوندها، شناسه ها و زمان های مختلف بین افعال این گویش و زبان فارسی رسمی تفاوت هایی وجود دارد.