رضا دلاوری

پس از حدود چهاردهه از گام ابتدایی یعنی موافقت نامه آنکارا، هنوز روابط ترکیه و اتحادیه اروپا در کش و قوس پیرامون صلاحیت ترکیه برای ورود به اتحادیه قرار دارد. این رابطه تحولات بسیاری را در دهه های اخیر به خود دیده است و همچنان ابهام و عدم قطعیت درباره سرانجام این رابطه وجود دارد. ترکیه که از گذشته جزء متحدان استراتژیک اتحادیه اروپا به شمار می رود، در فرایند عضویت در اتحادیه اروپا می باشد و مذاکرات سینوسی طرفین، چارچوب غالب در روابط دوجانبه بوده است. در این راستا، نقش کنونی ارتش در سیاست های ترکیه به عنوان مهمترین بخش از روند عضویت در اتحادیه اروپا بوده است، که برآیندی از سال های گذشته می باشد، به طوریکه ارتش خود را حافظ جمهوری و اصول آن در ترکیه می داند. این ویژه گی به دلیل اینکه کاملا در تقابل با اصول EU در مخالفت با دخالت نظامیان در سیاست است، به معمای پیچیده ای در روابط دوجانبه ترکیه-اتحادیه اروپا بدل شده است. بر این مبنا، در فرایند عضویت ترکیه، اتحادیه اروپا به شدت دنبال اصلاح روابط نظامیان-غیرنظامیان، و کنترل غیرنظامیان بر نهادهای نظامی در ترکیه بوده است. این روند با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه با سرعت بیشتری در حوزه های داخلی و خارجی ادامه داشته است. در این راستا، کاندیداتوری ترکیه در اتحادیه اروپا چه تاثیری بر نقش سنتی ارتش در ترکیه در دوران حزب عدالت و توسعه داشته است؟ درواقع، برنامه های اصلاحی اتحادیه اروپا در موضوع کاندیداتوری ترکیه در در دوران حزب عدالت و توسعه منجر به اصلاح و کاهش نقش ارتش در این کشور شده است.

پژوهش حاضر با هدف شناخت وضع موجود فرهنگ های تخصصی علوم سیاسی و روابط بین الملل و فهم بهتر وضعیت این فرهنگ ها و شناسایی تنوع و فراوانی و آسیب ها و خلا های موجود در این زمینه سازماندهی گردیده است. در این مقاله با روش تحلیل محتوا به بررسی و آسیب شناسی بیش از 100 فرهنگ تخصصی اعم از فرهنگ های توصیفی ، دوزبانه ،سیاسی مطبوعاتی و دانشنامه های موجود در زمینه علوم سیاسی و روابط بین الملل پرداخته شده است. برخی از نتایج تحقیق نشان می دهد که اعمال جهت گیری های سیاسی در فرهنگ نویسی ،تشریح واژه های سیاسی در خدمت احزاب و تبلیغات،کم دقتی ها در برابر گذاری ها، عدم ورود اساتید علوم سیاسی و روابط بین الملل در کار فرهنگ نویسی، نا آشنایی با نماد های فرهنگی حوزه های مختلف دانش سیاسی در هر دو زبان مبدا و مقصد،عدم آشنایی با فنون و شیوه های نوین فرهنگ نویسی،عدم انجام کار تخصصی توسط موسسات انتشاراتی در زمینه علوم سیاسی، نبود کار تیمی و گروهی در فرهنگ نویسی ،عدم رعایت استانداردهای بین المللی همراه با بومی سازی از مهمترین آسیب های فرهنگ نگاری تخصصی علوم سیاسی و روابط بین الملل در ایران می باشد.در پایان ضمن جمع بندی و نتیجه گیری ،راهکارهایی برای تقویت فرهنگ نویسی تخصصی علوم سیاسی و روابط بین الملل در ایران ارائه گردیده است.