منور یزدی

هدف این پژوهش مقایسه هوش هیجانی مردان معتاد و غیر معتاد و همچنین بررسی اثر آموزش بر اساس مؤلفه های هوش هیجانی برای گروه معتاد بود و فرضیه های زیر بررسی شد: 1- نمره کلی هوش هیجانی و هریک از مؤلفه های آن در افراد معتاد پایین تر از افراد غیر معتاد است. 2- آموزش مهارتها بر اساس مؤلفه های هوش هیجانی برنامه می تواند در مردان معتاد مؤثر باشد. این پژوهش دو مرحله داشت: در مرحله اول 100 مرد معتاد به صورت خوشه ای تصادفی و100 مرد غیر معتاد به صورت تصادفی انتخاب شدند و به آزمون هوش هیجانی بار- آن فرم کوتاه (2002) پاسخ دادند و سپس در مرحله دوم 16 نفر از نمونه 100 نفری مردان معتاد انتخاب شدند که در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. هوش هیجانی آنها مجدداً سنجیده شد و گروه آزمایش در برنامه درمان شناختی و آموزش هوش هیجانی طی 10 جلسه شرکت کردند. در پایان مجدداً هوش هیجانی در هر دو گروه سنجیده شد. فرضیه اول با آزمون t مستقل بررسی شد. نتایج نشان داد که میان مردان معتاد و غیر معتاد از نظر نمره کلی هوش هیجانی و هر یک از مؤلفه های آن تفاوت معنی داری وجود دارد. یعنی نمره مردان معتاد پایین تر از مردان غیر معتاد بود. فرضیه دوم با آزمون t برای گروه های غیر مستقل (وابسته) بررسی شد. نتایج نشان داد این برنامه بر ارتقاء کلیه مؤلفه های هوش هیجانی به غیر از مدیریت استرس تأثیر دارد. با توجه به مؤثر بودن این برنامه برای گروه معتاد می توان نتیجه گرفت درمان شناختی و آموزش هوش هیجانی برای ارتقاء بهزیستی افراد معتاد و کمک به نگهداری ترک آنها می تواند مفید باشد.