سید مصطفی مدنی

مطالعه و تبیین ساختار نظام قدرت منطقه‌ای در مناطق مختلف جغرافیایی کره زمین، کمک مؤثری به آگاهی و شناخت کشورها و قدرتهای منطقه‌ای ـ در بررسی سیاستهای فرامرزی آنها ـ می‌کند. رده‌بندی این گونه کشورها براساس قدرت ملی، شناخت آنها را تسهیل می‌کند. با تعیین منزلت ژئوپلیتیک یک کشور می‌توان موقعیت آن کشور را برپایه وزن ژئوپلیتکی آن نسبت به سایر کشورها در سطح منطقه‌ای یا جهانی مشخص کرد. برای دستیابی به منزلت ژئوپلیتیک هر کشور، سنجش قدرت ملی آن کشور امری ضروری بوده و این مهم مستلزم ارزیابی و محاسبه مؤلفه‌ها و عوامل مختلف مادی و غیرمادی قدرت می‌باشد. درواقع برایند ثقل نیروها و عوامل مثبت و منفی تولید‌کننده قدرت ملی یا به عبارت بهتر جمع جبری عوامل تولید قدرت، وزن ژئوپلیتیک کشورها را تعیین می‌کند. قدرت ملی براساس مؤلفه‌های ساختاری وزن ژئوپلیتیک تولید شده و درنهایت منزلت ژئوپلیتیکی کشور را شکل می‌دهد. با توجه به قرار گرفتن جمهوری اسلامی ایران (ج.ا.ا.) در جرگه کشورهای خاورمیانه، مطالعه و شناخت کشورهای این منطقه در ابعاد مختلف مؤلفه‌های قدرت و مقایسه آنها با همدیگر، جایگاه ایران را در این منطقه استراتژیک مشخص خواهد کرد. با تعیین قدرتهای برتر یا فروتر و مشخص شدن منزلت ایران در این ساختار نظام قدرت، کنشها و تعاملات منطقه‌ای با شفافیت بیشتری انجام خواهد شد و این موضوع تصمیم‌سازان و سیاستمداران کشور را در راه تحقق اهداف ملی و صیانت از منافع ملی یاری خواهد رساند

پژوهش حاضر به بررسی عوامل مدیریتی مؤثر بر عملکرد چهار تن از سرداران دفاع مقدس (شهیدان خرازی، زین الدین، همت و باکری) در فاصله زمانی 65-1360 پرداخته است. برای شناسایی این عوامل و میزان تاثیر هر کدام، طرح تحقیق به تبیین 6 عامل مدیریتی در قالب فرضیات تحقیق پرداخته است که این عوامل عبارتند از: سبک مدیریتی بر مبنای پیش فرض های X ،Y و Z - اصل «پیشتازی و پیشقدمی»-اصل «اشتراک فرهنگی»- اصل «ویژگی های فردی». جامعه آماری در این طرح کلیه فرماندهان لشکرهای 14،17، 27 و 31 نیروی زمینی سپاه هستند که از بین آن ها تعداد 130 نفر به عنوان نمونه، انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه ای است که اعتبار آن براساس آلفای کرونباخ، برابر 79/0 بوده است. پس از تجزیه و تحلیل، نتایج نشان داد که: فرماندهان مورد مطالعه از عوامل مدیریتی بیش از سطح متوسط استفاده می کرده اند. به عبارت دبگر تاثیر عوامل ششگانه مدیریتی تاببد گردبد اما ابن تاثبر یکسان نبوده، به طوری که میزان تاثیر عوامل مذکور از بیش ترین به کم ترین عبارتند از: اصل «پیشتازی و پیشقدمی»، «سبک Z»،«سبک Y»،«ویژگی های فردی»،«اشتراک فرهنگی»و «سبک X».

این تحقیق با عنوان «منشور فرماندهی کارامد در نیروی انتظامی از دیدگاه نهج البلاغه» تحت تأثیر اهداف متعالی نظام اسلامی در حوزه امنیت همه جانبه، نقش فرماندهی انتظامی در تحقق این اهداف، خلأ سبک و الگویی که با پیروی از آن بتوان با حداقل تلفات، زمان و امکانات موفق به کسب حداکثر نتایج شد، و از سوی دیگر تحت تأثیر از فرصتها و تهدیدات در محیط خارجی و قوتها و ضعف ها در محیط داخلی است، مقاله بر آن است تا منشور فرماندهی کارامد را در ناجا با مطالعه اکتشافی از منبع گرانبهای نهج البلاغه مشخص کند. این نوشتار، که نتیجه یک طرح پژوهشی است از حیث هدف، کاربردی و از حیث سطح تحلیل بر خوردار از ماهیتی توصیفی استنباطی و از حیث رویکرد و طبقه بندی روش به روش کتابخانه ای متکی است. داده های مورد نیاز از راه مطالعات کتابخانه ای و مراجعه به تارنماهای اینترنتی با استفاده از ابزار فیش، گردآوری شده است. این نوشتار با طرح پرسش اصلی تحقیق: «از دیدگاه نهج البلاغه، منشور فرماندهی کارامد در نیروی انتظامی در راستای اجرای ماموریتها از چه اصولی برخوردار است؟»، پاسخی منطقی و مستدل عرضه، و با مطالعات اکتشافی و بهره گیری از نظر خبرگان، اصول دوازده گانه ای برای منشور تدوین شده است. محققین بر این باورند که با نهادینه شدن منشور، ظرفیتهای پنجگانه (مقابله با تهدیدات سخت، نیمه سخت، نرم، عمق بخشی داخلی و عمق بخشی خارجی) برای نظام سیاسی اسلام شکل خواهدگرفت که در راستای نهادینه شدن آن در پایان نوشتار، پیشنهادهایی در سه سطح عرضه شده است.

سنجش قدرت ملی، مستلزم ارزیابی و محاسبه مؤلفه ها و عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، سرزمینی، فرهنگی و ... کشورهاست. شناخت و اندازه گیری قدرت ملی کشورها به منظور تعیین وزن و منزلت ژئوپلیتیک آنها همواره مورد توجه دانشمندان و پژوهشگران علوم سیاسی بوده است. می توان گفت بین قدرت ملی یک کشور و میزان نقش آفرینی آن در صحنه بین المللی، رابطه مستقیمی وجود دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی قدرت ملی پنج کشور پیرامونی ایران، شامل امارات متحده عربی، کویت، قطر، عمان و بحرین در ابعاد قدرت(قدرت سخت و قدرت نرم) است. در این میان، پرسش اصلی آن است که ساختار قدرت در پنج کشور پیرامونی ایران چگونه است؟ فرضیه تحقیق، بیان داشته که: «به نظر می رسد مؤلفه های قدرت ملی، کشورهای منتخب منطقه غرب آسیا را به ترتیب در سه سطح امارات- قطر، کویت- عمان و بحرین قرار می دهد.» این نوشتار، که نتیجه یک طرح پژوهشی است، از حیث هدف، تحقیقی-کاربردی، از حیث سطح تحلیل برخوردار از ماهیتی توصیفی- تحلیلی و از حیث رویکرد و طبقه بندی روش، متکی به روش کتابخانه ای- محاسباتی و مطالعات کتابخانه ای است. داده های مورد نیاز، از راه مطالعات کتابخانه ای و مراجعه به تارنماهای اینترنتی با استفاده از ابزار فیش، گردآوری شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که ساختار قدرت بین پنج کشور مورد نظر، آنها را در سه سطح از قدرت قرار می دهد: در سطح اول قدرت، کشورهای امارات و قطر، در سطح دوم، کشورهای کویت و عمان و در سطح سوم، کشور بحرین قرار می گیرند.                                 

    Islamic awakening is a movement, which has exploited the Muslim nations for many years to return Islam to the social and individual life of Muslims, and in contrast to the international domination system. The evolutions have left abundant effects, and have affected the foreign policy of some countries with political and economic relations with the Middle East countries, especially the Persian Gulf. This study has investigated the role of China in the Persian Gulf with the security view of the country to the region (after the Islamic awakening evolutions). The main question in this study is: what approach was taken by China in the Persian Gulf after the Islamic Awakening evolutions? The results of this study showed that the approach of China to the evolutions of the Persian Gulf and the Middle East has faced a security perspective. The geopolitical and economic interests of China in the Middle East and the Persian Gulf have formed the behaviors of the country against such evolutions. The most important dimension of the geopolitical interests of China can be preventing the regional order in the Persian Gulf from becoming hegemonic. Also, the most underlying dimension of economic interests has can be supplying energy security. According to these interests, China got an impartial position in the Tunisia, Egypt, Bahrain, and Yemen crises. In the Libya crisis, China accompanied the International Community and played role in the Syria crisis in contrast to the West and Arab League. The behavior of China against the Islamic Awakening Evolutions was a gradual movement from the margins to the core of crises. China became a key activist in the later crises of the region.