مصطفی عزیزی

هدف از انجام این پژوهش تعیین بدفهمی دانش آموزان دو زبانه ترکمن در دروس فارسی و نگارش و نقش زبان مادری بود. روش پژوهش از نوع آمیخته (کیفی و کمی) و ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه و پرسشنامه بود. جامعه پژوهش 10 نفر از صاحبنظران و 145 نفر از معلمان پایه اول ابتدایی مدارس (دولتی) شهرستان مراوه تپه (استان گلستان) بود. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش کدگذاری و مقوله بندی استفاده گردید. نتایج نشان داد، مهمترین اشکال و انواع بدفهمی در بین دانش آموزان دو زبانه ترکمن عبارت اند از بدفهمی ادراکی، بدفهمی بومی، ترجمه نادرست، مفاهیم پیش دانسته. میانگین نمرات بدفهمی در فارسی 51/3 و در نگارش 29/2 بود که درسطح کوچکتر از 05/0 معنادار بود. علاوه بر آن، نتایج نشان داد آموزش به زبان مادری می تواند در کاهش بدفهمی های ادراکی و بومی در یادگیری دانش آموزان دوزبانه نقش ایفا کند. با توجه به یافته ها می توان بد فهمی را مبحثی مهم در آموزش دروس فارسی و نگارش کودکان دو زبانه در دوره ابتدایی به شمار آورد و به اهمیت نقش زبان مادری در کاهش بدفهمی ها پی برد.