احمد عامریون

مقدمه: یکی از انواع سیستم اطلاعات مدیریت بیمارستانی، سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم گیری (Decision support information system یا DSIS) است. این سیستم، از مدل های تصمیم گیری و پایگاه داده های خاص برای تهیه ی اطلاعات در جهت پشتیبانی از تصمیمات نیمه ساخت یافته یا ساخت نیافته استفاده می کند. هدف این پژوهش، طراحی مدل سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم برای بیمارستان هیأت امنایی آیت اله کاشانی شهرکرد بود. روش بررسی: این مطالعه اکتشافی و مدل سازی در سال 1389 و در بیمارستان هیأت امنایی آیت اله کاشانی شهرکرد انجام شد. جامعه پژوهش، 30 نفر از اعضای هیأت مدیره و سرپرستان بیمارستان بودند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه 42 سؤالی محقق ساختی که روایی و پایایی آن (آزمون 85 درصد) مورد تأیید استادان فن قرار گرفت و مصاحبه و مشاهده استفاده شد. داده ها با استفاده از اصول تحلیل سیستم ها و مدیریت، تحلیل ریاضی و با استفاده از فنون پژوهش عملیات تحلیل شد. یافته ها: طبق بررسی صورت گرفته، اطلاعات کامل در مورد شناخت سازمان و محیط سازمانی، نمودار معماری اطلاعات، الگوی تصمیم گیری هیأت مدیره و مسؤولین بیمارستان، تعیین مدل های ریاضی و سایر مدل های تصمیم گیری آنان به دست آمد و مدل سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم برای بیمارستان هیأت امنایی آیت اله کاشانی شهرکرد طراحی گردید. نتیجه گیری: نمودار معماری اطلاعات بیمارستان در مقایسه با پژوهش های انجام شده تفاوت چندانی ندارد؛ اما استفاده از مدل DSIS و خروجی های آن با استفاده از فنون پژوهش عملیات، الگوهای ریاضی و سایر الگوهای مناسب به نتایجی تبدیل خواهند شد که هیأت مدیره بیمارستان را در اتخاذ تصمیم خود حمایت و پشتیبانی می کند.

مقدمه: حوادث غیر مترقبه و بلایا اغلب وقایعی غیرقابل کنترل هستند و همواره در نقاط مختلف جهان از جمله ایران به وقوع می پیوندد از این رو بیمارستانهای نظامی شهرهای مرزی به عنوان مهمترین مراکز بهداشت و درمان نظامی کشور در کمک به مصدومین و مجروحان احتمالی بحرانها، لازم است برنامه های مناسب و منسجم مقابله با بحران در تمام ابعاد را داشته باشند. بمنظور بررسی نظرات مدیران 3 بیمارستان نظامی شهرهای مرزی کشور در ارتباط با بحران هایی که در منطقه با آنها مواجهه داشتند انجام پذیرفت.مواد و روشها: این مطالعه به روش توصیفی – مقطعی و در سال 1387 انجام پذیرفت. در این مطالعه داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد که روایی و پایایی (a=0.906) آن مورد تایید قرار گرفته بود، (جمع آوری گردید و در نهایت با استفاده از روشهای آماری توصیفی (جداول توزیع فراوانی، میانگین و ...) مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته ها بیانگر آن بودند که %95.2 مدیران مرد بوده و میانگین سابقه مدیریتی در بین کل مدیران 10.3 سال می باشد. %65 از مدیران دوره مدیریت بحران و مدیریت بیمارستان را گذرانده و %52.6 مدیران نسبت به بحرانهای منطقه خود از آگاهی لازم برخوردار بودند. بحران آشوب، شورش و زلزله با احتمال مساوی %76.2 از دید مدیران بیمارستانهای مورد مطالعه بیشتر از سایر بحرانها رخ داده و یا احتمال بروز آنها می رود. برطبق نظرات مدیران در 50 درصد بیمارستانهای مورد مطالعه برنامه های کوتاه مدت، 52.6 درصد بیمارستانها برنامه های میان مدت و در %47.7 بیمارستانها برنامه های بلند مدت کامل برای رویایی با بحران وجود دارد.بحث و نتیجه گیری: به طور کلی بررسی نظرات مدیران بیانگر آن بود که بیش از نیمی از مدیران بحرانهای موجود در منطقه خود را بخوبی می شناسند ولیکن توانایی پاسخگویی به بحرانها را در صورت وقوع ندارند. از این رو و با توجه به احتمال وقوع بیشتر بحرانهایی نظیر زلزله، آشوب و شورش در مناطق مورد بررسی می بایستی برنامه ریزی در راستای ارتقا همه جانبه توان بیمارستانها در برخورد با بحران ها (به خصوص بحرانهای ذکر شده) صورت پذیرد.

" چکیده مقاله: ‎‏ ‏چکیده ‏ مقدمه: بدون شک در یک بیمارستان، جهت پیشبرد اهداف و انجام کار موثر، وجود انگیزه در پرسنل شاغل امر مهمی است. ‏واحد پرستاری که از واحدهای حساس بیمارستان است نیازمند دقت در انتخاب پرستاران شایسته و انتخاب روشی از جانب سرپرستار ‏جهت حفظ و بقاء پرستاران است. به کارگیری مفروضات تئوریy ‎‏ در محیط کاری توسط سرپرستاران موجب توسعه قلمرو شغلی در ‏پرستاران شده و در افزایش کارایی آنها مؤثر است. به کارگیری مفروضات تئوریx ‎‏ در کاهش انگیزه کاری، غیبت، ترک خدمت، ‏عدم علاقه به کار پرستاران تأثیر دارد. استفاده درست از تئوری‌های انگیزش ‏x‏ و ‏y‏ توسط سرپرستار سبب می‌شود که کوششها یا ‏انگیزه‌های سرپرستار مبدل به انجام وظایف مؤثر شود. با توجه به این مهم بر آن شدیم تا در قالب یک هدف کلی به بررسی نگرش ‏سرپرستاران بیمارستان بقیه‌اله (عج) نسبت به تئوری ‏x‏ و ‏y‏ بپردازیم.‏ روش: این مطالعه یک پژوهش توصیفی است که با روش نمونه گیری سرشماری و مبتنی بر هدف انجام شده است. تعداد نمونه ‏‏27 نفر از سرپرستاران بخشهای بستری بوده‌اند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه می‌باشد که حاوی سوالاتی منطبق بر اهداف ‏تحقیق است و بر اساس مقیاس کیلرت امتیاز بندی شده است در این مطالعه مشخصات داده‌ها بر حسب نوع اطلاعات به صورت ‏پیوسته بر حسب مقیاس اسمی، رتبه‌ای و نسبی تقسیم‌بندی شده است. داده‌ها با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استفاده از آمار ‏استنباطی ‏x2‎‏ (مجذور کای دو) تجزیه و تحلیل گردیده است.‏ نتایج: نتایج نشان داد که 52 درصد از جامعه مورد مطالعه را زنان و 48 درصد را مردان تشکیل می‌دهد. نتایج بیانگر آن است که ‏بین زنان و مردان نسبت به مفروضات تئوری ‏x‏ ارتباط معناداری وجود دارد. سطح نگرش مردان نسبت به مفروضات تئوری ‏x‏ ‏مثبت‌تر است. نتایج نشان داد بین گروه سنی و نگرش پاسخگویان نسبت به تئوری ‏x‏ و ‏y‏ ارتباط معناداری وجود دارد و گروه سنی ‏زیر 35 سال و بالای 40 سال نسبت به گروه سنی 39-35 سال نگرش مثبت‌تری نسبت به مفروضات تئوری ‏x‏ دارند. یافته‌های ‏پژوهش نشانگر آن است بین سوابق خدمتی و نگرش مسئولین بخشها نسبت به تئوری ‏x‏ و ‏y‏ ارتباط معناداری وجود دارد و ‏سرپرستارانی که بیش از 16 سال سابقه خدمت دارند نگرش مثبت‌تری نسبت به تئوری ‏x‏ دارند. همچنین ارتباط معنی‌داری بین ‏سوابق سرپرستاران و نگرش نسبت به تئوری ‏x‏ و ‏y‏ وجود دارد و پاسخگویان با سابقه سرپرستاری 3- 0 سال نسبت به تئوری ‏x‏ ‏نگرش مثبت‌تری دارند.‏ نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش می‌توان نتیجه گرفت سرپرستاران نسبت به مفروضات هر دو تئوری ‏x‏ و ‏y‏ نگرش مثبت ‏دارند البته عوامل مهمی از قبیل سن، جنس، سابقه خدمت، سابقه سرپرستاری و سایر عوامل می‌تواند بر روی این نگرش مؤثر باشد. ‏ "

اهداف: از آنجا که برگزاری دوره های آموزش حین خدمت برای تمامی پرستاران که بیشترین کارکنان بیمارستانی را تشکیل می دهند و بیشترین زمان مراقبت از بیمار را بر عهده دارند، ضرورت دارد، سنجش موثربودن این دوره ها نیازمند ابزارهای مناسب است. با توجه به کاربرد ابزارهای مختلف در این زمینه، مطالعه حاضر با هدف اعتبارسنجی پرسش نامه انگیزش پرستاران برای شرکت در دوره های آموزش ضمن خدمت انجام شد. روش ها: این مطالعه توصیفی در سال 1387 روی 276 نفر از پرستاران شاغل در سه بیمارستان منتخب نظامی شهر تهران که به روش نمونه­گیری تصادفی انتخاب شده بودند، انجام شد. روش جمع آوری اطلاعات پرسش نامه انگیزش پرستاران برای شرکت در دوره های آموزش ضمن خدمت حاوی 34 سئوال بود که پس از تعیین ویژگی­های روان­سنجی آن شامل اعتبار و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. داده ­ ها با استفاده از روش­های آماری توصیفی و استنباطی به کمک نرم­افزار آمار SPSS 18 تحلیل شد. یافته ها: پنج عبارت از 34 عبارت پرسش نامه اولیه پس از طی فرآیند اعتبار صوری و محتوا حذف شده و برخی از عبارات نیز ویرایش شدند. تحلیل عاملی اکتشافی روی 29 عبارت باقی مانده پرسش نامه انجام شد که آزمون KMO برابر با 75/0 به دست آمد و آزمون کرویت بارتلت نیز از نظر آماری معنی دار بود (001/0 p< ، 406= df ، 442/1694=2 X ). نتیجه گیری: ابزار اندازه­گیری مورد مطالعه با 29 عبارت در مقیاس پنج درجه ای لیکرت از اعتبار و پایایی لازم برخوردار است. این پرسش نامه ابزار مناسبی برای اندازه گیری چهار بعد مهم آموزش حین خدمت است.

زمینه و هدف: امروزه اهمیت رضایت بیماران و نقش محوری آنان در ارتقاء مراکز ارائه دهنده خدمات سلامت، به خوبی آشکار است. مطالعه حاضر با هدف بررسی سطح رضایتمندی بیماران بستری در تعدادی از بیمارستان های عمومی کشور و عوامل مرتبط با آن انجام شد. روش: در مطالعه توصیفی - مقطعی حاضر 600 بیمار بستری از شش بیمارستان نظامی در سطح کشور در سه ماهه سوم سال 1386 به صورت تصادفی انتخاب شدند. به دنبال ترخیص، چک لیستی حاوی اطلاعات پایه و پرسشنامه ارزیابی سطح رضایتمندی بیماران، در هشت بخش خدمات پزشکی، خدمات پرستاری، برخورد پرستاران، وضعیت تغذیه، امکانات رفاهی، خدمات پذیرش، ترخیص و حسابداری از تمامی بیماران تکمیل گردید. یافته ها: میانگین (انحراف معیار) نمره کلی رضایتمندی از ارائه خدمات بیمارستانی(10)83 بود. اختلاف آماری معناداری میان نمرات رضایتمندی در بخش های مختلف ارائه خدمات بیمارستانی مشاهده شد(001/0>p). در آزمون post hoc، رضایت از نحوه ارائه خدمات پزشکی در مقایسه با برخورد پرستاران(004/0=p)، تغذیه(001/0>p)، امکانات رفاهی (001/0=p)، خدمات پذیرش(027/0=p)، ترخیص(001/0>p) و حسابداری (019/0=p)، به میزان معنادار آماری بیشتر بود. سایر زمینه ها اختلاف آماری معناداری نشان ندادند(05/0<p). نمره رضایتمندی کلی در مردان (001/0>p) و بیماران برخوردار از پوشش بیمه (006/0=p) به میزان معناداری مطلوب تر از سایرین بود. نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر بیانگر رضایتمندی مطلوب بیماران بستری، از نحوه ارائه خدمات درمانی در بیمارستان های نقاط مختلف کشور بود که می تواند به عنوان منبع مناسبی جهت ارتقاء مراکز خدمات بیمارستانی، مورد استفاده مدیران و سیاست گذاران قرار گیرد.

اهمیت تجهیزات پزشکى وهمچنین پیشرفت این تکنولوژى در پیشگیرى، تشخیص، درمان و آموزش واضح مى باشد. شواهد بیانگر آن است که عدم توجه به اصول صحیح مدیریت نگهداشت تجهیزات، عملکرد ضعیف و نگهدارى غیر موثر آنها را موجب گردیده است. کنترل و مدیریَت تجهیزات پزشکی هزینه هاى گزاف تعویض و تعمیر تجهیزات را در مراکز درمانى و خصوصاً بیمارستانها راکاهش می دهد. هدف از این مطالعه بررسی مدیریت نگهداشت تجهیزات پزشکی بیمارستان های منتخب دانشگاه های علوم پزشکی واقع در شهر تهران و آگاه نمودن مسئولین و دست اندرکاران ذی ربط از آخرین وضعیت آن می باشد. روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- مقطعى است. محیط پژوهش شش بیمارستان دانشگاهى و سه معاونت درمان دانشگاههای علوم پزشکی: بیمارستانهای ولی عصروطبَی کودکان از دانشگاه علوم پزشکی تهران،بیمارستانهای حضرت رسول وشهدای یافت آباد از دانشگاه علوم پزشکی ایران؛بیمارستان های لقمان ومدرَس ازدانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی مستقر در شهر تهران است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ی خودساخته، مصاحبه و مشاهده و مطالعه اسناد و مدارک بوده،وبرای تایید اعتباروقابلیت اطمینان ابزار مطالعه آزمونهای اعتبارمحتواوبازآزمایی انجام شد. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و توسط نرم افزارهای Excel و SPSS انجام گرفت. یافته ها: یافته هاى پژوهش در زمینه ی برنامه ریزى تجهیزات پزشکى در بیمارستانها نشان می دهندکه در 9/38 درصد موارد برنامه ریزى دائمى قابل قبول وجودداشته است ودر61.6 درصدمواردچنین برنامه ریزی یافت نشد. . فقط 7/26 درصد از پاسخگویان ارزیابى و کنترل تجهیزات پزشکى را دائمى و همیشگى ارزیابى کرده اند. پنجاه درصد از پاسخگویان هماهنگى و ارتباطات را در مدیریت تجهیزات پزشکى ضعیف ارزیابى نموده اند. نیمى از پاسخگویان (50درصد) میزان هماهنگى، آموزش و رعایت استانداردها را در هنگام خرید تجهیزات پزشکى جدید مناسب ارزیابى نموده اند . نتیجه گیری: یافته هاى پژوهش در زمینه ی برنامه ریزى، کنترل، ارزیابى، هماهنگى و ارتباطات نشان می دهند که اصول صحیح نظام مدیریت نگهداشت پزشکى در بیمارستانهاى مورد مطالعه صورت نگرفته است و این امر موجبات بروز مشکلات و بى نظمى هایى در نظام مدیریت تجهیزات پزشکى گردیده است

ارزشیابى جزء لاینفک هر گونه فعالیت و کار اجرایى به شمار مى رود زیرا با استفاده از اطلاعات قابل اندازه گیرى بهبود فعالیت هاى اجرایى که هدف اصلى است دنبال مى شود. با توجه به اهمیت ارزشیابى بیمارستان ها این تحقیق با هدف تعیین شیوه فعلى ارزشیابى بیمارستان هاى دولتى و خصوصى تهران از دیدگاه مدیران ارشد بیمارستان هاى دولتى و ستاد انجام گرفت. روش بررسی: این یک مطالعه توصیفى مقطعى است که در آن هفتاد نفر شامل سى و پنج نفر از مدیران ارشد بیمارستان هاى دولتى اعم از رئیس، مدیر و مترون بیمارستان و سى وپنج نفر از مسئولین و کارشناسان ستاد وزارت بهداشت و درمان و معاونت هاى سلامت دانشگاه هاى علوم پزشکى مستقر در شهر تهران که در زمینه ارزشیابى بیمارستان ها فعالیت مى کردند جامعه پژوهش را تشکیل مى داد. ابزار اصلى گردآورى اطلاعات پرسش نامه اى روا و پایا، مصاحبه و مشاهده اسناد و مدارک بود. اطلاعات جمع آورى شده با استفاده از آمار توصیفى و استنباطى شامل آزمون هاى t-test و X2 و نرم افزارهاى EPI INFO و SPSS تحلیل شد. یافته ها: ده درصد از پاسخگویان (7 نفر) با ترکیب، زمان و شیوه امتیازدهى ارزشیابى فعلى موافق بودند. 20 درصد (14 نفر) معتقد بودند که ارزشیابى فعلى باعث افزایش کارایى، اثر بخشى و بهبود عملکرد بیمارستان ها خواهد شد. 9/22 درصد معتقد بودند با شیوه فعلى ارزشیابى اهداف وزارت بهداشت و درمان محقق مى شود. 20 درصد (14 نفر) نیز موافق مشترک بودن فرم هاى ارزشیابى بیمارستان هاى دولتى و خصوصى بودند. 6/18درصد از پاسخگویان معتقد بودند شیوه ارزشیابى فعلى مى تواند در تعیین تعرفه هاى پزشکى مؤثر باشد. نتیجه گیری: به طور کلى مدیران ارشد بیمارستان هاى دولتى و مسؤلین و کارشناسان ستاد وزارت بهداشت و معاونت هاى درمان دانشگاه هاى علوم پزشکى مستقر در شهر تهران با شیوه فعلى ارزشیابى بیمارستان ها موافق نیستند و خواستار تغییر شیوه ارزشیابى و ارائه الگوى مناسب مى باشند. "