فراز صادق وزیری

مصرف کنندگان روابط احساسی متفاوتی با برندها دارند. ممکن است در حالی که عده ای عاشق برندی اند، عده ای به آن بی توجه باشند و عده ای حس تنفر به آن داشته باشند. تنفر از برند، یک مؤلفه قوی منفی عاطفی در نگاه به یک برند تعریف شده است. در ادبیات برندینگ به احساسات مثبت مصرف کنندگان درباره برند، بارها بحث شده است؛ اما پژوهشگران عموماً به احساسات منفی از برند به خصوص مفهوم تنفر از برند بسیار کم نگریسته اند. بر همین اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل مفهوم تنفر از برند، عوامل و پیامدهای آن است. در این پژوهش پیمایشی، جامعه هدف شامل تمامی شهروندان شهر تهران و روش نمونه گیری، خوشه ای دومرحله ای بوده است. تعداد حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 385 نفر بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه و روش تحلیل داده ها مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار LISREL8.80 بوده است. مطابق نتایج پژوهش، تجربه منفی گذشته و ناسازگاری ایدئولوژیک باعث تنفر از برند می شوند؛ در حالی که فرض ناسازگاری نمادین (عامل اصلی تنفر از برند)، رد شده است. از طرفی تأیید شده است که تنفر از برند باعث اجتناب از برند، کاهش/توقف حمایت، تبلیغات دهان به دهان منفی، شکایت و انتقام از برند از سوی مصرف کننده خواهد شد.

یکی از مهمترین عوامل ایجاد تمایز در رقابت برای برندها، ایجاد تمایل در مصرفکنندگان نسبت به برند و هماهنگی بین ادراکات و انتظارات آنها از برند با محصولات و خدماتی است که برند ارائه میکند. در این زمینه توجه به شخصیت برند و ویژگیهای شخصیتی مختلفی که برای آن در نظر گرفته میشود و نیز روابطی که شخصیت برند با سایر متغیرهای اثرگذار بر ادراک و علاقه افراد نظیر عشق به برند، وفاداری و تبلیغات دهانبهدهان برای برند دارد، دارای اهمیت فراوانی است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر شخصیت برند بر عشق به برند، وفاداری و تبلیغات دهانبهدهان با مقیاسی نوین برای شخصیت برند و نیز تعیین مهمترین ابعاد شخصیت برند در این روابط انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی است و به شیوه پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش خردهفروشیهای اینترنتی و فروشگاههای زنجیرهای شهر تهران است. دادههای پژوهش از طریق پرسشنامه جمعآوریشده و برای تجزیهوتحلیل از روش مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفادهشده است. طبق نتایج، در هر دو جامعه شخصیت برند بر روی عشق به برند و وفاداری تأثیر داشته است و در جامعه اول بهطور غیرمستقیم و در جامعه دوم بهطور مستقیم و غیرمستقیم بر تبلیغات دهانبهدهان تأثیر دارد. تأثیرگذارترین بعد شخصیت برند در هر دو جامعه مسئولیتپذیری بوده و پس از آن فعالیت و احساسی بودن قرار دارند و بعد جسارت تأثیر اندکی داشته است. نقش میانجی عشق به برند و وفاداری در رابطه بین شخصیت برند و تبلیغات دهانبهدهان مورد تائید است. برندها باید به بعد مسئولیتپذیری بیشترین توجه را داشته باشند تا بتوانند با نشان دادن مسئولیتپذیری و پاسخگویی و ثبات در مورد برند خود، عشق به برند و وفاداری را در مصرفکنندگان ایجاد نمایند. دو بعد احساسی بودن و فعالیت نیز باید در ارائه شخصیت برند موردتوجه قرار گیرند.

هدف: تنفر از برند مفهومی است که از سویی جدید و کمتر آشنا بوده و از سوی دیگر بسیار بااهمیت و ضروری است. در ادبیات برندینگ به احساس های مثبت همچون عشق به برند بسیار پرداخته شده و احساس های منفی مصرف کننده به برند کمتر بررسی شده است. هدف از این پژوهش، ارائه الگویی از علل و پیامدهای تنفر از برند کالاهای ایرانی است. روش: این پژوهش کیفی، از لحاظ هدف بنیادین است و بر حسب روش گردآوری داده ها میدانی محسوب می شود. جامعه هدف پژوهش مصرف کنندگان کالاهای ایرانی در شهر تهران هستند. روش نمونه گیری غیراحتمالی، قضاوتی و گلوله برفی و تعداد حجم نمونه با توجه به اشباع نظری داده ها 17 نفر بوده است. برای جمع آوری داده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده شد و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل تم در نرم افزار NVivo10 انجام گرفت. یافته ها: مطابق با نتایج پژوهش، دو دسته از تم های اصلی کشف شدند که شامل عوامل تأثیرگذار بر تنفر از برند (فریب کاری آمیخته بازاریابی، قصور آمیخته بازاریابی و مسئولیت ناپذیری اجتماعی) و پیامدهای حاصل از تنفر از برند (تبلیغ های دهان به دهان منفی، حمایت از رقیب و قطع رابطه با برند) بودند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش می تواند برای تولیدکنندگان کالاهای ایرانی نتایج حائز اهمیتی داشته باشد. رعایت اصول اخلاقی کسب وکار در زمینه آمیخته بازاریابی و مسئولیت پذیری اجتماعی، از بروز پیامدهایی نظیر تبلیغ های منفی علیه برند و قطع رابطه با برند ممانعت می کند.

در دهه گذشته، جامعه علمی ایران از روش های تحقیق کیفی، از جمله روش نظریه داده بنیاد در پژوهش های علوم مدیریتی استقبال کرده و از آن به عنوان یک روش کارآمد بهره برده است. تفاوت های موجود بین دو بنیانگذار نظریه داده بنیاد، به شکل گیری دو شیوه متفاوت از این روش منجر شده است: نظریه داده بنیاد کلاسیک و نظریه داده بنیاد استراوسی. علی رغم مزیت ها و برتری های عمده روش نظریه داده بنیاد کلاسیک، محققان ایرانی از این روش غفلت کرده اند. در این مقاله، به تشریح روش نظریه داده بنیاد کلاسیک در قالب گزارش مراحل اجرای یک رساله دکتری پرداخته شده است. برهمین اساس، مقاله پیش رو، مراحل مختلف روش نظریه داده بنیاد کلاسیک و همچنین چگونگی تولید یک نظریه داده بنیاد، با نام نظریه مرکز ثقل هویت برند توریسم سلامت ایران را به تفصیل شرح می دهد.

هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی ارتباط بین دانشجویان با دانشگاه و هویت گرفتن آن ها با دانشگاه و ارائه رفتارهای حمایتی از سوی دانشجویان می باشد. از این رو مطالعه حاضر به بررسی پیشران های هویت یابی با برند دانشگاه، ازجمله شخصیت، حیثیت و دانش برند پرداخته است. به علاوه اثر هویت یابی دانشجویان بر رفتارهای حمایتی آن ها از جمله وابستگی به دانشگاه، پیشنهادات برای بهبود، نیت های حمایتی و مشارکت در فعالیت های آینده مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین ازآنجاکه هویت یابی با برند می تواند تحت تاثیر زمینه فرهنگی شخصیت افراد قرار گیرد، نقش جهت گیری های فرهنگی(جمع گرایی/فردگرایی) به عنوان متغیر تعدیلگر بررسی شده که تا کنون در پژوهش های گذشته مد نظر قرار نگرفته است. پژوهش حاضر کاربردی-پیمایشی است و در یک نمونه آماری 390 نفری از دانشجویان دانشگاه های دولتی سطح شهر تهران، با استفاده از ابزار پرسشنامه مورد آزمون قرار گرفته است و داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شده اند. یافته ها نشان داد که شخصیت و حیثیت برند دانشگاه نقش کلیدی در تعیین هویت یابی دانشجویان با دانشگاه دارند. همچنین در جوامع جمع گرا، نقش حیثیت برند بسیار قوی تر و پررنگ تر از سایر متغیرها در شکل گیری هویت یابی دانشجویان می باشد. به علاوه طبق یافته ها دانشجویانی که با دانشگاه هویت پیدا می کنند، تمایلشان برای ارائه رفتارها و عکس العمل های حمایتی بیشتر می شود.

هدف: هدف پژوهش حاضر آزمون الگوی مفهومی علل و پیامدهای تنفر از برند کالاهای ایرانی است. بر همین اساس مدل مفهومی متشکل از این عوامل و پیامدها در مورد کالاهای ایرانی و در بافتار مصرفی ایران مورد آزمون قرار گرفت. روش شناسی: در این پژوهش پیمایشی، جامعه هدف شامل تمامی شهروندان استان مازندران و روش نمونه گیری، خوشه ای دومرحله ای بود. تعداد حجم نمونه 395 نفر، ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه و روش تحلیل داده ها مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی با استفاده از نرم افزار SmartPLS2.6 بود.یافته ها: مطابق نتایج پژوهش، علل تنفر از برند شامل فریبکاری آمیخته بازاریابی، قصور آمیخته بازاریابی و عدم مسئولیت پذیری اجتماعی است. از سوی دیگر، تائید شد که پیامدهای تنفر از برند، تبلیغات توصیه ای منفی، حمایت از رقیب و قطع رابطه با برند خواهد بود.نوآوری: این پژوهش الگویی بومی از علل و پیامدهای تنفر از برند کالاهای ایرانی را که تا کنون مورد آزمون قرار نگرفته بود بررسی کرده است. نتایج فرضیات این پژوهش تعمیم پذیری الگوی مختص به بافت مصرفی ایرانی را تأیید کرد. با استفاده از نتایج پژوهش حاضر می توان مفهوم تنفر از برند مصرف کننده ایرانی را به دقت واکاوی کرد؛ اینکه از چه عواملی نشات می گیرد و در صورت تشدید، به چه پیامدهایی می انجامد. همچنین در این پژوهش ترتیب اولویت ها و میزان اهمیت نسبی عوامل تاثیرگذار بر تنفر از برند و عوامل تاثیرپذیر از آن را مشخص شده که با توجه به محدودیت های سازمان ها، می تواند اهمیت بسزایی در مدیریت تنفر از برند داشته باشد.

رقابت فزاینده بین شرکت ها و سازمان ها و ناهمسانی شرایط استخدامی، جذب و نگه داشت سرمایه های انسانی را با دشواری مواجه ساخته است. شکل دهی به برند متمایز کارفرما، یکی از راه کارهای دست یابی به نیروی انسانی منحصر به فرد و حفظ بهترین استعدادهای انسانی است. به گونه ای که زمینه را برای وفاداری کارکنان به سازمان و حمایت آنان از ارزش های سازمان و تعهد به آنها فراهم می سازد. بر همین اساس، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر شخصیت برند سازمان بر رضایت سرمایه های انسانی است. به منظور انجام پژوهش، از روش های همبستگی ومدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسش نامه است. یافته-های پژوهش نشان می دهند که تقویت و مدیریت برند کارفرما، زمینه را برای ارتقای رضایت سرمایه های انسانی فراهم می آورد. بدین ترتیب که ابعاد پنج گانه ی شخصیت کارفرما، نظیر مسئولیت پذیری، فعال بودن، احساسی بودن، جسور بودن و ساده و بی آلایش بودن بر رضایت سرمایه های انسانی تاثیر گذار است. یافته ی دیگر این است که در بین این ابعاد، بعد جسور بودن دارای بیشترین تاثیرگذاری بر رضایت سرمایههای انسانی است.

امروزه می توان کنترل و هدایت افکار عمومی را یکی از مأموریت های اصلی رسانه ها دانست. در این پژوهش الگویی از استفاده صاحبان قدرت از رسانه ها با هدف تأثیرگذاری بر سرمایه فرهنگی و سبک زندگی افراد جامعه ارائه و آزمون شده است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان یکی از دانشگاه های دولتی کشور بودند که 280 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. در بخش آمار توصیفی، برای تحلیل اطلاعات جمعیت شناختی از نرم افزار SPSS نسخه 26 استفاده شد. برای آزمون فرضیه های پژوهش از آمار استنباطی در قالب روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار SMART PLS نسخه 3 بهره گرفته شد. طبق نتایج پژوهش، بین سیاست گذاران و رسانه، رسانه و سرمایه فرهنگی و سرمایه فرهنگی با سبک زندگی جامعه رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد؛ اما سواد رسانه ای، تأثیر رسانه ها بر سرمایه فرهنگی را تعدیل نمی کند. نتایج این پژوهش کاربردهایی برای اصحاب رسانه و سیاستگذاران این حوزه دارد که در بخش پایانی پژوهش به اهم آن ها اشاره شده است.