سعاد محفوظ پور

مقدمه: اهمیت نقش مدیریت در هر سازمان همواره قابل توجه است و انتصاب مدیرانی توانمند و شایسته در سازمان های ارائه دهنده مراقبت سلامت نیز بر افزایش کارایی، اثربخشی و بهره وری خدمات نظام سلامت موثر خواهد بود. از این رو هدف از انجام مطالعه حاضر شناسایی و معتبر سازی مهارت ها و شایستگی های کلیدی مدیریتی به منظور استفاده در طراحی برنامه های آموزشی، تعیین و بکارگیری نامزدهای مناسب در پست های مدیریتی می باشد. روش ها: مطالعه حاضر از نظر روش، پیمایشی توصیفی و از نظر هدف کاربردی بوده و دارای دو مرحله می باشد. در مرحله اول با استفاده از مرور متون، مطالعات دربردارنده انواع متنوع شایستگی ها و مهارت های مدیریت و رهبری در مراقبت سلامت در دوره ی زمانی مشخص شناسایی شده و بر اساس آن پرسش نامه طراحی شد. در مرحله دوم با استفاده از تکنیک دلفی و ارسال پرسش نامه (لیکرت 5 امتیازی)، نظرات 20 نفر از خبرگان در مورد معیارها گردآوری شد. یافته ها: بر اساس نظرات خبرگان هشت معیار اصلی شامل ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، دانش مدیریت عمومی، دانش مدیریت بیمارستان، مهارت برنامه ریزی، مهارت سازماندهی و تخصیص منابع، مهارت رهبری، مهارت پایش و نظارت و 46 معیار فرعی مورد تایید قرار گرفتند. بدین ترتیب ویژگی های شخصیتی، ارزش ها و دانش مدیریت عمومی هر کدام دارای هفت معیار فرعی بودند. آگاهی از شیوه های حفظ سازمان و دانش حیطه های مختلف مدیریت عمومی از معیارهای فرعی دانش مدیریت به شمار می رود. در حوزه دانش مدیریت بیمارستان، مهارت برنامه ریزی، مهارت سازماندهی و تخصیص منابع و مهارت پایش و نظارت نیز به ترتیب شامل چهار، هفت، پنج و دو معیار فرعی بودند. در حوزه مهارت رهبری نیز هفت معیار فرعی از جمله قدرت تاثیرگذاری، ارتباطات، انگیزش، مهارت ادراکی و غیره در نظر گرفته شده است. نتیجه گیری: یکی از مهمترین مهارت ها در مدیران، برخورداری از دانش مدیریت است. این موضوع لزوم اصلاح شیوه انتخاب مدیران و همچنین تغییر نگرش در مدیریت بیمارستان از مدیریت محض به رهبری، همکاری و هماهنگی درون سازمانی را نشان می دهد.

مقدمه: بیمارستان ها به عنوان بخش بزرگی از نظام سلامت، سهم بالایی از منابع بخش بهداشت و درمان را به خود اختصاص می دهند. با توجه به اهمیت هلدینگ بیمارستانی در اداره کارا و اثربخش بیمارستان ها، پژوهش حاضر، با هدف شناسایی و تبیین نقش و اهمیت عوامل مؤثر بر اداره هلدینگ بیمارستانی سازمان تامین اجتماعی ایران انجام شد. روش ها: مطالعه حاضر، از نوع مطالعات کاربردی است که به روش توصیفی انجام شد. ابتدا، از طریق بررسی ادبیات پژوهش و مصاحبه با 15 نفر از خبرگان در زمینه اداره بیمارستان ها و هلدینگ های درمانی، متغیرها و مؤلفه های اصلی مؤثر بر اداره هلدینگ های بیمارستانی استخراج و با استفاده از آنها، پرسش نامه پژوهش طراحی شد. داده ها از 405 نفر از مدیران و کارشناسان شاغل در حوزه های صف و ستاد بخش درمان سازمان تامین اجتماعی سراسر کشور، جمع آوری شد. سپس، داده های جمع آوری شده با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و از طریق نرم افزارهای SPSS23 و AMOS24 تحلیل شد. یافته ها: پنج عامل برنامه ریزی استراتژیک، تامین مالی، حق تصمیم گیری، نظارت و ارزیابی، و پاسخگویی به عنوان عوامل مؤثر بر اداره هلدینگ های بیمارستانی شناسایی شد. عوامل تامین مالی و حق تصمیم گیری با بار عاملی 83/0 و 44/0 به ترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را بر اداره هلدینگ بیمارستانی سازمان تامین اجتماعی داشتند. نتیجه گیری: به منظور اداره کارا و اثربخش هلدینگ های بیمارستانی، ضمن توجه به کلیه عوامل پنج گانه، بهتر است عوامل تامین مالی و نظارت و ارزیابی، مورد توجه و تأکید بیشتری از سوی مدیران قرار گیرند.

تصمیم گیرى یکى از مهارت هاى مدیریت است و نقش مدیران در تصمیم گیرى همیشه مهم و اساسى است. تفکر قرن بیست و یکم به رویکردى نیازمند است که در عین افزایش انضباط شغلى و تشویق یک دیدگاه سیستمی و بهبود ارتباط متوجه مشارکت کارکنان باشد. نهایتا مشارکت در تصمیم گیرى در یک محیط سازمانى شرایطى را فراهم مى سازد که سبب دستیابى بیشتر به اهداف سازمان مى گردد. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان مشارکت در تصمیم گیرى سرپرستاران بیمارستان هاى آموزشى دانشگاه علوم پزشکى و خدمات بهداشتى درمانى ایران انجام گرفت. روش بررسی: این بررسی یک مطالعه مقطعى است که نمونه هاى پژوهش را 94 نفر سرپرستار شاغل در بیمارستان هاى آموزشى دانشگاه علوم پزشکى ایران تشکیل مى دهد. محیط پژوهش کلیه بیمارستان هاى آموزشى دانشگاه علوم پزشکى ایران بود. ابزار گردآورى داده ها پرسشنامه اى بود که به صورت خود ایفا تکمیل گردید. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که 4/40 درصد سرپرستاران میزان مشارکت خود را در تصمیم گیرى در حد متوسط می دانستند و بین نوع بیمارستان و میزان مشارکت در تصمیم گیرى آنان ارتباط معنى دارى مشاهده گردید. (05/0P< و 735/5=X2) نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق و اینکه مشارکت سرپرستاران در حد متوسطى است، درک روشن ترى از مفهوم مشارکت در تصمیم گیرى در سازمان هاى مراقبت بهداشتى پیشنهاد مى شود. مدیران (سرپرستاران) پرستارى در سطوح بالاتر از رفتارهایى که سبب افزایش مشارکت آنان در تصمیم گیرى مى شوند مانند سیستم نظام پیشنهادات استفاده بیشترى نمایند. "