سید طاهر سیدنظرلو

 برخورداری از توانمندی پژوهشی یکی از اساسی ترین موضوعات موردنیاز دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی است. می توان عنوان کرد که خودکارآمدی، ارتباطی ناگسستنی با توانمندی پژوهشی دارد. در بسیاری از دانشجویان عدم باور به کارآمدی، خود موجبات ناتوانی پژوهشی را به وجود آورده است. پس از آن جایی که خودکارآمدی پژوهشی می تواند در عملکرد پژوهشی دانشجویان تأثیرگذار باشد، بررسی عوامل مرتبط با آن امری ضروری است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تعاملات آموزشی و رضایت تحصیلی با خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان صورت گرفته است. جامعه پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی کلیه دانشکده های رشته های علوم پایه و فنی مهندسی دانشگاه تبریز است. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای به شیوه متناسب با حجم جامعه 335 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده های پژوهش شامل پرسش نامه های معیار تعاملات آموزشی، رضایت از تحصیل و خودکارآمدی پژوهشی است. پایایی پرسش نامه های پژوهش بر اساس ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 89/0، 86/0 و 93/0 به دست آمد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. یافته های پژوهش نشان داد که بین تعامل دانشجو - دانشجو، تعامل دانشجو - استاد و تعامل دانشجو - محتوی، همچنین امکانات آموزشی، برنامه درسی، تدریس و یادگیری، فضا و جو دانشگاه، امکانات اداری و سیاست ها و رویه ها با خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان ارتباط مثبت معنی دار وجود دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تعاملات بین فردی دانشجویان و اساتید با آنان و سیاست های آموزشی اتخاذشده در محیط های دانشجویی به مثابه عامل مهمی در خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان نقش آفرینی می کنند. از این رو پیشنهاد می شود مسئولان و اساتید بخشی از فعالیت های آموزشی دانشگاه ها را به افزایش تعاملات مثبت آموزشی و تهیه و تنظیم سیاست های مطلوب اختصاص دهند تا در این مسیر بتوان در جهت ارتقای خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان گام مهمی برداشته شود.