هدیه وزیری تبار

سابقه و هدف: اضطراب مرگ یکی از شایع ترین مشکلات قابل مشاهده در دوران سالمندی اس ت که تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل معنوی مؤثر در اضطراب مرگ سالمندان جامعه ایرانی انجام شد. روش کار: در این پژوهش به شیوه فراتحلیل با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی داخلی، 22 مطالعه بین سال های 1388 تا 1399 که درباره اضطراب مرگ سالمندان بود و ملاک ورود به مطالعه را داشت، جمع آوری و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار جامع فراتحلیل انجام شد. مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: شاخص اندازه اثر ترکیبی مطالعات تحت الگوی ثابت 382/0 و تحت الگوی تصادفی 465/0 بود. در بررسی تفکیکی اندازه اثر متغیّرها، متغیّرهای درمان مقابله معنوی، معنویت درمانی، معنایابی، ارتباط با خدا و معنویت درمانی اسلامی به ترتیب بیشترین اثر را بر اضطراب مرگ داشتند. نتایج روش های سوگیری انتشار حاکی از سوگیری انتشار در مطالعات تحت ترکیب در فراتحلیل حاضر بود. با توجه به ناهمگن بودن مطالعات، تحلیل تعدیل کننده برای متغیّرهای جنسیت و روش پژوهش صورت گرفت که بیانگر تأثیر تعدیل کنندگی متغیّر روش پژوهش در نتایج مطالعات بود. نتیجه گیری: توجه به عوامل معنوی تأثیرگذار بر اضطراب مرگ به عنوان عوامل مهم و پراهمیت که سبب بهبود اضطراب مرگ می شود، ضروری به نظر می رسد.