مریم قلی زاده

در شرایطی که سازمان ها برای رویارویی با چالش های جدی باید از همه امکانات بالقوه و بالفعل خود بهره بگیرند، قدرت و اقتدار واقعی سازمان های توسعه یافته، وجود منابع انسانی متخصص به منزله سرمایه های استراتژیک می باشد و یکی از اقداماتی که باعث ایجاد تحول بنیادی و مبتنی بر بینش و بصیرت سازمان یافته در حوزه منابع انسانی است اجرای نظام جانشین پروری در سازمان ها می باشد. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و به لحاظ اجرا پژوهشی کیفی می باشد .جامعه آماری این پژوهش، شامل صاحب نظران و خبرگان مرتبط با موضوع  دارای زمینه علمی و سابقه مرتبط در شرکت آب و فاضلاب سمنان و نمونه پژوهش به روش نمونه گیری نظری(هدفمند) انتخاب شد. به منظور جمع آوری داده های کیفی از ابزار مصاحبه و برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه، از فن تحلیل مضمون استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد، شناسایی نیازهای سازمان، شناسایی شایستگی های مورد نیاز، شناسایی استعدادها از طریق مخزن استعداد، آموزش و به کارگیری، ارزیابی و مرور به عنوان مقوله های اصلی در طراحی مدل جانشین پروری در آبفا استان سمنان با تاکید برمدیریت استعداد می باشد.

خدمات کسب وکار دانشی (کیبس) با ایفای یک نقش مهم در سیستم های نوآوری شناخته می شوند. با این حال، تحقیقات پیشین عمدتاً با کیبس به عنوان یک گروه همگن برخورد کرده است؛ حال زمان آن است که درک بهتری از تنوعی صورت گیرد که در میان کیبس وجود دارد. هدف اصلی این پژوهش، طبقه بندی خدمات دانشی کسب وکار با متمایز ساختن پایگاه دانش (تحلیلی، ترکیبی، نمادی) بود. در این پژوهش که به روش دلفی انجام شد، پس از مرور پژوهش های پیشین و بررسی اسناد بالادستی و زیرساخت های موجود در شرکت آبفا قم، حوزه های دانشی به همراه خدمات کسب وکار هر حوزه، فرایندها و فعالیت ها شناسایی شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در همه حوزه های دانشی شناسایی شده که شامل ایجاد، بهسازی و توسعه تأسیسات آب و فاضلاب؛ راهبری، بهره برداری و نگهداشت تأسیسات؛ فروش و خدمات مشترکین؛ مدیریت تأمین و پشتیبانی؛ مدیریت منابع انسانی؛ مدیریت و تأمین منابع مالی؛ مدیریت ارتباطات با ذی نفعان؛ توسعه سیستم های مدیریتی؛ دانش تحلیلی و دانش ترکیبی وجود دارد.

پژوهش حاضر با هدف الگویابی تعالی مدیریت دانش استراتژیک در شرکت فولاد مبارکه اصفهان انجام گردید. جهت دستیابی به این هدف پژوهشگر از روش کیفی و کمّی بهره برده است. لذا پژوهش از نظر نوع روش، پژوهشی آمیخته است. این تحقیق بر اساس نحوه گردآوری و ماهیت داده ها، تحقیق اکتشافی- توصیفی (پس رویدادی)است. همچنین این پژوهشاز نظر هدف توسعه ای- کاربردی می باشد. در روش کیفی با استفاده از فن دلفی فازی و در 10 مرحله به طراحی الگوی سرآمدی مدیریت دانش استراتژیک می پردازد. جامعه آماری روش کیفی،30 تن از خبرگان دانشگاهی و صنعتو جامعه آماری روش کمی را 521 نفر از کارکنان دانشی (صاحبان فرآیند، تیم مدیریت دانش، تسهیل کنندگان دانش، گروه راهبری) شرکت فولاد مبارکه تشکیل می دهند، که به کمک فرمول کوکران 221 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. اعتبار داده های روش کیفی با استفاده از روش اعتباریابی نیومن تایید گردید و پایایی و روایی روش کمی نیز به ترتیب با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عالی تاییدی محاسبه و تایید شد. در بخش کیفی تحلیل داده ها با استفاده از فن دلفی فازی و در بخش کمیداده های جمع آوری شده به کمک نرم افزارهای SPSS و LISREL مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: در نهایت، الگوی سرآمدی مدیریت دانش استراتژیک (SKMEM) در سه مولفه(راهبرد، فرایند، نتایج)، 13 معیار و 80 زیرمعیار و با امتیاز 6170 به عنوان مدلی پیشنهادی جهت سرآمدی شرکت فولاد مبارکه اصفهان ارائه شده است. تا بدینوسیله سازمان بتواند ضمن تحلیل وضعیت دانشی خود اقدام به ارائه طرح ها و اقدامات بهبود نمایند و مسیر سرآمدی را طی نماید. همچنین، نتایج تحلیل کمی نشان داد که، شرکت فولاد مبارکه 4478 امتیاز را از الگوی سرآمدی مدیریت دانش استراتژیک کسب نموده است. که این نتیجه شکاف 1692 امتیازی را نشان می دهد.