محمدرضا گودرزی

در عصر حاضر، با افزایش فعالیت های صنعتی و نادیده گرفته شدن مسائل زیست محیطی، اثرات تغییر اقلیم بیشتر نمایان شده و این پدیده را به عنوان یک معضل جهانی مطرح ساخته است. افزایش احتمال وقوع رخدادهای حدی اقلیمی مانند سیلاب و افزایش فرکانس و شدت آن از اثرات تغییر اقلیم است. منطقه ی شمال غرب کشور، به دلیل داشتن اقلیمی نیمه خشک و کوهستانی و درنتیجه تغییرپذیری بالای بارش، ازجمله مناطقی است که در معرض سیلاب های مخرب قرار دارد. بنابراین پهنه بندی در اثر تغییرات اقلیمی امری ضروری است. از اینرو در پژوهش حاضر بمنظور بررسی خطر پذیری سیلاب حوضه آذرشهر چای در اثر تغییرات اقلیمی ابتدا با استفاده از مدل گردش عمومی CanESM2 تحت جدیدترین سناریوهای انتشار گزارش پنجم هیئت بین الدول تغییر اقلیم، بدبینانه ترین سناریو RCP8.5 انتخاب و متغیر های دما و بارش با روش آماری SDSM ریز مقیاس گردانی شده است. سپس با مدل هیدرولوژیکی SWAT رواناب روزانه، نقشه حوضه بندی و خطوط آبراهه ها حاصل شده است. نتایج ارزیابی مدل SDSM با ضریب تعیین و نش-ساتکلیف 0.95 به طور متوسط، بیانگر عملکرد خوب مدل در ریزمقاس نمایی داده های بزرگ مقیاس است. همچنین افزایش 0.23 درجه سانتی گراد دما و 4.53 درصدی بارش و دبی های حداکثر در دوره آتی 2059-2030 پیش بینی شده است. با مدل SWAT نقشه های پایه تحلیل و حوضه با تلفیق نقشه متوسط دبی حداکثر، ضریب شکل حوضه و فاصله از رودخانه که با رویکرد AHP پهنه بندی شده است. با توجه به پهنه بندی 41.55 درصد از مساحت حوضه در خطر بسیارکم وکم، 27.23 درصد خطر متوسط و 31.2 درصد در خطر زیاد و بسیار زیاد می باشد. همجنین با نقشه نهایی مشخص شد که اواسط حوضه به دلیل داشتن شرایط مستعد دارای خطر زیاد است و نیاز به انجام اقدامات مدیریتی دارد.

تحول هر جامعه منوط به مدیریت کارآمد در نظام خانوادگی و اجتماعی آن است. نظام های مدیریتی به واسطه بازنمایی، تعیین و پاسداری از ارزش ها در هدایت و پیشبرد اعضای جوامع دارای گرایش های آیینی نقش برجسته ای دارند. آیین خجسته اسلام در تعیین ویژگی های برنامه ریزان و مدیران اسلامی حساس نموده است. ازاین رو پژوهش حاضر در راستای آشکار ساختن معیارهای مدیر اصلح به موضوع مدیریت علمی-معنوی خانواده و اجتماع بر اساس ویژگی های مدیران شایسته طبق قرآن وزین و روایت زندگی بزرگان آیینی مانند حضرت یوسف ابن یعقوب و حضرت علی ابن ابی طالب پرداخته است. این پژوهش با روش تحلیل اسنادی انجام شد، کتب مقدس و آیینی و منابع نمایه شده در پایگاه های علمی مانند ساینس دایرکت (www.sciencedirect.com)، گوگل اسکولار (scholar.google.com)، بانک اطلاعات نشریات کشور (www.magiran.com) و ناشر تخصصی کنفرانس های ایران (civilica.com) اسناد مورد تحلیل این پژوهش بود. یافته های تحلیل اسنادی نشان داد که مدیریت کارآمد خانواده و اجتماع مستلزم برخورداری از ویژگی های زهد و خودبسندگی؛ انگیزه خیرخواهی و علاقه اجتماعی؛ نستوهی در تعهد؛ عادل؛ بالیدگی تحولی؛ مسئولیت پذیری؛ متعهد در حساسیت و مراقبت؛ و آگاهی و کارآزمودگی است. بر اساس این یافته های می توان شایستگی مدیریت خانواده و اجتماع را بر اساس متون دینی بازشناخت تا از این طریق مقیاس های ارزیابی مناسبی برای انتخاب همسر مناسب و انتخاب و جایگزینی مدیران شایسته در سازمان ها تدوین نمود.