ابوذر موسی پور عسکری

زمینه و هدف:ترانزیت مواد مسائل مهمی است که راجع به آن باید سیاست گذاری شود، ازنظر جمهوری اسلامی مهم است . روش ترکیبی( کیفی_کمی) از نوع استقرائی است. گام اول که به روش کیفی انجام شد از روش تحلیل مضمون استفاده شد و در گام بعد جهت رتبه بندی و مشخص شدن مهم ترین عامل آسیب زا در بخش سیاست گذاری امنیتی مواد مخدر از روش AHP استفاده شد. داده ها به روش کتابخانه ای، بررسی اسناد و13 مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدیران ارشد استان به دست آمده . نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند و بعد از مشخص شدن مضامین عوامل آسیب زا از مصاحبه ها به دست آمده و جدول معیارها و زیر معیارهای AHPتنظیم و سپس تحلیل کمی انجام شد. یافته های تحقیق از تحلیل مضامین 6 معیار اصلی و 22 زیر معیار استخراج شد .یافته ها در بخش کمی نشان داد از میان معیارهای اصلی، معیار اقتصادی (C3) با وزن 0.458 رتبه اول، معیار بین المللی (C5) با وزن 0.243 رتبه دوم، مدیریتی (C1) با وزن 0.211 رتبه سوم، قانونی (C2) با وزن 0.082 رتبه چهارم، اجتماعی- فرهنگی (C4) با وزن 0.069 رتبه پنجم سیاسی (C6) با وزن 0.057 رتبه ششم را کسب کرده است نتایج تحقیق حل آسیب ها باید برنامه ریزی های کلان جامعه موردبازبینی, بخصوص در بخش سیاست گذاری های اقتصادی و بین المللی . تا زمانی که معاش مردم به ترانزیت است نمی توان این مشکل را مرتفع ساخت و تنها راهکار ایجاد شغل در منطقه است. سطح بین المللی نیز عدم همکاری ها باعث شده ایران هزینه های جانی و مالی بسیاری را برای مبارزه پرداخت می نماید که نفع این مسئله فقط برای کشورهای اروپایی و غربی است .

مقدمه : در مجموعه ترانزیت مواد مخدر، آسیب شناسی با رویکرد شهری و منطقه ای بالاترین اهمیت را دارد. قاعدتاً از این روست که از منظر جامعه شناسان آسیب های حمل ،مصرف و ترانزیت مواد مخدر در کانون فرآیند توسعه و پول شویی و ارتقای سطح فرهنگ و اجتماعی جامعه تأثیر بسزایی دارد. لذا برای سنجش و ارزیابی  آسیب ها راه های مقابله با ترانزیت مواد مخدر و ارزیابی میزان موفقیت یا عدم موفقیت در کاهش آسیب های مواد مخدر در جامه شهری و روستایی نیازمند نگاهی واقع بینانه هست . داده و روش : تحقیق حاضر ازلحاظ هدف کاربردی است و از لحاظ روش کمی _کیفی است. در بخش کیفی اطلاعات به روش مصاحبه با 30 نفر از کارشناسان اداره مبارزه با مواد مخدر در استان کرمان جمع آوری شد. پس از مشخص شدن شاخص های اصلی  پرسشنامه تنظیم گردید. جامعه آماری بخش کمی شامل کلیه 690 نفر کارشناسان ادارات مربوطه با حوزه مبارزه با مواد مخدر استان کرمان بود. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان تعداد 274 نفر تعیین گردیده؛ سپس داده ها با روش میانگین تحلیل شد.آزمون داده ها به وسیله نرم افزار  spss ورژن 25 انجام شد. یافته ها : نشان دهنده آن است که میان ترانزیت و آسیب های اجتماعی -  شهری و منطقه ای رابطه معنی داری وجود دارد و ترانزیت مواد مخدر بیشترین تأثیرگذاری را به ترتیب بر افزایش سرقت مسلحانه با ضریب بتا 0/701 ، افزایش کشفیات مواد مخدر با ضریب  بتا 0/652، افزایش آسیب های اجتماعی با ضریب بتا 0/510، افزایش اعتیاد با ضریب بتا  0/434، از بین رفتن نیروی انسانی (شهدا و جانبازان) با ضریب بتا 0/482،  افزایش انواع جرم ها (آدم ربایی، قتل، سرقت مسلحانه) 0/444  و  افزایش آمار زندانیان استان با ضریب بتا  0/401 داشته است. نتیجه گیری : شهرهای قرارگرفته در مسیر ترانزیت مواد مخدر استان کرمان بیشترین آسیب را دچار هستند. از میان شهرستان های استان کرمان شهرستان های جنوبی شامل کهنوج ، رودبار، قلعه گنج، منوجان، جیرفت، عنبرآباد، فاریاب و شهرستان شرقی بم، فهرج، ریگان، نرماشیر بیشترین آسیب را که شامل افزایش مقدار کشفیات مواد مخدر، افزایش انواع جرم ها ( قتل، آدم ربایی)، افزایش سرقت مسلحانه،از بین رفتن نیروی انسانی (شهدا و جانبازان)، افزایش اعتیاد در حوزه شهری را دچارند.