عفت افتخاری

تفکر مراقبتی توانایی برقراری ارتباط میان اندیشه و عاطفه است و انسان را به ساختن یک نظام ارزشی تأملی ترغیب می کند تا امور را توأم با محبت مورد داوری قرار دهد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان توجه محتوای برنامه درسی قصدشده دوره ابتدایی به مؤلفه های تفکر مراقبتی با تأکید بر دیدگاه لیپمن انجام شد. روش این پژوهش توصیفی، تحلیل محتوا است، به این صورت که پس از مشخص کردن مؤلفه های مورد نظر به عنوان ملاک های تحلیل و تعیین هر پاراگراف به عنوان واحد تحلیل، از روش ویلیام رومی، آزمون خی دو و آنتروپی شانون جهت تحلیل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، کتاب های درسی دوره ابتدایی و نمونه مورد بررسی کتاب تفکر و پژوهش پایه ششم است که به صورت هدفمند انتخاب شده است. با توجه به ضریب درگیری به دست آمده می توان اظهار داشت که میزان توجه کتاب تفکر و پژوهش پایه ششم به مؤلفه های تفکر مراقبتی در حد نسبتاً مطلوب است. همچنین، نتایج نشان داد بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه تفکر فعال و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه تفکر عاطفی است. با عنایت به یافته های پژوهش، بازنگری در محتوای کتاب تفکر و پژوهش پایه ششم به منظور توجه بیشتر به مؤلفه های تفکر مراقبتی و شاخص های کمتر مورد توجه ضرورت دارد.

دین گریزی پدیده ای نسبتاً نوظهور در جامعه دین گرای ایران اسلامی است که جوانان و دانشجویان کشور را تهدید می نماید. از این رو پژوهش حاضر به منظور بررسی عوامل، زمینه ها و پیامدها دین گریزی و راهکارهای برون رفت دانشجویان از آن با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شد. قلمرو پژوهش مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه باهنر کرمان بود و مشارکت کنندگان به صورت هدفمند بااستفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه-ساختاریافته استفاده شد. به این صورت که پس از مصاحبه با 14 نفر و رسیدن به نقطه اشباع، داده-های به دست آمده مطابق کدگذاری سه مرحله ای (باز، محوری و انتخابی) اشتراوس و کوربین با نرم افزار مکس کیودا تجزیه و تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مسائل مالی و دینی، تربیت نادرست و تهاجم فرهنگی به عنوان شرایط علی، زمینه های فرهنگی، اقتصادی، مذهبی و محیطی و اجتماعی به-عنوان شرایط زمینه ای، عواقب شخصی و عواقب اجتماعی به عنوان پیامدها و روشنگری دینی و آموزش هدفمند به عنوان استراتژی یا راهکارهای جلوگیری از دین گریزی می باشند. لذا باتوجه به پشتوانه غنی متون دینی و فرهنگی پیشنهاد می شود برنامه های مدون و منسجمی جهت تربیت دینی و برون رفت از دین گریزی طراحی و با نهایت دقت در سطوح مختلف جامعه اجرا شود.