غلامرضا عظیمی

مقاله حاضر قصد دارد پس از بررسی فشرده آراء مختلف در مود مفهوم طبقه به بررسی این مفهوم در مهمترین نحله متعلق به آن–نحله مارکسیستی– بپردازد. بنابراین این مقاله سه هدف اساسی را دنبال خواهد کرد: ابتدا یک نوع شناسی از مفاهیم کلی طبقه به تبعیت از اریک الین رایت ارائه می گردد، دوم به بررسی این مفهوم در اندیشه مارکس پرداخته می شود و در ادامه چهار نحله اساسی همرا با زیر مجموعه های هریک در نحله های گوناگون مارکسیستی مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت مدل رایت به عنوان یکی از متا خرین در این نحله مورد واکاوی قرار می گیرد و در پایان مدلی برای بررسی مفهوم طبقه ارائه می گردد.

تعهد اجتماعی، یکی از اساسی ترین عوامل ایجاد نظم و ثبات اجتماعی در جوامع می باشد و شامل؛ وضعیتی احساسی، شناختی و رفتاری است که در فرد وفاداری و التزامی نسبت به جمع، قواعد، نقش ها، هنجارها و ارزشها ایجاد می کند و باعث می شود که فرد با انتظارات دیگران سازگاری و تطابق یابد، اگرچه در این راه متحمل هزینه نیز می شود. با توجه به این نقش اساسی، هدف مطالعه حاضر بررسی و شناسایی عوامل اجتماعی – فرهنگی مؤثر بر تعهد اجتماعی و به دنبال آن ارایه ی راهکارهای لازم برای ایجاد آن در جامعه به خصوص در بین جوانان و نوجوانان می باشد. برای این منظور، با استفاده از داده های پیمایشی در بین 400 نفر از دانش آموزان دوره ی متوسطه استان همدان به بررسی عوامل تأثیرگذار پرداخته می شود. برای تحلیل داده ها از رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته ها نشان می دهند که بین متغیرهایی از قبیل؛ ارضای نیازهای فردی، سرمایه اجتماعی، ارزش های غیر مادی، رضایت اجتماعی، گروه مرجع فرهنگی و جامعه پذیری و متغیر تعهد اجتماعی یک رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.   

مقاله حاضر در پی بررسی عوامل موثر بر نابرابری سیاسی با محوریت فرهنگ سیاسی می باشد.در این مقاله بعد از مرور ادبیات تحقیق،فرهنگ سیاسی بُعد سازی شده است. در ادبیات تحقیق نقش عوامل دیگری مانند توسعه اقتصادی، همبستگی اجتماعی عام، علقه امنیتی بر روی نابرابری سیاسی ارزیابی شد. روش مطالعه تطبیقی است و از تکنیک تحلیل ثانویه استفاده شده است. یافته ها بیان می دارند که فرهنگ سیاسی دموکراتیک در تعامل با توسعه اقتصادی و همبستگی اجتماعی عام دارای نقشی بسیار مؤثر در کاهش نابرابری سیاسی می باشد.

شهروندی از مهم ترین ایده های اجتماعی- سیاسی دوران معاصر محسوب میشود. مقاله حاضر مفهوم شهروندی را در چهار بعد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بعدسازی میکند و با استفاده از روش پیمایشی و استفاده از ابزار پرسشنامه میزان آگاهی از مفهوم برساخته شده، دربین دانشجویان دانشگاه های تهران می پردازد. نمونه مورد بررسی320 نفر است. نتایج بیانگر آن است که: در مجموع میزان آگاهی از حقوق شهروندی در میان دانشجویان در حد متوسط است و میزان آگاهی از وظایف شهروندی در میان دانشجویان در حد متوسط رو به بالا است. میزان رضایت از وضعیت شهروندی پایین است و نگرش به شهروندی بیشتر فعال است تا منفعل. همچنین نگاه مثبت به عام گرایی و مشارکت در عرصه های مختلف اجتماعی دارای اثری فراینده بر روی آگاهی شهروندی است.