فرشاد فروغی نسب

ﺑﺨﺶ ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز اﯾﺮان و واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺗﮑﻨﻮﻟ ﻮژﯾﮑﯽ آن ﺑ ﻪ ﻓﻨﺎوری ﻫﺎی ﻧﻮﯾﻦ اﮐﺘﺸﺎف، ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز و ﻧﯿﺎز ﻣﺒ ﺮم ﮐﺸ ﻮر ﺑ ﻪ درآﻣ ﺪﻫﺎی ارزی ﺣﺎﺻﻞ از ﺻﺎدرات ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﺳﺒﺐ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ اﯾ ﻦ ﺑﺨ ﺶ ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﺑﺨﺸ ﯽ ﮐﻠﯿﺪی ﺑﺮای ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ ﮐﺮدن ﺗﺤﺮﯾﻢ ﻫﺎ از ﺳﻮی اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه و اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ ﻣ ﻮرد اﺳ ﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای درصدد پاسخگویی به این سوال بوده است که استراتژی تحریم های بین المللی چه تاثیری بر الگوهای توسعه یافتگی صنعت نفت ایران داشته است؟ یافته ها حاکی از آن است که تحریم های بین المللی طی سالیان اخیر بر بازارهای مالی و سرمایه گذاری های خارجی و بالاخص بر میزان بهره برداری و بهره وری میادین صنعت نفت تاثیر گذار بوده است و الگوی مطلوب توسعه صنعت نفت در راستای مقابله بهینه با تحریم های بین الملل، اجرای تلفیقی الگوی توسعه مبتنی بر بهره برداری و بهره وری میادین و مخازن و الگوی توسعه مبتنی بر تکنولوژی و فناوری است

آمریکا همواره از تحریم در راستای تأثیرگذاری بر توسعه صنعت نفت استفاده نموده است. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و استفاده از چارچوب نظری تحریم مارگارت داکسی ، درصدد پاسخگویی به این سؤال بوده است که وضعیت تحریم‌های اعمال‌شده علیه توسعه نفت ایران چه ارتباطی با تئوری تحریم تجمیعی مارگارت داکسی داشته و چه تأثیری در توسعه‌یافتگی صنعت نفت ایران است؟ یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که تحریم‌های اعمال‌شده در حوزه نفت علیه ایران منطبق با نظریه تحریم مارگارت داکسی به‌طور اعم و تحریم صنعت نفت ایران به‌طور اخص از منظر اجرایی هدفمند و از نوع تحریم‌های مدرن بوده و با طبقه‌بندی تحریم‌های ارائه‌شده توسط داکسی تناسب داشته و باهدف کنترل رفتار ایران در حوزه نقش‌آفرینی در جامعه بین‌الملل در ابعاد مختلف سیاسی ، اقتصادی ، روانی و ایدئولوژیک اعمال‌شده و علیرغم انتظار تحریم کنندگان در خصوص تأثیرگذاری تحریم‌ها بر شاخص‌های اقتصادی، کاهش درآمد و فعالیت شرکت‌های بین‌المللی حوزه صنعت نفت ، تحریم‌ها به دلایل مشکلات ساختاری کشورهای تحریم کننده از قبیل شکاف سیاسی عمیق بین کشورهای تحریم کننده ، وجود حق وتو و مصون بودن برخی کشورها از پیروی از تحریم‌های اجباری از مشارکت لازم بین‌المللی بهره‌مند نبوده است و همین مهم موجب ناکارآمدی تحریم‌ها از جنبه عملی و اجرایی گردیده است .