زکیه ضیایی

در فرهنگ نوآورانه دولت ها تمایل به دنبال کردن استراتژی های برنامه ریزی مالیانی نوآورانه دارند. از این رو، در یک محیط رقابتی، مدیران تحت فشار دائمی برای کاهش هزینه ها از جمله هزینه های مالیاتی و بهبود کارایی هستند. بنابراین در صنایع رقابتی، شرکت ها تحت فشار بیشتری برای کاهش هزینه های مالیاتی از طریق برنامه ریزی مالیاتی موثر و نوآورانه هستند. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر رقابت در بازار محصول برفعالیت های اجتناب مالیاتی است. برای پیشبرد هدف پژوهش تعداد 115 شرکت برای سال های 1391تا 1397 (مجموع 707 سال- مشاهده) به روش غربالگری انتخاب گردید. برای آزمون فرضیه ها از آزمون های آماری همبستگی و رگرسیون چند متغیره بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین رقابت در بازار محصول و اجتناب مالیاتی به عنوان شاخصی از برنامه ریزی مالیاتی رابطه معناداری وجود دارد. از سوی دیگر نتایج بیانگر این است که پایداری در جریان های نقدی رابطه بین رقابت در بازار محصول و برنامه ریزی مالیاتی را تحت تاثیر قرار می دهد.

در سال های اخیر توجه پژوهشگران به موضوع محیط زیست و ارتقاء گزارشگری در این بُعد و نیز ارتباط مکانیزم های حاکمیت شرکتی و تاثیرپذیری آن بر گزارشگری محیط زیست افزایش یافته است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر شاخص های حاکمیت شرکتی بر افشای زیست محیطی و افشای مسئولیت پذیری اجتماعی است. بدین منظور تعداد 101 شرکت بورسی در دوره زمانی 1391 تا 1397 به روش حذف سیستماتیک انتخاب گردید. برای آزمون فرضیه ها از تحلیل رگرسیون چند متغیره بهره گرفته شد. برای سنجش متغیر مسئولیت زیست محیطی از شاخصی با 18 مولفه و برای اندازه گیری متغیر مسئولیت اجتماعی از شاخصی با 32 مولفه استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد از بین عوامل حاکمیت شرکتی متغیرهای نقش دوگانه مدیر عامل، اندازه حسابرس و استقلال کمیته حسابرسی با افشای مسئولیت پذیری اجتماعی رابطه معناداری دارند. همچنین نتایج نشان داد شاخص های اندازه هیئت مدیره، استقلال هیئت مدیره و نقش دوگانه مدیر عامل می تواند با افشای مسئولیت زیست محیطی رابطه معناداری داشته باشد.