لیلا سادات طباطبایی حکیم

با ظهور سرزده کرونا به عنوان یک عامل تهدیدکننده سلامت در شهر ووهان، نه تنها چین بلکه کل کشورهای دنیا دچار بحران سلامتی شدند. بحران فراگیری که یکی از عواقب اجتناب ناپذیر آن رکود وضعیت اقتصاد در سراسر دنیا بود. یک اصل باورپذیر در کارآفرینی این است که آنچه در دنیای امروز غیر قابل تغییر بوده، خود تغییر است. تغییرات پیش رو، بیش از قبل دنیای کسب وکار را دچار تحول خواهند کرد. با وجود این تغییرات، عدم توجه به محیط و نگاه راهبردی به آینده، پیامدی جز غافلگیری به همراه نخواهد داشت. ظهور کووید-19 در جهان و ورود آن به ایران پیامدهای زیادی در حوزه های مختلف از جمله بهداشت و سلامت، اقتصاد و کسب وکارها، تغییر در رفتارهای اجتماعی، سیاست، مدیریت و برنامه ریزی، جنبه های روانی و اخلاقی، محیط زیست و ... داشته است. در این مقاله پس از مروری بر تغییرات اقتصاد بین المللی و داخلی در دوران بحران کرونا، به دنبال ترسیمی از چشم انداز اقتصاد و محیط کسب وکارها در دوران پساکرونا بوده و در آخر پیشنهادهایی به کسب وکارها جهت عبور آرام تر از این بحران ارائه شده است.

در حال حاضر، کارآفرینی از داغ ترین مباحث و پرطرفدارترین مفاهیم جهان برای غلبه بر چالش های اقتصادی است. در این میان، قشر زنان که حدود نیمی از جمعیت را تشکیل می دهند، در هر ملتی قابلیت و پتانسیل بسیار زیادی برای ایفای نقش در توسعه اقتصادی را دارند. علی رغم اهمیت نقش غیرقابل انکار زنان و پتانسیل آنها در کارآفرینی و توسعه رشد اقتصادی کشورها، نرخ بیکاری زنان در ایران تقریباً دوبرابر نرخ بیکاری در مردان است و این نشان دهنده این است که از این پتانسیل، آن طور که باید استفاده نشده است. در همین راستا این مقاله پس از بیان تعاریف و اشاره به اهمیت کارآفرینی زنان، به بررسی چالش های پیش روی کارآفرینی زنان پرداخته و در نهایت پیشنهاداتی را برای غلبه بر این چالش ها و بهبود وضعیت کارآفرینی زنان ارائه می شود.

مطالعات کارآفرینی نشان می دهد که آموزش کارآفرینی یکی از ابعاد مهم و ضروری در برنامه های توسعه کارآفرینی جامعه است. کلید آموزش کارآفرینی موفق، یافتن موثرترین روش برای مدیریت مهارت های تعلیم پذیرنده و فنون تدریس است؛ چنان چه مدرسین از اصول و مفاهیم برگزاری دوره های کارآفرینی مطلع باشند ولی از شیوه ای صحیح برای انتقال این مفاهیم استفاده نکنند، هیچ تضمینی برای اثربخشی این دوره ها وجود نخواهد داشت. هدف از انجام این تحقیق مقایسه میزان استفاده از یادگیری تجربی در آموزش مدیریت کارآفرینی در دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران و دانشکده مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی و بررسی تأثیر استفاده از آن بر پیشرفت کارآفرینی دانشجویان و دانش آموختگان است. بدین منظور بر اساس فرمول کوکران، تعداد 66 نفر از مجموع 79 نفر دانشجوی سال آخر دانشگاه علامه طباطبایی و 220 نفر از 514 دانشجوی سال آخر و فارغ التحصیلان دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفى و از نوع علی مقایسه ای است که به شیوه کتابخانه اى و تطبیقی انجام شده است. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ای محقق ساخته است که روایی محتوایی آن بر اساس نظر صاحب نظران و پایایی آن براساس آلفای کرونباخ به میزان هشتاد درصد تأیید گردید. نتایج تحقیق نشان داد که استفاده بیشتر از یادگیری تجربی در آموزش کارآفرینی به تأثیرگذاری بیشتر دوره های آموزشی کارآفرینی در راستای فعالیت کارآفرینانه دانشجویان منجر می شود.