زهرا رجایی

درباره واژه «سته ایام» که به آفرینش آسمان ها و زمین در شش روز اشاره دارد سوالات زیادی مطرح می شود از جمله چگونگی خلقت آن دو در شش روز، در حالیکه شب و روزی وجود نداشته و یا وجود تناقض با نظریه های علمی و همچنین تناقض آن با آیات 9 تا 12 سوره فصلت و چرایی عدم خلقت در یک لحظه با وجود قدرت بر آن، باعث شده این موضوع همواره مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله توصیفی- تحلیلی سعی شده این موضوع به صورت تطبیقی از تفاسیر فریقین (شیعه و سنی) مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد. نتایج حاصل از آن نشان می دهد که منظور از یوم مدتی از زمان و دوران و منظور از خلقت در شش روز، خلقت در شش مرحله و دوره طولانی است که با شواهد علمی آفرینش آسمان و زمین که آن را نتیجه گذشت سالیان طولانی می داند سازگاری دارد و همچنین اکثریت مفسران فریقین در تفسیر آیاتی که به ظاهر خلقت را هشت روز بیان می کند، واژه «اربعه ایام» را به «تتمه اربعه ایام» تفسیر کرده و دو روز خلقت زمین را داخل در اربعه ایام دانسته اند.

جهان هستی سراسر هوش، شعور و ادراک است و تمامی موجودات هستی نسبت به خداوند متعال مراتبی از معرفت و شناخت را دارا هستند و با توجه به بهره ای که از وجود برده اند معرفت آنها نیز متفاوت و دارای شدت و ضعف است. آیاتی که بیان کننده حمد و تسبیح عالم هستی، سخنوری آگاهانه حیوانات، حشر حیوانات و...است به خوبی این ادعا را تایید می کند و تبلور این معرفت را می توان درآنها مشاهده نمود. همچنین روایات ائمه معصومین علیهما السلام بر این موضوع تأکید دارد که تسبیح، حمد و سجده اشیاء عالم حقیقی، عالمانه و از روی معرفت به پروردگار خویش و با زبان قال است.