مهدی حسین نژاد

چگونگی شکل گیری تعاونی های کشورهای توسعه یافته نقش اساسی آنها را در توسعۀ این کشورها نشان داده است. این واقعیت توجه هر چه بیشتر به بخش تعاون را در برنامه ریزی هایتوسعۀ تعاون برای برنامه ریزان نمایان می سازد. این  مطالعه با هدف شناسایی عوامل دیرپایی) پایداری( در شرکت های تعاونی تحت پوشش صندوق ضمانت سرمایه گذاری در تهران انجام گرفت. به این منظور، ابتدا چارچوب کار با استفاده از مطالعات و تحقیقات مرتبط پیشین فراهم آمد، سپس با استفاده از روش دلفی خبرگان و با نمونه گیری قضاوتی و زنجیره ای سعی شد تا الگوی صحیح مطابق نظر خبرگان تهیه و تدوین شود و سرانجام، شناسایی عوامل مؤثر بر دیرپایی شرکت های تعاونی صورت گیرد. جامعۀ آماری را شرکت های تعاونی کارآفرین متقاضی دریافت ضمانت نامه در صندوق ضمانت سرمایه گذاری تعاون تشکیل دادند. برخی از مدیران عامل، اعضای هیئت مدیره و مدیران تعاونی، در فرایند دلفی نخبگان شرکت داشتند. برپایۀ نتایج، مراحل چهارگانۀ دلفی طی شد و درنهایت، الگوی تأییدشدۀ خبرگان با ابعاد چهارگانه و شاخص های متعدد مربوط به عوامل دیرپایی شرکت های کارآفرین تدوین شد. این ابعاد عبارت بودند از :ایده، فرایند، محیط و عامل که هرکدام دارای شاخص هایی مؤثر در دیرپایی سازمان بودند.

هر خط مشی عمومی به منظور رفع مساله ای عمومی و با هدف مشخصی تدوین و اجرا می گردد. بنابرین عارضه یابی اجرای خط مشی و بررسی میزان اثربخشی آن در اجرا در راستای رفع مساله عمومی، از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در این پژوهش خط مشی عمومی "صدور ضمانت نامه برای تعاونی ها "که به منظور تقویت بنیه مالی تعاونی ها و در راستای توسعه بخش تعاون تدوین و اجرا گردیده است، مورد ارزیابی قرار گرفته و از نظر اجرا عارضه یابی و آسیب شناسی شده  است. رویکرد ارزیابی حاکم براین پژوهش رویکرد مدیریتی بوده و الگوی ارزیابی خط مشی مورد استفاده، الگوی هدف گرا می باشد که تمرکز اصلی آن بر تعیین اهداف و سپس بررسی میزان تحقق اهداف تعیین شده می باشد. همچنین در پژوهش حاضر با استفاده از روش دلفی، مولفه های مرتبط با میزان اثربخشی اجرای این خط مشی را  با استفاده از نظرات 20 نفر از خبرگان که به صورت نمونه گیری غیراحتمالی و ترکیبی از روش های هدفمند یا قضاوتی و زنجیره ای (گلوله برفی) برای این تحقیق انتخاب شدند احصاء گردیده است و سپس میزان تحقق هریک بررسی و عارضه های پیش روی اجرای اثربخش خط مشی شناسایی شده است. در مرحله بعد با استفاده از مبانی نظری و ادبیات تحقیق، ابعاد و مولفه های مربوط به خط مشی استخراج، طبقه بندی، پالایش و در قالب مقدماتی تدوین شد که پرسشنامه اولیه بسته و باز برای ارزیابی نظر بود. در نهایت پس از مشخص شدن نتایج ارزیابی، مجدداً از طریق پرسشنامه و مصاحبه با همان 20 نفر از مدیران و کارمندان متخصص، مسائل و عوارض مربوط به هر حوزه، در قالب یکی از مراحل روش دلفی و بر اساس نظرات نظرات کارشناسان شناسایی شده و 15 عارضه در 7 گروه به عنوان عوارض اصلی شناسایی شدندکه عبارتند از: زیرساخت های فناوری، مشتری و بازار، نیروی انسانی، آژانس ها، ساختار، فرآیندها و استراتژی و بیشترین فراوانی مربوط به نیروی انسانی و مشتری و بازار می باشد.