امیرحسین ظرافتی

با توجّه به پیچیدگی محیط و تغییرات شدید در سازمان ها و ساختارهای موجود و نیز وجود سلایق پویا و غیرخطی مؤثر بر این امر، شناسایی و اولویت بندی عوامل تفکّر راهبردی می تواند به برنامه ریزی برای تربیت فرماندهان و مدیران دانشگاه های نظامی کمک نماید. هدف از پژوهش، شناسایی عواملی است که در سه حوزه محیطی، سازمانی و فردی بر تفکّر راهبردی مؤثر است. روش پژوهش به صورت ترکیبی می باشد که در بخش کیفی با انجام مصاحبه، مفاهیم استخراج شده و تحلیل آن به روش تحلیل مضمون انجام شده است. در بخش کمی جهت اولویت بندی عوامل، از پرسشنامه استفاده شده و تحلیل آن با تکنیک دیمتل انجام شده است. در نتیجه سیزده عامل کلیدی شامل: ویژگی های شخصیتی، ویژگی های شهودی، علم، حضور در جمع افراد راهبردی، هوش سازمانی، محدودیت های محیطی و سازمانی، بصیرت، مهارت حل مسئله، تعادل در تعارضات و همگنی گروه، فرصت طلبی هوشمندانه، محیط پرتلاطم، عرصه میدانی مأموریت و عوامل قانونی به عنوان عوامل مؤثر بر تفکّر راهبردی شناسایی شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، 3 عاملی که بیش ترین اثر را از منظر روابط علّی - معلولی دارد به ترتیب عبارت اند از: ویژگی های شخصیتی، ویژگی های شهودی و حضور در میان افراد راهبردی.