امین اصفهانی زاده

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه خلاقیت معلمان با اثربخشی تدریس ریاضی پایه ششم دوره ابتدایی بود. جامعه آماری تمامی دانش-آموزان پایه ششم مدارس ابتدایی دولتی منطقه 2 (518 نفر) شهر تهران بود که 251 نفر بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده و طبق فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات پژوهش، از سه پرسشنامه استاندارد خلاقیت رندسیپ (2006) برای سنجش خلاقیت معلمان، پرسشنامه اثربخشی پارسونز(2009) برای سنجش اثربخشی کلاس درس ریاضی و پرسشنامه اثربخشی تدریس پاینتا وهمر(2008) برای سنجش اثربخشی تدریس ریاضی استفاده گردید. سوالات هر سه پرسشنامه به صورت پنج گزینه ای و براساس مقیاس لیکرت امتیازبندی شدند. برای سنجش پایایی پرسشنامه ها از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید. روایی ابزارها با استفاده از روش محتوایی و صوری تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد رابطه بین خلاقیت معلمان با حمایت عاطفی، سازماندهی کلاس، حمایت آموزشی و به طور کلی اثربخشی تدریس مثبت و معنی دار می باشد. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که متغیر خلاقیت بر اثربخشی تدریس معلمان درس ریاضی مؤثر است. همچنین نتایج نشان داد که رابطه بین خلاقیت معلمان با مولفه های اثربخشی کلاس درس (انطباق، تحقق اهداف، رضایت شغلی و تعهد سازمانی) مثبت و معنی دار می باشد.

درگیری فعال تحصیلی یادگیری و موفقیت تحصیلی دانشجویان، مهم است و دانشجویان با درگیری تحصیلی بیشتر، عملکرد تحصیلی بالاتری دارند؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی اهداف پیشرفت در ارتباط بین نیازهای روان شناختی اساسی و درگیری تحصیلی دانشجویان با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری بوده است. بدین منظور، 382 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه فرهنگیان تهران (پردیس شهید مفتح شهرری و مرکز آموزش عالی عترت واوان اسلامشهر) و در پژوهش شرکت کردند و به پرسش نامه نیازهای روان شناختی اساسی دسی و همکاران (2001)؛ اهداف پیشرفت میگلی و همکاران (2000) و درگیری تحصیلی آسور، کاپلان و روث (2002) پاسخ دادند. یافته های به دست آمده، نشان داد که نیازهای روان شناختی اساسی اثر مستقیم مثبت و معناداری بر اهداف تبحری و رویکرد - عملکرد دارد و از این طریق، به صورت غیر مستقیم بر درگیری تحصیلی اثر می گذارد. همچنین، اهداف تبحری اثر مستقیم مثبت و معناداری بر درگیری تحصیلی دانشجویان دارد. اثر اهداف اجتناب - عملکرد بر درگیری تحصیلی نیز منفی و معنادار بود؛ اما اثر اهداف رویکرد - عملکرد بر درگیری تحصیلی دانشجویان معنادار نبود. به طور کلی، می توان نتیجه گرفت که برآورده شدن نیازهای روان شناختی به انتخاب اهداف تبحری و رویکرد - عملکرد و در نتیجه افزایش درگیری تحصیلی دانشجویان منجر می شود.