فرشاد ترکی

شهرنشینی، رشد شهری و گسترش نامطلوب آن به عنوان پدیده ای جهانی، همه کشورهای دنیا را تحت تاثیر قرار داده است. این پژوهش از لحاظ ماهیت هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی تحلیل می باشد. به به دنبال بررسی روند گسترش فیزیکی و الگوی گسترش شهر اهواز در افق 1400 است. برای دستیابی اهدف ابتدا روند گسترش فیزیکی در دوره 35 سال (1360 تا 1395) بررسی شد و سپس 14 شاخص برای بررسی گسترش بهینه توسعه شهر اهواز در افق 1400 استخراج شدند که با استفاده از منطق فازی (FUZZY) این شاخص ها استاندارد شدند و در ادامه برای مدل بهینه با استفاده از مدل تحلیل ترکیبی ANPDEMATEL سه سطح برای گسترش این شهر مشخص شده که در ترکیب با OVERLAYFUZZY و GAMA 9/0 در محیط Gis نقشه های خروجی نیز با استفاده از نرم افزار های envi و arcgis استخراج گشت. نتایج نشان داد در سطح مدل های پیش بینی کننده اراضی کشاورزی با وزن های 0.101 و 0.118 بیشترین اهمیت و مهم ترین عامل تغییر یافته در روند گسترش فیزیکی شهر اهوا بوده است. همچنین خروجی سطح بندی گسترش فیزیکی در افق 1400 مشخص شد

 از آنجایی که رشد و توسعه شهرنشینی و ساخت وسازهای غیراصولی، منجر به ایجاد تغییراتی در اقلیم شهر شده است، لذا هدف این پژوهش، بررسی و شناسایی حد آستانه دمایی و جزایر حرارتی شهر کرمان با تأکید بر تحولات سیمای سرزمین می پردازند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعه ای کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، 5 شاخص (ناهمگنی سیمای سرزمین، پیوستگی و ارتباط بوم شناختی، ارتباط عناصر سرزمین، شرایط زیست محیطی و شرایط عملکردی) با 17 زیر شاخص استخراج شد. در ادامه طی دو دوره (1365-1385-1400) تصاویر ماهواره لندست 8 و سنجنده ODE تهیه و با استفاده نرم افزارEnvi وضعیت پوشش و بررسی نتایج حاصل از بررسی های دمایی سیمای سرزمین در شهر کرمان مشخص شد. در ادامه برای حدآستانه دمایی و جزایر حرارتی شهر کرمان با تأکید بر تحولات سیمای سرزمین از الگوریتم رقابت استعماری (درخت پوشای مینیمم MST) در محیط نرم افزار Matlab 2016 استفاده گردیده است و برای فضایی سازی شاخص های موردمطالعه در سطح شهر کرمان از روش (Tracking Analyst Tools) در فرآیند تحلیل شبکه (Network Analyst Tools) در محیط نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان داد که سطح سناریوهای مطرح شده سناریو (ساخت وساز) در پهنه ساخت وساز در سال 1365 از 100 درصد پهنه موجود در سطح شهر کرمان 44/42 درصد به لکه ساخت وساز اختصاص دارد. در سال 1385 این عدد به 49/27 درصد و در سال 1400 به 59/02 درصد رسیده است. نتایج متریک مساحت نشان می دهد که روند کاهشی چشمگیری در طول این دوره از سال 1365 تا 1400 در این بخش اتفاق افتاده است. این روند کاهشی در بین لکه های موجود در این بخش نیازمند بررسی و پیشنهادات ویژه است. سناریو (فضاهای باز) در پهنه فضاهای باز در سال 1365 از 100 درصد پهنه موجود در سطح شهر کرمان به ترتیب 37/56 درصد و 45/1 درصد به لکه باز اختصاص دارد. در سال 1385 این عدد به ترتیب 12/35 درصد و0/98 و در سال 1400 به ترتیب 26/34 درصد و 0/98 رسیده است. همچنین نتایج نشان داد که در جنوب غربی شهر کرمان به علت تعدد قرارگیری مراکز آلوده کننده و شهرک های صنعتی و همچنین قرارگیری وضعیت باد مرکز آلودگی این شهر قرار دارد. نتایج تحلیل مکانی نشان می دهد که در مرکز شهر کرمان نیز به علت حرکت خودرو و تراکم جمعیت برای جابه جایی وضعیت قرار گیری بسیار ناسالمی قرار دارد.