زینب نیرومند

باتوجه به اینکه ما در جامعه ای با اصول و قواعد دینی زندگی می کنیم، آشنایی با اهداف تربیت دینی و خصوصاً ازمنظر دین مبین اسلام، از ضرورت های قابل توجه تربیت صحیح افراد به سوی مسیر سعادت است. ازآنجاکه بخش بزرگی از تربیت، در مدارس اتفاق می افتد، مربی باید با اهداف تربیت دینی آشنا باشد و لذا با شناخت اهداف تربیت دینی می توان گامی درست درجهت آموزش دانش آموزان برداشت. پژوهش حاضر به منظور بررسی اهداف تربیت دینی نوجوانان با رو یکرد نشاط آوری، انجام شده است که ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، تحلیل محتوای کیفی است. جامعه آماری قرآن و روایات (شامل کتاب های منبع در زمینه حدیث و روایت) و استفاده از دیدگاه اندیشمندان در رابطه با تربیت دینی است. در این تحقیق ابتدا داده های موردنیاز از بررسی متون اسلامی استخراج شد. سپس تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفته و در مراحل بعد مقوله بندی، یکپارچه سازی و پالایش انجام شده و مقوله مرکزی به نام « اهداف تربیت دینی نشاط آور» حاصل شد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مهم ترین اهداف واسطه ای تربیت دینی با رویکرد نشاط آوری عبارتند از: اهداف اعتقادی شامل: تقویت روحیه حقیقت جویی، خداشناسی وتقویت ایمان به خدا، اهداف اخلاقی شامل: خودشناسی، خودباوری و خودسازی و اهداف علمی و آموزشی شامل: تقویت روحیه تعقل، تفکر و تحقیق، پرورش روحیه مشارکت و همکاری، پرورش روحیه تعلیم وتربیت مستمر و روحیه کتابخوانی و مطالعه که همگی درراستای تحقق هدف غایی که قرب الهی است، انجام می شود.

بنا به اهمیتی که موضوع تربیت دینی در جامعه امروزی دارد، علاوه بر نقش مهمی که خانواده ها در تربیت دینی فرزندان خود بر عهده دارند، نظام تربیت رسمی و عمومی نیز به پرورش دینی دانش آموزان توجه کرده است؛ به عبارت دیگر دو نهاد مهم که نقشی اساسی در پرورش دینی فرزندان بر عهده دارند، خانواده و مدرسه اند. با توجه به اینکه ما در جامعه ای با اصول و قواعد دینی زندگی می کنیم، آشنایی با الگوهای تربیت دینی، خصوصاً از منظر دین مبین اسلام، از ضرورت های قابل توجه تربیت صحیح افراد به سوی مسیر سعادت است. ازآنجاکه بخش بزرگی از تربیت در مدارس اتفاق می افتد، مربی بایستی با الگوهای تربیت دینی آشنا باشد. هدف از این پژوهش، بررسی نقش تربیت دینی در مدارس و تأثیر نشاط آوری آن در دانش آموزان است؛ همچنین تربیت دینی نشاط آور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به ارائه الگو در این زمینه، پرداخته شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، تحلیل محتوای کیفی می باشد. در این تحقیق ابتدا داده های مورد نیاز از بررسی متون اسلامی استخراج گردید. سپس تحلیل داده ها در سه مرحله ی کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفته و در مراحل بعد مقوله بندی، یکپارچه سازی و پالایش انجام شده و مقوله مرکزی به نام «الگوی تربیت دینی نشاط آور» حاصل شد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مهم ترین الگوها: در نظر داشتن تفکر انتقادی در تربیت دینی، در نظر گرفتن نظام یکپارچه رشد در مورد مسئله تربیت دینی و گنجاندن تربیت دینی در قالب برنامه درسی بوده است.