احسان رجبیان

هدف پژوهش حاضر شناسایی عناصر مدل ساختاری تفسیری بهره وری معلمان با رویکرد رفتار سازمانی مثبت گراست. برای دستیابی به این هدف، راهبرد کیفی و روش فراترکیب به کار رفته است. مدل مفهومی اولیه پژوهش، متشکل از سه مقوله (بعد)، چهار زیرمقوله، 22 مفهوم (مؤلفه) و 89 کد (شاخص) به دست آمد. برای غربال کردن و شناسایی شاخصهای نهایی از روش دلفی فازی و برای روایی صوری از دیدگاه 12 نفر از خبرگان استفاده شده است. در نهایت ده شاخص از 89 شاخص حذف شد و 11 شاخص با نظر خبرگان تغییر یافت. این مقوله ها شامل درونداد با دو زیرمقوله عوامل شناختی متشکل از مفاهیم توکل، خوش بینی، امیدواری، تاب آوری و اعتماد به نفس؛ زیرمقوله عوامل رفتاری متشکل از مفاهیم حب، شادمانی (بهزیستی ذهنی)، خردورزی، دلسوزی و احساس دلبستگی؛ مقوله فرایند شامل مفاهیم برنامه ریزی و آماده سازی، ایجاد محیط یادگیری مناسب، آموزش و ایفای مسئولیتهای حرفه ای؛ مقوله برونداد با دو زیرمقوله اثربخشی با مفاهیم یاددهی مؤثر عقلانی، علمی، عملی، اعتقادی و اخلاقی و زیرمقوله کارایی با مفاهیم آموزش، مدیریت رفتار و مشارکت کارآمد بودند. گام نهایی محاسبه روابط درونی معیارهای اصلی برای به دست آوردن مدل نهایی پژوهش بود. با توجه به خروجی محاسبات تعیین سطح در سلسله مراتب ISM، اثربخشی و کارایی تأثیرپذیرترین متغیرها و متغیرهای سطح اول بودند. متغیرهای برنامه ریزی و آماده سازی، ایجاد محیط یادگیری مناسب، آموزش و ایفای مسئولیتهای حرفه ای متغیرهای سطح دوم و متغیرهای عوامل رفتاری و شناختی متغیرهای سطح سوم بودند.

هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل بهره وری معلمان با رویکرد رفتار سازمانی مثبت است. با استفاده از روش پژوهش آمیخته (راهبرد کیفی: روش فراترکیب و دلفی فازی، و راهبرد کمّی: روش توصیفی پیمایشی)، و با انتخاب 12 نفر از استادان گروه علوم تربیتی و مدیریت دانشگاه های سراسری، پیام نور، و آزاد اسلامی در مرحله دلفی فازی، و بررسی 384 معلم از مقاطع ابتدایی و متوسطه مدارس کشور، 3 مقوله، 4 زیرمقوله، 22 مفهوم، و 79 شاخص به دست می آید. مدل به دست آمده بر اساس سازه اصلی درون داد شامل سازه های فرعی عوامل شناختی و رفتاری، و سازه اصلی فرایند شامل برنامه ریزی و آماده سازی، ایجاد محیط یادگیری مناسب، آموزش، و ایفای مسئولیت های حرف ه ای؛ و سازه اصلی برون داد شامل اثربخشی و کارایی، از لحاظ تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم دارای برازندگی مناسبی هستند.