مهدیه اژدری

موضوع و هدف مقاله: پژوهش حاضر جهت استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در بخش عمومی با زیرساخت مدل بهایابی بر مبنای فعالیت زمان گرا به ارائه مدل بودجه ریزی بر مبنای فعالیت زمان گرا (بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیمارستان شهید صدوقی یزد) پرداخته است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی تحلیلی است که به صورت مقطعی، مدل پژوهش را ارئه نموده است. جهت گردآوری داده های مالی، به بررسی اسناد حسابداری و بودجه ای، برای گردآوری داده های عملیاتی از اطلاعات مندرج در سیستم اطلاعاتی بیمارستان و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﯿﯿﻦ مبانی تسهیم ﻫﺰﯾﻨه ﻫ ﺎ، شناسایی فعالیت ها و زمان-سنجی استاندارد آن ها از ﻣﺼ ﺎﺣﺒﻪ های نیمه ساختار یافته اﺳ ﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. یافته های پژوهش: نتایج پژوهش علاوه بر اندازه گیری مقدار و هزینه ظرفیت های بلااستفاده در هر یک از فصول هزینه، در مجموع %35/20 از بودجه جاری تخصیص یافته را بلااستفاده نشان داد. نتیجه گیری، اصالت و افزودن آن به دانش: مدل بودجه ریزی بر مبنای فعالیت زمان گرا، مدلی با دقت بالا، استاندارد و کاربردی است که جهت استفاده بهینه از منابع، مدلی مناسب برای بودجه ریزی عملیاتی در بخش عمومی فراهم می کند.

الزامات قانونی وکمک به تصمیم گیری مدیریت درمانی، اهمیت استفاده از روش مناسب بهایابی در بیمارستآنهای دولتی را بیش از پیش نمایان ساخته است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی توسعه ای است که به محاسبه بهای تمام شده خدمات ارائه شده به بیماران گوارش اطفال بیمارستان شهید صدوقی یزد در سال 1396 پرداخته است. نتایج پژوهش نشان داد که هزینه های سربار و هزینه ظرفیت بلااستفاده سربار به ترتیب 68/44% و 22/10% از کل هزینه های فرآیند درمان را به خود اختصاص داده است. ظرفیت عملی بلااستفاده رسته های شغلی درگیر در فرآیند درمان شامل پزشک، دستیار، کارورز، پرستار، منشی ، تکنسین تصویربرداری و آزمایشگاه به ترتیب معادل، 4283، 5134، 7239، 5904، 282، 580 و 440 دقیقه بود. یافته های پژوهش ضمن تأیید معنی داری بهای تمام شده خدمات ارائه شده به هر دو روش بهایابی نشان داد، سیستم سنتی با نادرست نشان دادن برخی از خدمات ارائه شده به بیماران منجر به تصمیم گیری اشتباه مدیریت خواهد شد. همچنین، مدل زمان گرا، با استفاده از معادلات زمانی می تواند بهای تمام شده خدمات را به طور صحیح تری، گزارش نماید.