محسن صادق عمل نیک

شبکه پشتیبانی حمل و نقل هوایی سبز سیستمی متشکل از تقاضا و برآوردن تقاضا با اهداف زیست محیطی می باشد. در این مقاله در صدد ایجاد شبکه پشتیبانی سبز در صنایع هوایی هستیم به نحوی که از احداث مراکز آلوده کننده در مناطق آلوده تا حد امکان جلوگیری شود. متمرکزسازی باعث استفاده بهینه از تسهیلات حمل ونقل و در نهایت کاهش آلودگی می شود. یک شبکه پشتیبانی چند مده در حمل ونقل می تواند با توجه به اهداف شبکه از جمله کمینه سازی آلودگی زیست محیطی، با مکان یابی بهینه ی هاب نقش مهمی در این راستا ایفا کند. در این مقاله با در نظر گرفتن زمان برنامه ریزی شده برای تحویل هر قطعه به پایگاه های هوایی، یک مدل ریاضی بهینه ارائه شده است. حمل ونقل چند مده یکی از نوآوری های این پروژه است که با برنامه ریزی یک مدل جامع و انعطاف پذیر در حمل ونقل ایجاد می گردد. همچنین به دلیل ماهیت غیر قطعی در بسیاری از مسائل دنیای واقعی، پارامتر زمان حمل ونقل به صورت فازی در نظر گرفته شده است. برای قطعی سازی مدل از روش خمینز استفاده شده است. مدل پس از خطی سازی با نرم افزار GAMS و حل کننده CPLEX حل و اعتبارسنجی شده است و هم چنین برای حل مدل در ابعاد بزرگ از روش فراابتکاری الگوریتم ژنتیک استفاده شده است. الگوریتم ژنتیک با خطای قابل قبولی وضعیت بهینه را شناسایی و نمایش می دهد.

در بین صنایع گوناگون یکی از زمینه های بسیار حساس برای سرمایه گذاری صنعت هواپیماسازی است، چرا که نیاز به سرما یه های کلان دارد و با ریسک ها و عدم اطمینان های بسیار زیادی روبروست. اما با توجه به اینکه در روش های سنتی تأثیر ریسک و عدم اطمینان و همچنین ارزش اختیارات پروژه های این صنعت به خوبی در نظر گرفته نمی شود، نیاز است تا از مدل های متکی بر اختیارات و ریسک متناسب با این زمینه سرمایه گذاری استفاده گردد. بنابراین در این مقاله مدلی بر پایه تئوری اختیارات حقیقی ارائه شده است که در هفت گام ابتدا به بررسی و ارزیابی ریسک پرداخته، سپس با استفاده از درخت دودویی توسعه یافته، پروژه را از دو منظر ریسک و هزینه مورد ارزیابی قرار می دهد. عدم قطعیت ها نیز که پیش از این به صورت ترکیبی با ریسک در مدل ها در نظر گرفته می شد به صورت مجزا و با بهره گیری از شبیه سازی مونت کارلو مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در حالی که روش های سنتی اجرای پروژه را توصیه نمی کردند اما نتایج مدل پیشنهادی با در نظر گرفتن اختیارات پروژه حاکی از ارزشمند بودن آن می باشد.

پژوهش حاضر به ارائه رویکردی جایگزین در تصمیم گیری و به کارگیری آن در انتخاب بهترین بالگرد نظامی از میان گزینه های موجود می پردازد. برای این کار، پس از شناسایی معیارهای ارزیابی و انتخاب بالگردهای نظامی، از روش تحلیل مؤلفه های اصلی برای تعیین اوزان اهمیت این معیارها استفاده شد. سپس این اوزان در صورت بندی مدل برنامه ریزی آرمانی به کار رفت. درنهایت با اجرای مدل برنامه ریزی آرمانی، به ازای پارامترهای متناظر با گزینه های در دسترس، ضمن رتبه بندی گزینه ها، امکان انتخاب بهترین گزینه فراهم شد. مزایای متعددی چون، اتکای کمتر به نظرات ذهنی و ادراکات فردی و تأکید بیشتر بر داده های واقعی، حذف هم خطی های چندگانه بین شاخص های ارزیابی، کاهش چشمگیر ابعاد مسئله ارزیابی بدون ریزش قابل توجه اطلاعات، انعطاف پذیری در مواجهه با معیارهای کمی و کیفی و سهولت به کارگیری، حکایت از قابلیت بالای این مدل در حل مسئله ارزیابی و انتخاب گزینه ها دارد.