ناهید شریفی

هدف پژوهش: جایگاه فرهنگ به واسطه نقش راهبردی آن در توسعه مدارس آینده به عنوان یک دغدغه بنیادین مطرح است. این پژوهش با هدف بررسی این جایگاه به دنبال تدوین الگوی فرهنگی مدرسه آینده است. روش پژوهش: روش پژوهش کمی، از نوع توصیفی و از طریق مدل معادلات ساختاری است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که بر پایه مصاحبه با متخصصان به دست آمد؛ نمونه آماری این پژوهش به دلیل نامعلوم جامعه آماری از طریق فرمول نمونه گیری جامعه نامعلوم کوکران 400 نفر برآورد گردید، اعتبار ابزار از طریق روایی صوری و محتوایی و هم چنین پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل با استفاده از مدل معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد مدل مدرسه آینده در 21 مقوله کلی شامل (توسعه فرهنگ فناوری سیاست های مشارکت فرهنگی، توسعه سرمایه ای، تاکتیک های نهادی، تفکر آینده نگرانه، گفتمان نمایشی، تنازع نهاد قدرت، مدیریت تفاوت های فرهنگی، وابستگی منابع، فرهنگ یادگیری، سرمایه های اجتماعی و فرهنگی، حساسیت فرهنگی هنری، توسعه گفتمان صنایع خلاق، احیای فرهنگ مدرسه ای، پذیرش چند فرهنگ گرایی، بازآرایی محیطی، بازاندیشی آموزشی، بسط فرهنگ شفافیت، فرهنگ یادگیری مستمر، فرهنگ تحول پذیری، توسعه فرهنگ دانایی محوری) و در قالب مدل پارادایمی اشتراوس و کوربین قابل تبیین است؛ یافته ها هم چنین نشان داد همه ضرایب مدل بالاتر از 0.3 برآورد و ضرایب برازش مدل از مطلوبیت کافی برخوردار است. نتیجه گیری: مدرسه آینده را می توان بر پایه مولفه های فرهنگی تبیین نمود. نتایج این پژوهش برای توسعه گفتمان فرهنگ در مدارس و هم چنین تقویت نقش مولفه های فرهنگی در آموزش و پرورش کاربرد دارد.

مدارس آینده از دغدغه های مهم نظام آموزشی است که نشان از وضعیت ناپایدار مدارس کنونی دارد. علیرغم انتقادات به نظام فعلی، به ویژه فرهنگ مدرسه، تصویری از مدرسه آینده پیش رو قرار نگرفته است. این پژوهش با همین هدف به روش نظریه زمینه ای به دنبال تدوین مدل مدرسه آینده است. روش پژوهش کیفی-استقرایی است و از روش نظریه زمینه ای استراوس-کوربین استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختمند که به سه روش کدگذاری باز محوری و انتخابی، تجزیه وتحلیل شد. مشارکت کنندگان متخصصان موضوعی در زمینه تعلیم و تربیت واجد شرایط ورود به مصاحبه بودند که از طریق نمونه گیری نظری تا 14 نفر به سطح اشباع داده ها رسید. نتایج با 22 مقوله کلی در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علی (توسعه و پذیرش فناوری، سیاست های مشارکتی، توسعه سرمایه ای، تاکتیک های نهادی تفکر آینده نگرانه) پدیده محوری (ایجاد مدرسه آینده)، شرایط زمینه ساز (سیاست های یادگیری، سرمایه های اجتماعی، حساسیت فرهنگی هنری)، شرایط مداخله گر (گفتمان نمایشی، تنازع نهادهای قدرت، مدیریت تفاوت ها، وابستگی منابع) راهبردها (توسعه گفتمان خلاقیت، احیای رسالت مدرسه ای، پذیرش چند فرهنگ گرایی، بازآرایی محیطی، بازاندیشی آموزشی) و پیامدها (شفافیت عملکرد، شوق یادگیری، برون یابی، توسعه دانایی محوری) قرار گرفت. نتایج این پژوهش برای بازشناسی ضعف مدارس فعلی و زمینه سازی برای مدارس آینده مفید خواهد بود.

مقدمه: با توجه به اهمیت نقش سرمایه های روان شناختی روان شناسی مثبت گرا در افزایش عملکرد و بهره وری برای رهبران و مدیران منابع انسانی، تحقیق حاضر به مدل یابی معادلات ساختاری روابط بین سرمایه روان شناختی با تعهد سازمانی و ادراک از عملکرد شغلی پرداخته است. روش: پژوهش حاضر با استفاده از روش همبستگی و شیوه نمونه گیری در دسترس، به آزمون رابطه بین سرمایه روان شناختی با تعهد سازمانی و ادراک از عملکرد شغلی در بین 220 نفر از کارکنان ستادی سازمان آموزش و پرورش شهر اصفهان پرداخته است. یافته ها: بین سرمایه روان شناختی و ابعاد آن با تعهد سازمانی و سرمایه روان شناختی و ابعادآن با ادراک از عملکرد شغلی رابطه وجود داشت. در ضمن، با توجه به شاخصهای برازش مدل، مدل ارائه شده از روابط بین متغیرهای پژوهش از برازش خوبی برخوردار بوده است. بحث: با توجه به ارتباط تمامی ابعاد سرمایه روان شناختی با ادراک از عملکرد شغلی و تعهد سازمانی و نقش پیش بینی کننده سرمایه روان شناختی می توان گفت سرمایه گذاری برای افزایش سرمایه روان شناختی موجبات بهبود تعهد کارکنان و بهینه سازی عملکرد شغلی را فراهم می کند. به علاوه بعد مثبت اندیشی از سرمایه روان شناختی به دلیل قدرت پیش بینی کنندگی بیشتر، قابلیت تامل بیشتری دارد.