جیران مقدم چرکاری

آموزش ترجمه ادبی درایران علیرغم تلاشهای ارزشمندی که دراین حیطه صورت گرفته است هنوز دارای کاستیهای بسیاریست. کتب درسی مربوطه که عموما از دو بخش تئوری وعملی تشکیل شده اند بیش از آنکه نقش و مسوولیت مترجم به عنوان کنشگر در حیطه ی ترجمه را به جویندگان این علم آموزش دهند،با زبان به عنوان مقوله ای انتزاعی و نه اجتماعی برخورد میکنند و لاجرم مترجمی که تعلیم میدهند نیز تعریفی غیر اجتماعی و گاها انتزاعی از این مقوله و از خویشتن دارد .مقاله ی حاضر نقدی بربخش نظری دو کتاب "در آمدی بر اصول و وروش ترجمه" تالیف کاظم لطفی پور ساعدی و "ترجمه ی ادبی"، اثرعلی اکبر عقیلی اشتیانی به عنوان نمونه هایی از کتب دانشگاهی در این حیطه است. این مقاله با رویکردی توصیفی بخش نظری این دو کتاب را بررسی و میزان همخوانی آنها را با دیدگاه های امروزی آموزش ترجمه مطالعه میکند و به دنبال روشها و نگاه هایی جدیدتر برای آموزش ترجمه میگردد که در آنها به ترجمه نه به عنوان عملی مجرد بلکه به عنوان فرایندی در حرکت دایم نگاه شود که در واقع از تعاملی دایمی میان انسان و جهانی که مترجم در آن میزید بر می آید.

امروز، یکی از راه های مبارزه فرهنگی علیه انقیاد پسا استعماری، استفاده ازادبیات التقاطی است که در آن خالقان و بازنویسان این نوع متن، در کنار هم در چالشی مدام برای جلوگیری از حذف گفتمانی هستند که متعلق به اقلیت زبانی، فرهنگی و گفتمانی در بافتاریست که در آن اکثریتی صاحب ثروت و قدرت گفتمان نمادین در تلاش برای حذف دیگری و تثبیت خویشتن خویش است. دراین مقاله، تلاش براین است تا با ذکر مثال هایی اززبان چیکانا، زبان مهاجران مکزیکی به ایالات متحده ی امریکا، راهکارهایی به مترجم، به عنوان کنشگر در مبارزه با حذف التقاط وتلاش برای وارد کردن صدای اقلیت خاموش به جهان گفتمان سرمایه داری، ارائه دهیم.