شایان روحانی راد

هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش نظام مالی اسلامی در بهبود شرایط پس از همه گیری کووید-۱۹ و نحوه کاربست فین تک برای مقابله با نوسانات اقتصادی ناشی از کووید-۱۹ است. بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸، اعتبار نظام مالی اسلامی را در جایگاه نظام مالی پایدار که می تواند منافع بلندمدت شهروندان عادی را در سراسر جهان حفظ کند و به اقتصاد واقعی ارزش ببخشد به اثبات رساند. اصول اخلاقی اساسی موجود در نظام مالی اسلامی، آن را برای مقابله با پس لرزه های اقتصادی بیماری همه گیری مانند کووید-19 مناسب تر و آماده تر می کند. اصول اساسیِ نظام مالیِ اسلامی، ارتباطات مستحکمی با ثبات مالی و مسئولیت اجتماعی شرکت ها در بافت کسب وکارها دارد. با ظهور فناوری مالی (فین تک)، انگیزه برای نظام مالی اسلامی فراهم شده است تا در زمینه ای برابر با همتای سنتی خود رقابت کند و شایستگی خود را به اثبات رساند. این پژوهش از تحلیل گفتمان و تحلیل محتوا برای استخراج محتوا و نتیجه گیری بهره می برد. یافته های این مطالعه نشان می دهد که همه گیری کووید-۱۹ فرصت رشد نوآوری اجتماعی و باز را فراهم کرده و دنیای مالی، برای ارائه راه حل سریع، به موقع، قابل اعتماد و پایدار، به نوآوری باز روی آورده است. یافته های این مطالعه کاربردهای قابل توجهی را برای دولت ها و سیاست گذاران در استفاده کارآمد از فین تک و خدمات مالی اسلامی نوآورانه برای مبارزه با پیامدهای اقتصادی همه گیری کووید-۱۹ ارائه می دهد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی عملکرد و رتبه بندی بانک های خصوصی با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره SECA است. برای ارزیابی عملکرد مالی بانک ها، سیستم های سلامت مختلفی از جمله سیستم CAMEL وجود دارد. در این پژوهش از معیارهای CAMEL برای ارزیابی عملکرد بانک ها استفاده شده است. باتوجه به اینکه هر یک از معیارها بعد خاصی از بانک را ارزیابی می کند، نیاز به روش هایی برای تجمیع این ابعاد احساس می شود که روش های تصمیم گیری چندمعیاره یکی از این روش ها است. در این پژوهش برای رتبه بندی بانک ها در سال 1400، از روش SECA که مدل برنامه ریزی غیرخطی چندهدفه است، به دلیل مزیت ارزیابی هم زمان معیارها و گزینه ها استفاده شده است.

مهمترین و اصلی ترین موضوع و دغدغه در چند دهه اخیر، موضوع پایداری عملکرد می باشد. یکی از استراتژی های مهم که در طی چند دهه اخیر برای افزایش عملکرد پایدار به کار گرفته شده است، فناوری های مالی (فین تک) می باشد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر پذیرش فین تک بر عملکرد پایدار با نقش میانجی امور مالی سبز و نوآوری سبز در بانک های تجاری تهران انجام شد. مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها از تحقیقات توصیفی همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان چند بانک تجاری در تهران بوده، که حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 205 نفر تعیین شد. جهت تحلیل فرضیات پژوهش از آزمون معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس 2 استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که مدل از برازش مناسبی برخوردار بوده و همچنین تمامی فرضیات مورد تایید قرار گرفته شد. نتایج این مطالعه بر اهمیت پذیرش فین تک، تأمین مالی سبز و نوآوری در دستیابی به عملکرد پایدار و همچنین نیاز فوری به گنجاندن فناوری های جدید، طرح های سبز و تأمین مالی در استراتژی های بانکی برای کمک به دستیابی به پایداری کشور تأکید می کند.

تحقیق حاضر در صدد ارزیابی عملکرد و رتبه بندی شرکت های لاستیک و پلاستیک پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با به کارگیری مدل ترکیبی از تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره است. معیار های مالی از برجسته ترین روش های ارزیابی عملکرد و مفیدترین شاخص ها برای ارزیابی وضعیت مالی شرکت ها هستند. چالش اصلی در تجزیه و تحلیل معیارهای مالی این است که هریک از معیارهای مالی بُعد خاصی از عملکرد مالی شرکت را ارزیابی می کنند؛ بنابراین، معیارهای مالی، مدیران و سرمایه گذاران را سردرگم می کند. روش های تصمیم گیری چندمعیاره راه حلی برای رفع این چالش هستند. در این پژوهش از روش IAHP که یکی از روش های تصمیم گیری چندمعیاره است به دلیل مزایایی از قبیل سازگاری در مقایسات و اثربخشی استخراج اطلاعات برای وزن دهی گزینه ها استفاده شد. همچنین با توجه به ویژگی های همچون دستگاه ریاضی ساده، جامعیت نتایج و نتایج پایدار از روش MABAC نیز برای رتبه بندی شرکت های لاستیک و پلاستیک پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی یک دوره زمانی دو ساله (سال های 1399 تا 1400) استفاده شد.

امروزه شرکت های کارگزاری در بازار رقابتی و برای دستیابی به موفقیت مالی می بایست عوامل مؤثر و لازم را برای پیشگیری از رفتارهای فسادآلود شناسایی نمایند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تلنگر سازمانی و سرمایه روان شناختی بر ماندگاری سازمانی در کارگزاری های بورس با نقش میانجی رفتارهای فسادآلود انجام شده است. این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی، از نوع توصیفی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری در این مطالعه 610 نفر از کارکنان شرکت های کارگزاری بورسی در شهر شیراز است که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور تحلیل داده ها، روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار اسمارت پی ال اس 2 مورد استفاده قرار گرفت. جهت سنجش روایی از روایی همگرا بهره گرفته شد و به منظور برازش پایایی، آلفای کرونباخ مورد استفاده قرار گرفت و ضریب آن برای تمام سازه های پژوهش بیشتر از 7/0 می باشد. نتایج به دست آمده، حاکی از آن است که تلنگر سازمانی تأثیر منفی و معناداری بر رفتارهای فسادآلود در شرکت های کارگزاری دارد. همچنین تأثیر مثبت و معنادار تلنگر سازمانی و سرمایه روان شناختی بر ماندگاری سازمانی مورد تأیید قرار گرفت. در نهایت نتایج این پژوهش نشان داد رفتارهای فسادآلود نقش میانجی گری بین تلنگر سازمانی، سرمایه روان شناختی و ماندگاری سازمانی شرکت های کارگزاری بورسی ایفاء می کند.

در پی تحولاتی که با گسترش استفاده از اینترنت پدید آمد، از یک سو بانک ها و مؤسسات مالی سنتی دریافتند چاره ای جز پذیرش روند گذار ندارند، از سویی دیگر بحران مالی سال 2008 باعث نمایان شدن ناکار آمدی نظام بانک داری و سرمایه گذاری سنتی شد. به این ترتیب، فرصت مناسبی برای استارتاپ ها و فعالان حوزۀ فناوری فراهم شد تا وارد حوزۀ مالی شوند. در سال های اخیر نیز فین تک یا فناوری مالی به پرطرفدارترین واژه در بازارهای اقتصادی جهان تبدیل شده است. سرمایه گذاران در ازارهای نوظهور، برای به دست آوردن جایگاه مناسب در پی دستیابی به نوآوری ها هستند. هرچند که هنوز فین تک برای رسیدن به موقعیتی مطلوب راه درازی در پیش دارد، اما این نوآوری مالی توانسته است نظر بسیاری از کشورها را به خود جلب کند. در این مقاله که با روش پژوهش کتابخانه ای انجام شده، تحولات، کاربردها، مزایا و معایب فین تک در ایران و جهان بررسی شده است.