شریف سالمی زاده

شناخت مبانی تفسیری مفسران مختلف در فهم تفاسیرشان نقش به سزایی دارد؛ عمده مفسران مبانی تفسیری خویش را در مقدمات تفاسیرشان ذکر کرده اند؛ الطاهر ابن عاشور از مفسران بزرگ مکتب خلفاست؛ هم چنین حسین فضل الله از مفسران و پژوهشگران مکتب تشیع است، این دو مفسر هر چند تفاسیر ارزشمندی نگاشته اند اما با گذشت سالهای زیادی از نوشتن این تفاسیر، هنوز این تفاسیر به جایگاه شایسته خویش نرسیده اند و هم چنان از بسیاری جنبه ها ناشناخته مانده اند. به جهت اهمیتی که این دو تفسیر دارند و هم چنین به خاطر نقشی که این دو تفسیر می توانند در نزدیکی دیدگاههای دو مکتب تشیع و تسنن ایفا کنند، این قلم جهت معرفی این مفسران با مراجعه به این تفاسیر با شیوه تحلیلی تطبیقی مبانی تفسیری این مفسران را استخراج و وجوه اتفاق و اختلاف آنها را بیان نموده است که جز در مورد نسخ، در بسیاری از موارد مبانی تفسیری بسیار نزدیک و مطابق داشته اند.

موضوع بیماری و مرگ همواره ذهن بشر را درگیر خود ساخته است و انسان برای شفای خویش از روشهای مختلفی بهره برده است؛ یکی از ساده ترین و در دسترس ترین روشهای درمانی مراجعه به آیات و روایات است؛ روایات پزشکی فراوانی در کتاب هایی روایی شیعه و سنی نقل شده اند که گاه برخی از این روایات از سند استواری برخوردار نیستند؛ دراین احادیث به شکل مبالغه آمیزی بر شفابخشی برخی از مواد تاکید شده است، به عنوان نمونه در حدیثی خواص بسیار فراوانی برای آب باران نیسان ذکر شده است؛ پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و بابهره مندی از طریقه ی تحلیلی با تحلیل متن و سند روایات آب نیسان به این نتیجه رسیده است که این روایات علاوه بر اینکه از محتوای قابل قبولی برخوردار نیستند و در سند آنها مورد تردید است، با واقعیت های علمی و پزشکی نیز تعارض دارند.ر به روش کتابخانه ای و بابهره مندی از طریقه ی تحلیلی با تحلیل متن و سند روایات آب نیسان به این نتیجه رسیده است که این روایات علاوه بر اینکه از محتوای قابل قبولی برخوردار نیستند و در سند آنها مورد تردید است، با واقعیت های علمی و پزشکی نیز تعارض دارند.

إنّ قضیه أمیّه النبی(ص) تعتبر من القضایا الإشکالیه التی أثارت نقاشاً طویلاً بین العلماء والباحثین منذ أمد طویل، فمنهم من یذهب بأمیّه النبی ومنهم من یرى العکس أی أنّه کان یجید القراءه والکتابه، معتبرین أنّ وصف "الأمی" لیس بمعنی الذی لا یقرأ ولا یکتب وإنما یعنی الفرد المنسوب إلی "أم القری"-أی مکه-، أما الذین یقولون بأمیّه النبی فیستندون إلی الآیه (48) من سوره العنکبوت وآیات أُخری من القرآن الکریم. وهناک حجج تاریخیه، وأحادیث کثیره تنص علی أمیّه النبی، ووفقاً لآیات القرآن وأحادیث أهل البیت -علیهم السّلام- تعتبر "الأمیه" من معجزات النبی -صلّی الله علیه وآله وسلم- ذلک أنّ تألیف کتاب کالقرآن یفوق طاقه إنسان لا یجید القراءه والکتابه. وفی هذا السیاق تطالب الآیه 23 من سوره البقره المشرکین بأن یأتوا کالنبی الأمیّ بکتاب کالقرآن. طرحت حتی الآن آراء عده حول إعجاز القرآن، مُعظمها تری إعجاز القرآن فی أسلوبه ومعناه، ومنها ما تعتبر إعجاز القرآن فی فصاحته وبلاغته، فی حین یری البعض الآخر أنّ إعجاز القرآن یکمن فی معناه، ویرى بعضٌ آخر کالنظّام المعتزلی أنّ إعجاز القرآن بالصرفه. وقد استعانت هذه الدراسه بالمنهج الوصفی-التحلیلی والسیمیوطیقیا لفهم النص القرآنی، ومن النتائج المهمه التی توصّلت إلیها هذه الدراسه، توکید أمیّه النبی وکون هذه الأمیه من أهم وجوه إعجاز القرآن.