محمد حرفتی سبحانی لیل آبادی

هدف این مطالعه تحلیل محتوای کتاب های دوره متوسطه اول، برحسب میزان توجه به مؤلفه های سرمایه فرهنگی بود. این تحقیق از نظر هدف کاربردی است و با توجه به ماهیت آن از روش تحقیق تحلیل محتوا استفاده گردید. جامعه آماری شامل محتوای تمام کتاب های دوره متوسطه اول در سال تحصیلی 95-96 بوده و برای نمونه، کتاب های پیام های آسمانی، فارسی، تفکر و سبک زندگی و مطالعات اجتماعی در پایه های هفتم، هشتم و نهم به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار تحقیق، شامل سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته سرمایه فرهنگی برحسب نظریه بوردیو بود که برای برآورد روایی سیاهه تحلیل، از روایی محتوایی استفاده شد و پایایی آن نیز از طریق روش اسکات برابر 89/54 درصد محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از سنجش فراوانی وروش آنتروپی شانون استفاده گردید. یافته ها نشان داد که مؤلفه سرمایه نهادینه از کمترین میزان توجه و در مقابل، مؤلفه های عینیت یافته و تجسم یافته از توجه بالایی برخوردارند و سهم مؤلفه عینیت یافته از همه بیشتر است. در فرجام مقاله براساس نتایج حاصل، پیشنهاد های لازم ارائه گردید.

مقدمه: هدف پژوهش، بررسی جایگاه آموزش کمک های اولیه، در کتاب های درسی دوره متوسطه اول و دوم بود. با توجه به آمار بالای سوانح در کشور و تلفات بالا در حوادث سر صحنه و معلولیت های به تبع آن، لزوم آشنایی دانش آموزان با مهارت های فوق، و گنجاندن آنها در کتاب های درسی ضروری به نظر می رسد. روش: روش به کار رفته در پژوهش فوق از نوع تحلیل محتوا می باشد. ابزار پژوهش سیاهه تحلیل محتوا می باشد که دارای 21 مولفه می باشد روایی ابزار، توسط هفت تن از اساتید و کارشناسان تایید شد. و پایایی آن نیز براساس روش اسکات برابر 80 درصد می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 200جلد کتاب درسی و نمونه آماری شامل 33 جلد می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از سنجش فراوانی وروش آنتروپی شانون استفاده شد. یافته ها: در کتاب های دوره متوسطه اول درکتاب آمادگی دفاعی پایه نهم در قالب 2 صفحه و در کتاب های عمومی – الزامی دوره متوسطه دوم نیز، در کتاب آمادگی دفاعی در 12 صفحه به مقوله کمک های اولیه اشاره و در کتاب های فنی حرفه ای دوره متوسطه دوم تنها کتابی که به آموزش کمک های اولیه پرداخته است کتاب ایمنی و کمک های نخستین می باشد . علاوه براین بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت تمامی مولفه برابر صفر می باشد. نتیجه گیری: با توجه به ضعف کتاب های درسی، پررنگ تر شدن مباحث کمک های اولیه، اختصاص کتابی مستقل به آن، ارایه سازماندهی مارپیچی برای تداوم بیشتر، طراحی برنامه درسی کمک های اولیه و در نهایت مساعدت کارشناسان هلال احمر جمهوری اسلامی ایران ، در تدریس مباحث یاد شده ضروری به نظر می رسد.