مریم ذبیح قاسمی

هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین خصیصه های روان سنجی چک لیست رفتارهای اتیستیک (کروگ، آریک، الموند؛2009) در افراد با اختلال طیف اتیسم است. روش پژوهش توصیفی از نوع آزمون سازی است. جامعه آماری پژوهش کلیه کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم استان تهران بود که به منظور درمان به مراکز درمانی اختلال طیف اتیسم تهران مراجعه کرده اند. حجم نمونه این پژوهش شامل 400 نفر از کودکان و نوجوانان مبتلابه اختلال طیف اتیسم بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. به منظور بررسی روایی و پایای ابزار، چک لیست فهرست رفتارهای اتیستیک (کروگ، آریک، الموند، 2009)، بر روی گروه نمونه (۴۰۰ کودک و نوجوان مبتلابه اختلال طیف اتیسم)، توسط پژوهشگران اجرا شد. یافته های نتایج نشان داد که ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه «946/0» است، این ضریب بیانگر پایایی بالای چک لیست است که از آن می توان در اهداف تشخیصی و درمانی استفاده کرد؛ بنابراین چک لیست قادر است 9/73 درصد افراد سالم و 5/77 درصد افراد دارای رفتار اتیستیک را به درستی تشخیص دهد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که تمام مؤلفه های چک لیست با یکدیگر و با نمره کل همبستگی معناداری دارند و سؤال های زیر مقیاس ها کاملاً هماهنگ بوده است همچنین زیر مقیاس های چک لیست رفتارهای اتیستیک (کروگ، آریک، الموند، 2009) به طور معناداری برای تصمیم گیری های تشخیصی قابل اعتماد بوده و نشان دهنده پایایی درونی مناسب مقیاس است.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی قصه درمانی بر سازگاری اجتماعی و احساس تنهایی کودکان معلول جسمی حرکتی بود. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی، بر اساس طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل انجام گرفت. جامعه آماری دانش آموزان معلول جسمی حرکتی مقطع ابتدایی شهر تهران بود.از بین آنها 30 نفر (16 دختر و 14 پسر) با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند (هر گروه 15 نفر). برای گردآوری داده ها از پرسشنامه سازگاری اجتماعی دانش آموزان سینها و سینگ (فرم 55 سوالی) و پرسشنامه احساس تنهایی کودک آشر و ویلر استفاده شد. ابتدا هر دو گروه آزمایش و کنترل، پیش آزمون را اجرا و سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 45 دقیقه ای، برنامه قصه درمانی قرار گرفتند. پس از اتمام جلسات برای هر دو گروه آزمایش و کنترل، پس آزمون اجرا شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد بین میانگین نمره های پس آزمون سازگاری اجتماعی، سازگاری عاطفی، سازگاری آموزشی و احساس تنهایی در دو گروه آزمایش و کنترل، تفاوت معناداری وجود دارد، در گروه آزمایش، میزان سازگاری اجتماعی، سازگاری عاطفی و سازگاری آموزشی به طور معناداری افزایش یافته و میزان احساس تنهایی به طور معنادار کاهش یافته بود. نتیجه گیری: برنامه آموزشی قصه درمانی می تواند باعث افزایش سازگاری اجتماعی، سازگاری عاطفی و سازگاری آموزشی و کاهش احساس تنهایی در کودکان معلول جسمی حرکتی شود.