فرشاد نجفی اسداللهی

فردگرایی به عنوان مفهومی مدرن از مشخصه های اصلی مدرنیته است. آنچه در تبیین و تحلیل فردگرایی باید لحاظ گردد توجه به ابعاد مختلف آن است. در نوعی از فردگرایی فرد نفع شخصی خود را دنبال می کند که فردگرایی عمودی نامیده می شود. پژوهش حاضر با بررسی اثر باورهای دینی-ملی بر فردگرایی عمودی انجام شده است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی، از حیث معیار تحلیل توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری کلیه شهروندان تهرانی بالای 25 سال شهر تهران می باشد و حجم نمونه با فرمول کوکران 400 نفر در نظر گرفته شد. همچنین اطلاعات این افراد به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای گردآوری شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته می باشد. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه متغیر دین داری و فردگرایی عمودی معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.385- و رابطه متغیر نشان ملی(پرچم) و فردگرایی عمودی معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.456- شده است. همچنین همبستگی جمعی دو متغیر دین داری و نشان ملی(پرچم) با فردگرایی عمودی برابر 0.725- و ضریب تعیین برابر 0.525 به دست آمد و متغیرهای دین داری و نشان ملی(پرچم)، به میزان 52.5 درصد از تغییرات متغیر «میزان فردگرایی عمودی» را تبیین می کنند.

از مشخصه های جغرافیای شهری ایجاد مدرنیته و مفهوم گرایش به فردگرایی است که از میان این جغرافیا به وجود می آید. ابعاد گوناگون فردگرایی باید در تحلیل و تبیین آن مورد توجه قرار گیرد. بعدی که فرد به دنبال منافع شخصی خود باشد، فردگرایی خودخواهانه نامیده می شود. در این پژوهش اثر عوامل سبک زندگی شهری، رضایت از زندگی، عام گرایی، و اعتمادتعمیم یافته بر گرایش به فردگرایی خودخواهانه مورد بررسی قرار گرفته است. این مقاله از جهت هدف، کاربردی و از نظر تحلیل، توصیفی-پیمایشی است. برآورد نمونه ی فرمول کوکران، 400 نفر از میان ساکنان بالای 25 سال جغرافیای شهر تهران می باشد. روش گردآوری اطلاعات افراد نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری اطلاعات صورت پذیرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که رابطه متغیر سبک زندگی شهری و گرایش به فردگرایی، خودخواهانه معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.537-، رابطه متغیر رضایت از زندگی و گرایش به فردگرایی ،خودخواهانه معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.647- و رابطه متغیر عام گرایی و گرایش به فردگرایی خودخواهانه، معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.608- و رابطه متغیر اعتماد تعمیم یافته و گرایش به فردگرایی خودخواهانه، معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.698-شده است. همچنین همبستگی جمعی چهار متغیر سبک زندگی، رضایت از زندگی، عام گرایی و اعتمادتعمیم یافته با گرایش به فردگرایی خودخواهانه برابر 0.785- و ضریب تعیین برابر 0.616 به دست آمد. به عبارت دیگر متغیرهای سبکزندگی، رضایت از زندگی، عام گرایی و اعتمادتعمیم یافته، به میزان 61.6 درصد از تغییرات متغیر «میزان گرایش به فردگرایی خودخواهانه» را تبیین می کنند.