مریم نجاتی

در ﮔﺴﺘﺮه ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎی رﻓﺘﺎری، ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺤﻮﻟﯽ و ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ در رﻓﺘﺎرﻫﺎی زورﮔﻮیﺎ نه، ﻣﻄﻤﺢ ﻧﻈﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﺎ وﺟﻮد ایﻦ، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ ﺗﺤﻮل ادراک ﺧﻮد در ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن زورﮔﻮ و ﻫﻤﺘﺎیﺎن ﺑﻬﻨﺠﺎر ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ، ﺑﺎ ﻫﺪف ﻣﻘﺎیﺴﻪ ﺗﺮازﻫﺎی ﺗﺤﻮﻟﯽ ادراک ﺧﻮد ﻋﯿﻨﯽ (مفعوﻟﯽ) و ذﻫﻨﯽ (ﻓﺎﻋﻠﯽ) در ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن زورﮔﻮ و ﻫﻤﺘﺎیﺎن ﺑﻬﻨﺠﺎر ﺗﺤﻘﻖ یﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. در یﮏ ﻃﺮح ﻋﻠّﯽ ﻣﻘﺎیﺴﻪ ای، 120 ﻧﻔﺮ از ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ روش ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮی ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺧﻮﺷﻪ ای ﭼﻨﺪﻣﺮﺣﻠﻪ ای ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ سرند ﮐﺮدن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ. ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎی زورﮔﻮیﯽ اﻟﻮیﻮس (1996)، ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ادراک ﺧﻮدﻧﺎﻣﮕﺬاری ﻣﻌﻠﻤﺎن ﺑﺮای ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﻧﺘﺎیﺞ ﺗﺤﻠﯿﻞ آﻣﺎری ﺑﺎ آزمون ﺧﯽ دو، ﺣﺎﮐﯽ از آن ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻗﻠﻤﺮو ادراک ﺧﻮد ﻣﻔﻌﻮﻟﯽ رﺟﻮع ﺑﻪ روان ﺑﻨﻪ ﻫﺎی ﻓﯿﺰیﮑﯽ و فعال در نوﺟﻮاﻧﺎن زورﮔﻮ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ(0/01> P و 60/94= X2 ) در ادراک ﺧﻮد ﻓﺎﻋﻠﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﺮازﻫﺎی ﺗﺤﻮﻟﯽ ﺗﺪاوم(35/43= x2 ) ،تمایز(43/42=x2)، و اراده (9/08= X2 ) در ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻬﻨﺠﺎر ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎ ن ﺑﻮده اﻧﺪ(0/01> P ). اﺳﺘﻠﺰام ﻫﺎی ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻟﺤﺎظ ﻧﻘﺶ ﺗﺤﻮل ادراک ﺧﻮد در ﺑﺮوز رﻓﺘﺎرﻫﺎی زورگویﯽ از یﮏ ﺳﻮ و ﻃﺮح ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﻣﺪاﺧﻠﻪ ای ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﺗﺤﻮﻟﯽ ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن از ﺳﻮی دیگر مدﻧﻈﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ .