پریسا گنجه

پژوهش حاضر به تعیین ویژگی های روان سنجی فرم معلم مقیاس اضطراب کودکان پیش دبستانی در نمونه ای از کودکان 4 تا 6 سالة شهر اهواز پرداخت. برای این منظور، از بین مهدکودک های مناطق چهارگانه اهواز، 158 کودک به روش نمونه برداری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. معلمان آنها فرم معلم مقیاس اضطراب کودکان پیش دبستانی (اسپنس و دیگران، 2001) را به همراه مقیاس درجه بندی کانرز (فرم معلم؛ کانرز، 1999) تکمیل کردند. تحلیل عاملی اکتشافی مؤلفه های اصلی و چرخش واریمکس به استخراج پنج عامل اضطراب فراگیر، اضطراب اجتماعی، ترس از آسیب جسمانی، اضطراب جدایی و وسواس بی اختیاری منجر شد. نتایج نشان دادند که فرم معلم مقیاس اضطراب کودکان پیش دبستانی ویژگی های روان سنجی مطلوبی دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی مداخله شناختی- رفتاری بر کیفیت زندگی و خود کارآمدی پسران 15-10 سال دارای علائم آسم، مراجعه کننده به کلینیک های آسم و آلرژی شهر اهواز بود. برای انتخاب آزمودنی ها از روش نمونه گیری در دسترس استفاده گردید و بر اساس تکمیل پرسشنامه بین المللی شیوع شناسی آسم و آلرژی (ایساک)، وجود علائم آسم در آن ها تأیید گردید. 12 کودک شرکت کننده در پژوهش به طور تصادفی در دو گروه (آزمایش و کنترل) قرار گرفتند. همه ی کودکان شرکت کننده در پژوهش به پرسشنامه کیفیت زندگی و مقیاس خود کارآمدی مرتبط با آسم کودکان و نوجوانان، پاسخ دادند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه تحت مداخله شناختی- رفتاری قرار گرفت و سپس در مرحله پس آزمون و پیگیری، هر دو گروه به پرسشنامه های پژوهش پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون آماری یومان ویتنی در نرم افزار SPSS نسخه نوزدهم مورد تحلیل قرار گرفتند.  نتایج نشان داد که مداخله شناختی- رفتاری به طور معنی داری کیفیت زندگی و خود کارآمدی افراد گروه آزمایش را در مقایسه با گروه کنترل بهبود بخشیده است. اما در مؤلفه علائم آسم کیفیت زندگی، تفاوت معنی داری بین گروه آزمایش و گروه کنترل یافت نشد. یافته ها نشان می دهد که مداخله شناختی- رفتاری می تواند به عنوان یک شیوه روان درمانی انتخابی و مکمل درمان پزشکی برای کودکان دارای علائم آسم در کاهش پیامدهای بیماری سودمند باشد.