راضیه سلیمانی

یکی از آموزه های اخلاقی دین مبین اسلام تکریم و بزرگداشت انسان است. کرامت انسان در آداب اجتماعی جایگاه ویژه ای دارد و نیازی فطری و ودیعه ای الهی است. در تعالیم الهی در خصوص تکریم انسان، سفارش های فراوانی شده است. کرامت اخلاق و تکریم انسان مانند باران رحمت است که درمورد اشخاص شایسته، فضیلت و پاکی و درمورد افراد ناصالح، ناپاکی را به دنبال دارد. به کار بستن مکارم اخلاق درمورد اشخاص شایسته و لایق و خودداری از گذشت و کرامت نفس درمورد افراد پست و نالایق مورد تاکید ائمه طاهرین علیه السلام است و پیروان خود را به رعایت این دستور مهم موظف نموده اند. نوشتار حاضر می کوشد با روش تحقیق توصیفی تحلیلی و بهره گیری از منابع مکتوب کتابخانه ای مصادیق تکریم انسان را در سخنان امام حسیه علیه السلام تبیین کند. نتایج حاصر از پژوهش نشان می دهد که در سیره رفتاری امام حسین علیه السلام و در سخنان ایشان، تکریم نسبت به اهلبیت علیهم السلام، غلامان، همسایگان، دوست، دشمن و نیازمندان، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. 

پویایی و ماندگاری وب سایتهای کتابخانه ای، به میزان استفاده کاربر از آنها وابسته است. این امر نیز منوط به روزآمدسازی وب سایتها بر اساس نیاز مخاطبان است. بدین منظور، پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت خدمات وب سایتهای کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه های ایران به اعضای هیئت علمی، نگارش یافته است. وب سایتها بر اساس معیارهای مربوط به امکانات کتابخانه ای، آگاهی رسانی جاری، مجموعه سازی و خدمات کتابخانه، مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفته اند. همچنین، صفحه وب اختصاصی اعضای هیئت علمی در وب سایت دانشگاه ها با توجه به سطح قرار گرفتن آن در صفحه وب مادر، نوع زبان به کار گرفته شده و فناوریهای موجود در آن، بررسی شده است. جامعه پژوهش32 وب سایت کتابخانه دانشگاهی است که از میان وب سایتهای دانشگاهی دو وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان انتخاب شدند. پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد از میان 9 شاخص امکانات کتابخانه ای، بیش از 50% کتابخانه ها تنها به 2 شاخص آن یعنی «ساعات کار» و «آدرس سایت» پرداخته اند. از میان 8 شاخص خدمات آگهی رسانی، بیشترین مورد به شاخص «اطلاع رسانی در مورد کنفرانسها» با 8/93% اختصاص داشته و از میان 9 شاخص مجموعه سازی کتابخانه ها، 80% وب سایتهای کتابخانه ها، شاخصهای «مقدمه ای بر مجموعه»، «وجود منابع الکترونیکی» و «فهرست پایگاه ها» را رعایت کرده اند. معیار خدمات کتابخانه ای نیز در چهار دسته کلی امانت، فراهم آوری، حمایت از تحقیقات و حمایتهای آموزشی بررسی شد. به طور کلی، دانشگاه تهران با 26 شاخص، دانشگاه فردوسی با 24 شاخص و دانشگاه امیرکبیر با 22 شاخص جزء بهترین دانشگاه ها در ارائه خدمات از طریق وب سایت کتابخانه بودند.  

هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت استنادهای مقاله های فصلنامة معرفت فلسفی است. روش تحقیق در این پژوهش تحلیل استنادی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اِکسل استفاده شده است. از 177 مقالة بررسی شده 174 مقاله تألیفی و 3 مقاله ترجمه ای بوده و 135 مقاله به صورت فردی، 41 مقاله با دو مؤلف و 1 مقاله با سه مؤلف بوده است. مجموع استنادهای 30 شمارة این نشریه 3846 استناد و میانگین آن برای هر مقاله 21 استناد بوده است. طبق یافته های پژوهش، در بین منابع اطلاعاتی، کتاب ها با 3432 (23/89٪) استناد بیش از سایر منابع مورد استناد قرار گرفته و منابع با زبان عربی با 1827 (50/47٪) استناد بالاتر از منابع فارسی و لاتین بوده است. در بین نویسندگان، به آثار ملّاصدرا، ابن سینا، آیت الله مصباح، علّامه طباطبائی و شهید مطهّری بیشترین استناد صورت گرفته است. همچنین کتاب های الشفاء، اسفار، مجموعه آثار شهید مطهّری، الاشارات و التنبیهات و مجموعه مصنفات شیخ اشراق پراستنادترین ها در میان کتاب های مورد استفاده بوده است.