پریسا غفوریان نوروزی

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل فردی، خانواگی، اجتماعی و مذهبی مرتبط با روابط فرازناشویی زنان در قالب یک پژوهش کیفی به منظور ارائه یک مدل درمانی جدید صورت گرفت. روش: طرح پژوهش حاضر دارای دو مرحله بود: مرحله اول به روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی صورت گرفت. در مرحله دوم نیز تدوین پارادایم درمان روابط فرازناشویی با استفاده از روش عناصر مشترک انجام شد. گردآوری اطلاعات در مرحله اول طی سه گام صورت گرفت: گام اول، بررسی مقالات مرتبط با عوامل تأثیرگذار در روابط فرازناشویی به روش کیفی و مرور نظام مند بود. گروه نمونه 28 مقاله چاپ شده داخلی از میان مقالات مرتبط بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. درگام دوم مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته با 17 نفر زنان دارای تجربه رابطه فرازناشویی انجام شد و اعضای نمونه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. گام سوم نیز شامل مصاحبه کیفی با متخصصین حوزه زوج و خانواده درباره علل موثر بر رابطه فرازناشویی بود که با استفاده از روش دلفی انجام شد. در نهایت با استناد به اطلاعات به دست آمده از این سه گام مدل درمانی جدید جهت درمان روابط فرازناشویی زنان با استفاده از روش عناصر مشترک طراحی و تدوین گردید. یافته ها: طبق یافته های مرحله اول پژوهش، 64عامل موثر در بروز رابطه فرازناشویی زنان موثر است که در چهار حیطه فردی-شخصیتی، خانوادگی-تربیتی، فرهنگی-اجتماعی و عوامل مذهبی-اعتقادی تنظیم شد. در مرحله دوم با استناد به عوامل شناسایی شده موثر در بروز رابطه فرازناشویی زنان، مدل درمان جدید

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی اثر بخشی گروه درمانی با رویکرد وجودی و معنوی بر اعتماد، عزت نفس و اضطراب زنان مطلقه انجام شده است. تعداد 45 نفر از زنان مطلقه ی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و کلینیک های مددکاری (آریا و بهار) شهر مشهد با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس پس از غربالگری انتخاب و به روش گمارش تصادفی در سه گروه به عنوان گروه آزمایش اول (وجودی)، گروه آزمایشی دوم (معنوی) و گروه کنترل قرار گرفتند. قبل از آغاز گروه تمامی اعضاء به سه پرسشنامه 16 عاملی کتل، عزت نفس کوپراسمیت و اضطراب اشپیلبرگر جهت سنجش میزان اعتماد، عزت نفس و اضطراب پاسخ دادند و سپس اعضای گروه های آزمایشی هر یک در 12 جلسه ی 2 ساعته درمان (2بار در هفته) شرکت کردند. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس یکراهه و آزمون تعقیبی شفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. گروه درمانی وجودی نسبت به گروه درمانی معنوی در افزایش اعتماد (04/18 = F و 01/0 > P)، افزایش عزت نفس (25/17 = F و 01/0 > P) و کاهش اضطراب (61/19 = F و 01/0 > P) در زنان مطلقه به طور معنادار بیشتر اثربخش بود. (01/0 >P). گروه درمانی وجودی و معنوی بر افزایش اعتماد و عزت نفس و کاهش اضطراب در زنان مطلقه اثربخش می باشند، اما اثربخشی گروه درمانی وجودی نسبت به گروه درمانی معنوی به طور معنادار بیشتر است.